Kronik - Afer detit afer mbretit

Aferdetit,afer mbretit

Afër detit, afër mbretit. Kjo shprehje popullore duket se e ka vlerën më të madhe kur flasim për Durrësin,qytetin I cili ben krenare jo vetem durrsaket por gjithe shqiptaret. Nuk ka të huaj që e viziton Shqipërinë dhe të mos shkojë të shohë qytetin më të njohur bregdetar. Vetëm 33 kilometra larg kryeqytetit,

Durrësi është i arritshëm me mjete të ndryshme transporti. Përveç autoveturave, atje mund të shkohet me autobusë dhe furgonë të linjës,duke te afruar keshtu sa me shume me plazhin.Ky plazh është një vend magjik i qindra e mijëra turistëve shqiptarë nga katër anët e botës.Është një vijë bregdetare e me një shtrirje të gjatë mbi njëzetë kilometrash plazh që duket e pafundme.Buze detit gjendet shetitorja e njohur, e cila ka një shtrirje të gjerë dhe ofron një peizazh të bukur. Shëtitorja e bregdetit vijon më tej në zonën e Curilave, e cila ka qenë një parajsë e vërtetë deri në vitet ’90 dhe është ndër më të frekuentuarat në Durrës.Në vijën bregdetare të plazhit janë ndërtuar një numër i madh hotelesh, baresh, restorantesh e qendrash tregtare, të cilat janë në shërbim të turistëve.Por gjithe ky luks qe I ofrohet turisteve a e mban me te gjalle shprehjen e mesiperme?

E gjithë  zona mes rruges “Currila” dhe detit nuk ka më asnjë pëllëmbë të pazaptuar. Pushtetarë dhe deputetë kanë mundur të gllabërojnë troje dhe pjesë të plazhit sikur te ishin ne gare me njeri-tjerin.Dikur në plazh kishte vetëm disa kabina të drunjta,sot mbizoterojne “kabinat” të paligjshme e të ligjshme duke nxjerre jashte perdorimit 2.5km plazh per shkak se eshte mbuluar nga blloqet, mbeturinat inerte, dhe së fundi edhe me kioska,te cilat depozitojne  mbeturina qe mund të shihen në çdo anë të plazhit,ujërat e zeza derdhen në det duke krijuar erë kundërmuese dhe pergjegjesit nuk e marrin persiper pastrimin e zones.Pothuajse I gjithe brezi I reres eshte ne kete gjendje per te ardhur keq, betoni pushton bregdetin ,makinat e betonit enden ne rruge çdo ore,cdo dite ngrihet një godine e re.Askush nuk përpiqet ta sqarojë këtë që ka ndodhur në këtë plazh, i cili nga durrsakët e vjetër ka qenë më i preferuari.  Nga burime konfidenciale bëhet e ditur se: “grumbullimi i mbeturinave inerte në këtë pjesë të bregut të detit nuk ka qenë i rastësishëm dhe i detyruar nga nevoja që ndërtuesit kanë pasur të depozituar mbeturinat pas hapjes së themeleve të pallateve, por ky depozitim ka pasur si qëllim krijimin e territoreve mbi rërën e plazhit, e cila më pas ju është dhënë personave të caktuar në formë kompensimi, për pronat që ata kanë pretenduar se kanë pasur brenda territorit të qytetit të Durrësit”. Qytetarët e Durrësit i kanë bërë thirrje Bashkisë së Durrësit, që të nisë aksionin në bashkëpunim me firmat e ndërtimit që ta çlirojnë plazhin, dhe të denoncojnë me kurajo qytetare ish-pushtetarët dhe ish-deputetët që kanë privatizuar me forma antiligjore troje në bregdetin e Currilave dhe më gjerë. Burimet nga ky institucion deklarojne se do të ketë nisma për pastrimin e bregdetit të Currilave dhe nuk do të jepet asnjë leje qoftë edhe provizore,fillimisht ata kanë nisur punën me kioskat dhe godinat qe jane fare pranë brezit ranor.

Pertej bregdetit dhe shfrytezimit te tij, nje tjeter vecori po aq dalluese dhe qe e karakterizon Durresin, eshte kultura e  tij, e pasqyruar me deshmi te shumta kulturore, rrjedhoje e historise se ketij qyteti te njohur qe ne antikitet e deri sot. Si pjese te rendesishme te shfaqjes se kesaj kulture permenden monumentet kulturore, nder me te njohurat dhe me te rendesishmet, persa i perket vlerave te cmuara historike e kulturore qe permbajne jane:

Amfiteatri i Duresit. Ky amfiteater cilesohet si nje nga monumentet kulturore me te cmuara per shkak te vlerave artistike dhe arkitektonike qe ai mbart.Ai eshte ndertuar ne fillimet e shekullit te I nga perandori Trajan.Ne kete monument kulturor 2700 vjecar zhvillonin luftime mes gladiatoreve. Tribuna rrethore e ndertuar me pllaka te bardha sherbente si vend ku uleshin spektatoret.

Kalaja e Durresit. Kalaja eshte ndertuar ne kohen e sundimit te perandorit bizantit Anastasi(491-518). Pjesa e brendshem e kalase eshte e perbere nga dy njesi: Keshtjellla e siperme dhe ajo e poshtme. Muret e kalase kane nje lartesi prej 15 metrash dhe jane te rrethuara me kulla me forme te rrumbullaket.

Mozaiku i bazilikes se Arapajve. Ky mozaik eshte ndertuar gjate sundimit te perandorit Justiniani dhe i perket periudhes paleokristiane.Monumenti eshte zbuluar ne vitin 1974 nga arkeologu Sali Hidri.Mozaiku eshte i perbere nga figura me fragmente te gjuetise se kafsheve nga barinjte.

Teatri “Aleksander Moisiu”. Ky teater ka hapur dyert per publikun e tij ne 11 janar te vitit 1953.”Vajza nga fshati” eshte shfaqja e pare qe ka celur siparin e ketij teatri,nje komedi me regji te Pandi Stilliu si dhe e shkruar nga Fatmir Gjata.

Muzeu Etnografik. Ky institucion eshte krijuar ne vitin 1982.Muzeu eshte vendi ku gjenden nje sere objektesh dhe elemente kulturore te qytetit te Durresit dhe rrethinave te tij.Numerohen mbi 300 te tilla si ene guzhine,veshje karakteristike etj.Nje pavion i vecante ne kete muze i eshte kushtuar jetes se aktorit te madh nga Durresi,Aleksander Moisiu.

Bashkë me monumentet arkeologjike të antikitetit, të zbuluara ndër vite, në Durrës kanë arritur të ruhen dhe disa godina përfaqësuese të ndërtuara në dekadat e para të shekullit të kaluar, atëherë kur qyteti-port njohu një zhvillim të vrullshëm dhe marrëdhëniet e tij me Italinë fqinje iu rikthyen kohëve antike. Godina e bashkisë, Vila mbretërore mbi kodër, banka e shtetit dhe hotel “Vollga” janë 4 objektet simbol të historisë moderne të qytetit antik, të ndërtuara në vitet 1920-1930.

Gjithashtu arkeologet shqiptarë sapo kanë zbuluar një varrezë antike që mendohet se i përket antikitetit të vonë deri në shekullin e 6 para erës së re. Studiuesit thonë se kjo zonë është përdorur si varrezë për afro 800 vjet dhe në 70 varre janë gjendur sende nga gjithë larmia e kulturave helene dhe romake.  Agjencia e Shërbimit Arkeologjik po kryen një ekspeditë kërkimore në një thellësi vetëm 1 metër deri në 1 e gjysmë, në një territor rreth 300 metra katrorë ku një firmë ndërtimi sapo kishte nisur punimet për të ngritur një pallat të ri. Grupi prej gjashtë arkeologësh shqiptarë kanë zbuluar 14 vazo guri gëlqeror të periudhës helenistike dhe 15 vazo romake ku mblidhej hiri. Po ashtu janë gjetur nga shekulli i 2 i erës së re 4 varre me mure tullash si edhe 15 të mbuluara me tjegulla në formë çatie, që i përkasin antikitetit të vonë deri në shekullin e 6 para erës së re. Bregdeti dhe kultura jane pasurite me me vlere te Durresit qe mundesojne zhvillimit e turizmit duke bere per vete mijra turiste cdo vit.

Detyra Plote

FIGURA E SKENDERBEUT SIPAS NAIM FRASHERIT

TEMA:FIGURA E SKENDERBEUT SIPAS NAIM FRASHERIT

Përfshirja e një pjese të mirë të territorit shqiptar nën sundimin osman, krijoi një përshtjellim të madh në mjedisin shoqëror të kohës. Ankthi, pasiguria dhe mëdyshjet, përzier me ndjenjën e revoltës dhe të kryengritjes, ishin tiparethttp://eseshkolle.blogspot.com/

dalluese të një shoqërie e cila befas u gjend nën një sistem politik dhe ekonomik krejt të ri e të panjohur më parë, përballë një kulture e një feje që ndryshonin shumë nga kultura, feja dhe tradita vendase. Shprehës kryesor i frymës liridashëse të popullit të vet, u bë një pinjoll i familjes së Kastriotëve. Ky ishte Gjergj Kastrioti. Ndonëse u largua i vogël nga vendlindja, në thellësi të vetedijes së tij ai ruajti të gjallë dashurinë për fenë, traditën dhe tokën e të parëve. Personaliteti i fuqishëm i Skënderbeut, funksionet e tij të rëndësishmë si Kryetar i lidhjes së Lezhës dhe Komandant i Përgjithshëm i ushtrisë, aftësitë e tij të veçanta si udhëheqës në fushën politike dhe ushtarake, si dhe roli dhe kontributi i tij në luftën çlirimtare kundër-osmane, bënë që autoriteti i tij të forcohej gjithnjë e më shumë. Në kushtet e pabarazisë së theksuar ndërmjet forcave osmane dhe atyre shqiptare, Skënderbeu përpunoi strategjinë dhe taktikën e tij luftarake, në bazë të së cilës qëndronte mendimi se fitorja nuk mund të varej nga numri i ushtarëve. Ai mbante armikun në alarm të përhershëm, i priste rrugën e fuqizimet dhe, pasi e kishte futur në kurth, e godiste me sulme të fuqishme e të befasishme. Lufta për liri kundër sundimit osman që zhvilluan shqiptarët nën udhëheqjen e Gjergj Kastriotit-Skënderbeut, ka një rëndësi të jashtëzakonshme si në rrafsh shqiptar, ashtu edhe ndërkombëtar. Për herë të parë shqiptarët u bashkuan në një organizëm sikundër ishte Lidhja e Lezhës, e udhëhequr nga Skëndërbeu. Ky bashkim rreth një çështjeje të tillë siç ishte liria e një populli, u bë modeli mbi të cilën u mbështetën shqiptarët sa herë që ishte fjala për nevojën e bashkimit të tyre për qëllime të mëdha në shekujt vijues. Rëndësia e epokës së Skënderbeut në rrafsh ndërkombëtar qëndron në atë që lufta e shqiptarëve për liri rreth një çerek shekulli, pengoi vërshimin osman drejt Evropës Perëndimore, shpëtoi Perëndimin nga një kërcënim serioz. Kjo është arsyeja që figura e heroit shqiptar është nderuar e nderohet aq shumë në të gjithë botën e qytetëruar. Skënderbeu u shndërrua në simbol të luftës për liri e pavarësi. Ai mbeti një figurë e dashur për shqiptarët edhe pas vdekjes së tij. Kujtimi i tij mbeti gjithnjë i gjallë nëpër këngët, gojëdhënat e tregimet e shumta popullore dhe historike që i dhanë atij tiparet e një figure legjendare. Vepra dhe figura e Skënderbeut kishte përmasa dhe rëndësi evropiane. Ai u vlerësua lart nga personalitetet e shquara evropiane të kohës. 

Detyra Plote

Zbatime te rrymes elektrike ne gaze dhe ne boshkllek llampat e ftohta dhe akumulatori)

Tema:Zbatimete rrymes elektrike ne gaze dhe ne boshkllek   llampat e ftohta dhe akumulatori)

Objektivat :

1- Te njihemi me historikun e ndertimit te llampave te ftohta.

2-Te percaktojme zbatimet teknike dhe perparsite e ketyre llampave.

3-Te shpjegojme rendesine e perdorimit te ketyre llampave.

Mjetet:Materiale nga internet , postera , mjete praktike .

Fazat e punes :

a) Njohja me temen.

b) Ndarja ne grupe.

c) Ndarja e detyrave

d) Udhezime nga mesuesi per ndertimin e projektit.

e)  Diskutim dhe shkembime mendimesh ( prezantimi i projektit )

AKUMULATORI

Akumulatori është një paisje e bazuar në elemente elektro - kimike, që shërben si burim i rrymës elektrike. Për dallim nga Bateria, falë rezistencës së vogël në të, akumulatori mund të rimbushet me energji elektrike vazhdimisht.

Elementet e Akumulatorit:

1-Anoda

2-Katoda

3-Lengu Kimik (H2SO4)

4-Elektroda Pozitive.

5-Elektroda Negative.

6-Seperatoret.

Funksioni I Paisjes:

1-Ngarkimi me energji elektrike

2-Elektroliza

3-Shkarkimi i energjisë së akumuluar

Perfaqesues I pajisjes :Bateri makine …

Llambat E Ftohta:

Siguria e llampave që kursejnë energji është vënë në pikëpyetje nga disa shkencëtarë që kanë thënë se këto lloj llampash përmbajnë kimikate që shkaktojnë kancer. Raporti i shkencëtarëve këshillon që llampat nuk duhen mbajtur ndezur për një kohë të gjatë, sepse ato tejçojnë materiale helmuese kur janë të ndezura.

Peter Braun, i cili bëri testet në Laboratorin Alab të Berlinit, tha: “Për të tilla substanca duhet që ato të mbahen sa më larg të jetë e mundur nga prania e njerëzve.” Llampat përdoren gjerësisht në Britaninë e Madhe pas direktivave të Bashkimit Evropian për fazën e kursimit tradicional të energjisë deri në fund të vitit. Megjithatë, shkencëtarët gjermanë deklarojnë se disa kimikate dhe toksina të ndryshme çlirohen kur llampat janë të ndezura, përfshirë këtu fenolin, naftalinën dhe stirenin.

Ekspertët britanikë këmbëngulën që situate duhëj studier më shumë dhe inkurajuan konsumatorët të mos panikohen. Dr. Michille Bloor, prefesor i Shkencave Mjedisore në Universitetin e Protsmouthit, tha për Daily Express: “Studime të tjera të pavarura duhet të ndërmeren për të mbështetur gjetjen e shkencëtarëve gjermanë”. Departamenti për Mjedisin këmbëngul që llampat janë të sigurta, pavarësisht faktit se përmbajnë sasi të vogla merkuri, që mund të derdhet nëse ato thyhen.

Këshillat në faqen e tij të internetit: “Llampat që kursejnë energji nuk janë të rrezikshme për publikun. Edhe pse ato përmbajnë merkur, i limituar në 5mg për njësi llampe, ai nuk mund të derdhet nëse llampa është e padëmtuar. Në çdo rast, sasia shumë e vogël e pranishme në çdo llampë nuk ka rrezik të shkaktojë ndonjë dëm, edhe nëse llampa është e thyer”.

Raporti i fundit hedh pretendime nga Abraham Haim, profesor i biologjisë në Universitetin e Haifa-s në Izrael, që llampat mund të ndikojnë në nivele më të larta të kancerit të gjirit nëse përdoren natën vonë. Ai tha se drita me nuancë blu e llampave që kursejnë energji, imitonte dritën e diellit gjatë ditës, duke çaktivizuar në trupin e njëriut prodhimin e hormonit melaninë, më shumë se llampat e tjera, të cilat ndriçojnë me një dritë në të verdhë.

Shoqata kundër migrenës ka paralajmëruar që këto llampa mund të shkaktojnë migrenë dhe specialistët për kujdesin ndaj lëkurës pretendojnë se drita e tyre intensive mund të përkeqësojë problemet ekzistuese të lëkurës.

Detyra Plote

Numri dhe sistemi binar i numrit

Detyra Plote