Organet e marredhenieve nderkombetare - Sistemi i organeve te marredhenieve me jashte

TEMA:   Organet e marredhenieve nderkombetare

  Sistemi i organeve te marredhenieve me jashte

  Shtetet hyjne ne marrdhenie  nderkombetare  ne njeri tjetrin per motive te ndryshme.,, si pasoje lind nevoja  e formimit te org te pasacme  per te zhvilluar me tej keto marredhenie.

  Org mund te jene: persone te vecante, org shteterore te vecanta; i dhe organe qe perfaqesojne shtetin ne marredhenie

nderkombetare, qe shprehin vullnetin e tij,mbrojne interesat e tij

 Veprimet e ketyre  personave e ngarkojne shtetin me pergjegjesi perballe subjekteve te kesaj te drejte.

n  Teresia e organeve te specializuara ne fushen e marredhenieve te jashtme te cdo shteti quhet diplomaci. Krijimi i nje kategorie te re funksionaresh shteteror - diplomatet

n  Organet e marredhenieve te jashtme brenda shtetit:

n  Kryetari i shtetit ( president,mbret, perandor  presidium);eshte ai qe emeron  postet me te larta te shtetit, ne emer te tij dergohen perfaqesues diplomatik ye rangjeve te larta dhe priten perfaqesues diplomatik te vendeve te tjera.

n  Parlamenti

n  Qeveria

n  Dikasteri i puneve te jashtme

n  Kryetari i shtetit

n  Neni 92 i Kushtetute – Presidenti lidh traktate dhe marreveshje nderkombetare (organ individual) ne te kaluaren  kete  funksion  e kryente  presidiumi i  Kuvendit Popullore, pra organ kolegjial.

n  Emeron dhe shkarkon perfaqesuesit dipomatik, pranon letra kredenciale

n  Gezon te drejta dhe privilegje te posacme, kur del lashte(imunitet te plote diplomatik)

n  Paprekshmeri personale, te sendeve te tij  dhe te godines ku ai ka zene vend.(edhe personat qe e shoqerojne)

n  Shpall gjendjen e jashtezakonshme, kur eshte e pa mundur te mbilidhet kuvendi popullor.

n  Parlamenti

n  Organi me i larte perfaqesues, realizon drejtimin e pergjithshem, mbikqyr politiken e jashtme  te shtetit.

n  Shqyrton probleme te politikes se jashtme, kur eshte e nevojshme;te gjitha organet e tjera mbajne pergjegjesi perpara tij.

n  Komisioni i puneve te jashtme – seksion i parlamentit

n  Neni 2 : “ kuvendi popullor  eshte organi me i  larte I pushtetit  shteteror. Eshte mbahjtes I sovranitetit te popullit dhe te shtetit dhe I vetmi organ ligjvenes.

n  Percakton  drejtime kryesore te politikes se jashtme

n  Qeveria

n  Organi kryesor ne marredhenit e jashtme.

n  Udheheq marredheniet me vendet e tjera.

n  Kryetari i qeverise luan rol te rendesishem ne lidhjet me jashte; ka disa shtete  si «republika presidenciale», ku kryetari i shtetit eshte dhe kryetari i qeverise.(kompetenca me te gjera)

n  Gezon te drejta dhe privilegje

n  Kryetari i qeverise;  zhvillon bisedime, lidh marreveshje, merr pjese ne konferenca nderkombetare.

n  Kushtetuta neni 100.  funksionet e  e keshillit te ministrave  ne fushen e politikes se jashtme “ keshilli I ministrave  percakton  drejtimet  kryesore  te politikes se  pergjithshme  shteterore, pra  edhe te  politikes  se jashtme”

n  Dikasteri i puneve te jashtme

n  Realizon politiken e jashtme te shtetit trajton problemet korente ne marredhenie me shtetet e tjera, dhe  merr masa per zgjidhjen e tyre.

n  Ministria e Puneve te Jashtme - emri ne disa vende; Angli quhet Zyra e Jashtme; SHBA- Departamenti i shtetit.

n  Dikasteri i  puneve  te jashtme   u dergon direktiva dhe u jep udhezime  perfaqesive diplomatike dhe konsullatave te vendit te vet jashte, mbikqyr veprimtarine e tyre, drejton kete veprimtari.

n  Dergon direktiva dhe u jep udhezime perfaqesive diplomatike dhe konsullore.

n  Mbron interesat e shtetit dhe te shtetasve te vet ne vendet e huaja.

n  Ministri i puneve te jashtme gezon privilegje diplomatike.

n  Organet e marredhenieve te jashtme jashte shtetit

n  Jane ne qender te vemendjes se te drejtes nderkombetare jo per nga rendesia apo hierarkia por nga karakteri i funksioneve te ketyre organeve, nga rrethanat ne te cilat ato kryejne veprimtarine e tyre.

n  Klasifikimi i organeve te maredhenive te jashtme jashte shtetit

n  Ne baze te karakterit te funksioneve te tyre ato ndahen ne:

-          Perfaqesi diplomatike

Kane karakter perfaqesues – perfaqesojne shtetin ne te gjitha sferat e veprimtarise shteterore.

-          Perfaqesi jodiplomatike

Nuk kane karakter perfaqesues

n  Perfaqesi diplomatike: ambasadat, misionet e perhereshme ne OKB.

n  Perfaqesi jodiplomatike: konsullatat

n  Po te merret ne baze kriteri i kohes:

- Perfaqesi te perhershme dhe te perkohshme

n  Perfaqesite diplomatike

n  Rangjet e perfaqesuesve diplomatike:

Me marreveshjen e Vjenes te 1815 perfaqesuesit diplomatike u ndane ne 4 rangje:

-          Ambasador i jashtezakonshem e fuqiplote

Perfaqesues te rangut me te larte, akreditohen tek kryetari i shtetit. Perfaqesues personal te kryetarit te shtetit.

-          I derguar i jashtezakonshem dhe minister fuqiplote

Perfaqesues i nje rangu me te ulet.

-          Minister rezident

-          I ngarkuar me pune

Diplomat

n  Klasat e perfaqesuesve diplomatike

n  Klasa eshte ceshtje e brendshme e cdo shteti

n  Diplomateve u caktohen klasa te ndryshme: atashe, minister ambasador, sekretar i pare

n  Personeli i perfaqesise diplomatike

n  Personeli i perfaqesise diplomatike ndahet ne 3 kategori:

-          Personeli diplomatik

Funksionaret me te larte

-          Personeli tekniko – administrativ

Punonjesit qe kryejne funksionet ndihmese

-          Personeli sherbyes

n  E drejta e emerimit dhe e kembimit te perfaqesuesve diplomatike

n  Shikohet ne 2 aspekte:

-          E drejta diplomatike aktive

Dergimi

-          E drejta diplomatike pasive

Pritja

n  Procedura e caktimit te perfaqesuesve diplomatike

n  2 kerkesa themelore: te gezojne besimin politik dhe te kene edhe aftesi per ti qendruar detyres ne krye

n  Kerkohet pelqimi zyrtar

n  Pergjigja e shtetit prites – persona grata/non grata

n  Ne vendin tone emerimi i ambasadorit dhe ministrit behet me dekret te vecante te Presidentit te Republikes, ndersa emerimi i te ngarkuarve me pune me vendim te Ministrise se puneve te Jashtme.

n  Dokumentat qe merr me vete perfaqesuesi diplomatik jane letrat kredenciale.

n  Ceremonia e paraqitjes se letrave kredenciale.

n  Paraqitja e letrave kredenciale kryetarit te shteti - akreditim

n  Funksionet e perfaqesise diploamtike

n  Perfaqeson shtetin e vet ne shtetin e huaj

n  Zhvillimi i marredhenieve midis shteteve

n  Funksione vrojtimi

n  Perfaqesia diplomatike eshte organi me i larte i shtetit te vet ne shtetin e huaj

n  Ka detyra kundrejt shtetit ne territorin e te cilit ndodhet

n  Mbarimi i funksioneve te perfaqesuesit diplomatik

n  Shkarkimi me ane te letrave te thirrjes qe i drejtohen  edhe kryetarit te shtetit prites.

n  Persona non grata

n  Perfaqesite e shteteve prane organizatave nderkombetare

n  Shtetet anetare te OKB-se, caktojne perfaqesuesit e tyre zyrtare prane kesaj organizate.

n  Trupi diplomatik

n  Perbehet nga te gjithe perfaqesuesit diplomatike te shteteve te huaja qe ndodhen me detyre ne nje shtet te caktuar.

n  Trupi diplomatik merret ne dy kuptime

-          Ne kuptimin e ngushte - titullaret

-          Ne kuptimin e gjere – gjithe personeli diplomatik i ambasadave.

n  Trajtimi i perfaqesuesve diplomatike

n  Imuniteti diplomatik zberthehet ne keto pika kryesore:

-          Perfaqesuesi diplomatik ka te drejten e paprekshmerise personale

-          Paprekshmeria e baneses eshte nje tjeter pike e rendesishme e imunitetit diplomatik

-          Perjashtim nga jurisdiksioni penal, civil apo administrativ i vendit prites.

-          E drejta e perfaqesuesit diplomatik per te komunikuar lirisht me qeverine e tij.

n  Me privilegje diplomatike do te kuptojme disa avantazhe plotesuese qe u njihen perfaqesuesve diplomatike.

n  Kush i gezon keto te drejta e privilegje?

n  Perfaqesite konsullore

n  Organ shteteror i ngarkuar me kryerjen e funksioneve konsullore.

n  Jane organe qe nje shtet gjithmone ne marreveshje me nje shtet tjeter, vendos ne pika te caktuara te territorit te shtetit prites.

n  Funksionet konsullore

n  Zhvillimin e shkembimeve tregtare

n  Mbikqyrja e anijeve me flamurin e shtetit te tyre

n  Mbrojtja e shtetasve te shtetit te vet

n  Funksionet administrative e noteriale

n  Seksionet konsullore

n  Konsullatat kane nje rreth me te ngushte detyrash se sa perfaqesite diplomatike, prandaj nuk mund t vihen ne nje plan me to.

n  Mund te ndodh qe perfaqesi konsullore te kryejne funksione diplomatike.

n  Ne perberje te perfaqesive diplomatike krijohen seksionet konsullore

n  Klasifikimi i konsujve

n  Ndarja e pare qe u behet konsujve eshte ne:

-          Konsuj profesioniste

-          Konsuj joprofesioniste

Ndarja e dyte ne baze te rangjeve:

-          Konsull i pergjithshem

-          Konsull

-          Nenkonsull

-          Agjent konsullor

n  Procedura e emerimit te konsujve

n  Organi qe ka te drejte te emeroj konsujt caktohet nga legjislacioni i brendshem.

n  Marreveshje midis shteteve per ngritjen e konsullates

n  Pelqimi i shtetit

n  Patenta konsullore

n  Trajtimi i perfaqesuesve konsullore

n  Imunitet konsullor:

-          Paprekshmeria e godines

-          Paprekshmeria e dokumentave dhe korrespondenca zyrtare

-          Paprekshmeria personale e konsullit

-          Privilegje dhe imunitete te punonjesve te perfaqesive diplomatike