IBRA SERVIS

IBRA SERVIS
KOMPIUTER - LAPTOP - SMARTFON - TABLET

Popular Posts

Stresi ankthi dhe paniku
Valët e ankthit dhe panikut mund të jenë shenja dominuese të disa formave deprisive. Prirjet janë vetëm që këto t’i lidhim me stresin dhe paaftësinë për të përballuar shqetësimet e përditshme. Disa ngulin këmbë se ankthi është një lloj pësimi apo çmimi që duhet t’ia paguajmë ‘’modernizimt’’ tonë. Në kudhte normale, organizmi vë në lëvizje një reagim që quhet ‘’ lufto ose mbathja’’. Sistemi nervor simpatik aktivizohet dhe ky nga ana e vet shpalos një sërë reagimesh fizike, si, për shembull: Shtimi i ritmit kardiak apo tensionit muskulor. Në këtë mënyrë, trupi përgatitet për rrezikun që i kanoset. Ama, kur një reagim I tillë aktivizohet pa një motiv të shpjegueshëm, stresi nuk është më një reagim fiziologjik dhe themelor për mbijetesën tonë, por një gjendje e vazhdueshme alarmim e cila sjell një gjendje të ankthit kronik.
Ankthi u shton rrugën një sërë manifestimeve të tjera somantike, si: rrahjet e forta të zemrës, ndjenjës së mbytjes, drejsitjes së tepruar dhe migrenës. Në raste të rënda ankthi kronik dhe të pajustifikueshëm mund të kalohet në kurthet e panikut, në frikën e pajustifikueshme (fobi) dhe në depresion.
Ndër shkaqet e shqetësimeve të ankthit dhe të fobive mundë të ketë edhe një prirje gjenetike, një lidhje jo korrekte ndjenjash me prindërit, ngjarje të papëlqyeshme në të shkuarën dhe që nuk janë përtypur kurrë, patologji fizike, si: diabeti ose sëmundje kardiake ose nga tronditje të rënda në jetën private,


Po   ç’është ANKTHI?
Ankthi është një emocion i fuqishëm , i pranishëm  tek  çdo njeri  që nga lindja,  një emocion që i shërben njeriut si një mekanizëm mbrojtës i dobishëm në rastet e një rreziku.
Kur rritet ky emocion përtej masës ai kthehet në një problem për  individin. 
 Me ankthin janë të lidhura edhe çrregullime të natyrave nga më të ndryshmet si: depresioni, ataku i panikut, çrregullimet  fobiko- obsesive , fobia sociale, fobia specifike, çrregullimi obsesiv – kompulsiv, çrregullimi post –traumatik nga stresi …
Ankthi  nuk është një sëmundje, por është simptome e një shqetësimi, shpesh e një shqetësimi të thellë  dhe të panjohur nga   personi ankthioz.
Ataket e panikut  janë një sinjal alarmi dhe një “ftesë” për të eksploruar dinamikat dhe problematikat e pandërgjegjshme  që kanë filluar të “dëgjohen” e të shqetësojnë individin. 
Personi i drejtohet  mjekut  atëherë ky ankth ka filluar të shkarkohet mbi trupin  duke i krijuar atij   probleme me frymëmarrjen, zemrën, stomakun, gjumin,  etj….


A është ankthi i trashegueshem? 
Jo rralle ndodh që ankthi “ trashegohet” gjenetikisht nga brezi në brez. Këtë e mbrojne teorite bio-gjenetike që flasin për një numër të madh të molekulash “ ankthsjellese” si noradrenalina në tru e cila shkakton rritjen e nivelit të ankthit  mbi  normë.
Teori te tjera flasin për    “ trashëgiminë” e modeleve ankthioze të sjelljes.  Një fëmijë që jeton në një familje me prinder ankthiozë, mëson të shohë e trajtojë çdo ngjarje të jetës me një preokupim të madh.  Një nënë ankthioze është e preokupuar se fëmija e saj do të lëndohet, apo  do të ftohet, apo do të zihet me moshataret.  Këto frikëra , javë pas jave e vit pas viti gjenerojnë tek femija frike e pasiguri.
Si mund ta kurojme?
Farmakoterapia.                                                                                                                     Terapia farmakologjike për ankthin  parashikon përdorimin e benzodiazepinave dhe  anti- depresiveve . Ndihmon në uljen e  intensitetit  te ankthit por nuk  e  eleminojne atë. 
Teknika relaksimi: Teknika të autokontrollit që shkojnë  nga mendimi pozitiv,  tek autohipnoza,  training autogjen  etj.. Janë të gjitha teknika të mira, por veprojnë në pjesën e siperfaqshme të ankthit.  Kërkohet ndihmë e nje psikoterapisti, kur ankthi vazhdon të shqetësoje.
Terapitë e mendimit dhe të sjelljes (Cognitive – Behavioral)                                                       Terapitë e mendimit dhe sjelljes përdor teknika për  përforcimin e sjelljeve pozitive,  desensibilizimin sistematik  përballe objektit ankthndjelles. Teknikat e ndryshimit të sjelljes shoqerohen edhe me teknika konjitive (të mendimit)  që zbulojnë  e modifikojnë  bindjet jo funksionuese që gjenerojnë ankthin.  

Këto terapi përdoren me një përmirësim në kohë të rikthimit të krizave.
Terapitë psikodinamike     zbuloi dhe synon  të ngrejë në nivelin e ndërgjegjes    konfliktin  apo konfliktet  e thella të pandërgjegjshme që ushqejnë ankthin  në rrënjë. 
 Psikoterapia  adleriane  funksionon në këtë linjë duke  filluar që prej  menaxhimit  të simptomave ankthioze në inkurajimin , modifikimin e    ripercaktimin  e stilit të jetës së individit. 
Ankthi ndodh në tri nivele : 1. Tru, 2. Sjellje, 3. Përvojat subjective

Shqetësimi nga ankthi i përgjithësuar (GAD) është një gjendje ankthi ekstrem, e cila zgjat shumë (diagnoza e sigurt mund të bëhet pas një periudhe vuajtjesh prej saj, për të paktën gjashtë muaj rresht). Ankthi mblidhet në disa aspekte të jetës, për shembull, rreth shëndetit apo tek problemet e fëmijëve; frika e pengon njeriun të jetë konstruktiv dhe para-pozitiv dhe sjell nga ana tjetër shmangien e situatave, në të cilat mund të ndodhin shpërthime të gjithë këtij ankthi të mbledhur. Tensioni muskulor, frika e përsëritur dhe e pashkak, humori i rënë, dramatizimet e situatave dhe të tjera si këto, janë simptoma dominuese, përvec mungesës së vetëvlersimit dhe ndjeshmërisë ekstreme ndaj kritikave. GAD-i mund të reagojë mirë, si ndaj ilaceve kundër ankthit, ndaj psikoterapive strategjike të shkurtra, ashtu edhe ndaj terapive holistike. Shqetësimi nga kurthi i panikut (DAP), karakterizohet nga kriza ankthi shumë të forta, që vijnë pa një motiv të dukshëm dhe që shpalosin ndjesinë e llahtarshme të humbjes së kontrollit. Kura mund të jepet në mënyrë të harmonizuar; kombinohen ilacet qetësuese për të mbajtur nën kontroll ankthin pararendës me antidepresivët për të përballur kurthet e panikut, por edhe psikoterapitë strategjike të shkurtra, grupet vetëndihmuese, EMDR, hipnoza dhe kura holastike.
Psikoterapia strategjike
Është një ndërhyrje e shkurtër terapeutike, që përqëndrohet në shqetësimet e manifestuarit nga pacienti, duke studiuar mekanizmat e këtyre shqetësimeve, duke skicuar në këtë mënyrë dhe një strategji për eleminimin e tyre. Kjo terapi rekomandohet sidomos kundër ankthit, fobive, panikut dhe obsesioneve.
Disa kura homeopatike
Në vija të përgjithshme mund të thuhet se cfarëdo kure homeopatike mund të përdoret , i përshtatet personit në tërësinë e vet, më tepër se simptomave në patologjinë e tij. Nga homeopatia rekomandohen kura më të përshtatshme. Bëhet fjalë për kura që në studimet eksperimentale studjojnë efektet, kanë treguar se mund të prodhojnë ato simptoma që i hasim shpesh në luhatjet e humorit, si: apatia, acarimi i shpejtëi nervave, pesimizmi, turbullime të vijës logjike, momentet agresiviteti apo trishtimi të thellë, ankthi dhe shumëfishimeve të tij.
ACONTINUM.
Është një nga ilacet homeopatike kundër tronditjeve te ndryshme. Është tipike për shfaqje të ankthit dhe depresionit të papritur dhe mjaft të ashpër.
ARGENTUM NITRIUM. Është ilaci për atë që është gjithnjë në pritje. Jeton vazhdimisht në gjendjen e alarmit,  për atë që vuan nga ankthi dhe frika e parakohshme. Mamatë që shohin vazhdimisht orën duke pritur dajlin qe të kthehet, dhe për studentët që thonë gjithmonë: kam një parandjenjë të keqe për këtë provim’’, si dhe për atë që reagon në mënyrë të ekzagjeruar ndaj cdo ngjarje stresante.
ARSENICUM ALBUM: Përdoret për gjendjet në të cilat mendja është rënduar nga shumë mendime, tek personat që bien në kurthet e panikut dhe të ankthit që sjell ulcerën e stomakut, dhembje koke, astmë bronkiale.
IGNATIA
 Ignatia është ilaçi për të shëruar depresionin me këtë origjinë ankthi. Vepron si qetësues, aq sa quhet me të drejtë. Në këtë pikë, do të jetë më e lehtë për shkaqet e fshehura dhe të thella të ankthit dhe origjinës së depresionit. Ignatia është ilaci për personat që sapo kanë humbur një person të dashur, edhe në planin simbolik.
LYCOPODIUM.   Bëhet fjalë për një bimë që njëherëishte shumë e lartë dhe hijerëndë dhe që sot, në fakt, i është dashur të përshtatët me kushte dhe përmasa shumë më modeste. Ai që do të “bëhet përsëri” i madh e i fortë, i fuqishëm, porse ndjehet i vogël, i pasigurt, pre e ankthit dhe lodhjes nervore. Gjendjen deprisive , si pagjumësinë, ankthin
THUIAnuk gjendet kollaj, edhe ndër ilacet konvencionale, është një ilac i mirë për obsesionet. Homeopatia i ofron këto ilace të përsosura për tu përdorur në të gjitha rastet, në të cilat pacienti bëhej skllav i disa ideve dhe ka ndjesinë se nuk mund të clirohet prej tyre. Thuia, është për atë person që e ka gjithmonë kokën të mbushur me  mendme, preokupimet, idetë, për atë që dëshironë ti eskorciojë frikat e veta, me gjeste compulsive. P.sh.: lan vazhdimisht duart, e kontrollon njëqind herë nëse gazi i sobës është i mbyllur.
WHITE CHESTNUI  për atë që i bluan gjërat përbrenda, që ka mendime obsesive të cilat nuk e lejojnë mendjen të qetësohet, që ka një ndjenjë faji që nuk gjen qetësi, pagjumësi etj. Mendimi i bllokuar, që nuk shprehet apo shfryhet me veprimin, shkakton ankth, vuajtje dhe ankth. Ky bar rekomandohet për shqetësimet obsessive-kompulsive, pagjumësinë.
AGRIMONYËshtë bari për personat që fshehin tensionin dhe ankthin e vet nën një vello alegorie. Nën maskën e klounit mund të fshihet ajo tragjedia e dhimbjes dhe lëngimit të brendshëm, gjë e cila largohet ndonjëherë me ndihmën e drogave dhe alkolit.
CENTAURY Për atë që nuk ka vullnet që tregohet i dobët dhe që merr e jep tërë ankth ndjenjat dhe kënaqsitë, të drejtat thelbësore, si kërkimi i lumtureisë, në rrekjet që bënë duke i plotësuar dëshirat dhe nevojat e të tjerve e duke lënë pas dore veten.
SWEET CHESTUNI  Është për atë që ndjehet me shpatulla pas murit, pas asnjë rrugëdalje, pre e ankthit dhe dëshpërimit. Eduard Bah shkruan lidhur me këtë bar: “Ankthi bëhet aq i madh, sa duket i padurueshëm. Atëherë kur duket se mendja apo trupi kanë arritur kufirin ekstrem të durimit dhe duhet të çentrojë”.


Një rast
Roberta frekuenton universitetin dhe deri në vdekjen e të atit, që ndodhi disa muaj më parë, nuk ka pasur asnjë problem. Por, duke qenë se mbeti jetime, ndjehet e dëshpëruar, e pushtuar nga një ndjenjë e padurueshme vetmie. Nuk bëhet fjalë vetëm për trishtimin e pashpjegueshëm që ajo ndjen, gjë që i detyrohet edhe kësaj humbje të madhe që ka pësuar. Roberta kupton se kjo ngjarje i ka vënë në diskutim gjithë jetën e saj, që deri në këtë moment kishte kaluar e qetë, nën hijen e të atit. Tani beson se jeta është e padrejtë, asaj nuk i vjen për shtatë të përballojë të gjitha përgjegjësitë prej të rriture. Kjo gjendje kërkonë një ndërhyrje urgjente. Në këtë rast, duhet Sëeet Chestnut, që në një kohë relativisht të shkurtër i jep mundësinë Robertës të dalë nga kriza. Ndërkohë, psikoterapeuti kërkon ta sigurojë në aftësinë e tij për të përballur ekzistencën.
Për frikën
ASPEN(Plep malesh, plep i egër). Ky mund të merret për ankthet, obeseionet me drejtim supersticioz, ndërhyrjet që nuk lejojnë shikimin e realitetit me syrin objektiv.
RED CHESTNUT (Gështenjë e kuqe) Është ilaçi për ankthin e pajustifikueshëm, stresin që lind pa asnjë arsye konkrete.
ROCK ROSE(Mënishte). Rekomandohet për kurthet e panikut (është gjithashtu një prej elementeve të Rescue Remedy), për ankthin që paralizon. Ky bar e bën njeriun të gjejë kurajën, I jep zemër dhe energji.
Anthi e paniku: Rock Rose, Aspen, Sëeet Chestnut
Ankthi: Impatients, Elm, Vervain,  Mimilus, Agrimony.
Bimë me veti qetësuese
Kawa-kawa    Rrënja e kësaj bime përdoret prej shekujsh për të nxjerrë një lloj pije që konsumohet në ishujt e Paqësorit.
Kawa dhe ankthi. Sipas disa studiuesve, ekstrakti I bimës mund të arrijë të zëvëndësojë, me kalimin e kohës, benzodiazepinën, sepse vepron tamam si një qetësues tradicional. Në këtë rast, ama, është themelore që diagnoza të nxjerret nga një mjek, sepse nën petkun e zakonshëm të një ankthi të caktuar, mundë të fshihet një sëmundje.  
Këto veprojnë në sistemin limbic, apo në pjesën më ‘’primitive’’ të trurit, në atë pjesë e cila aktivizon të gjith funksionet e tjera trunore, që është edhe vatra e emocioneve dhe instikteve.


LULEBLETA
Lulebleta është një ilac kundër ankthit në mesjetë fama që kjo bimë kishte si panace ishte aq e madhe, sa Karli Madh porositi që të kultivohej në të gjitha kopshtet botanike të perandorisë të tij.
Tri ilaçe, për tri problem.
Ankthi. Perdoret valesë apo çaj  himesh. Vihen të zijnë himet për 10 minuta në ujë, pra lengu pihet edhe i vakët. Ka një funksion freskues dhe qetësues.
Mendimet obsesive. Hong hua, shafrani kinez. Një copëz pestili në një gote me ujë në mbrëmje. Në mëngjes pihet lëngu. E vë në lëvizje gjakun, pra edhe shen-in, dhe për rrjedhoi edhe mendimet qarkullojnë e shkrihen di si.
Pagjumësia. Gjysëm hide apo kimike gjembash, fare biotelindore në formën e valesës apo cajit.
MAGNEZI.
Është një aleat i sigurtë i humorit të mirë, prirjes për tu merakosur apo për të pasur një ankth të tepruar, mund të arrihet deri në një shqetësim të vërtetë dhe të mirëfilltë të sjelljes.


SELENI
 Peshku është i pasur me selen, një element gjurme mungesa e të cilit favorizon ankthin, lodhjen, depresionin. Aromat për humorin e mire dhe clodhjen.
PORTOKALLI. Bën për tu vendosur në dhomën e fëmijëve, për te harmonizuar dhe freskuar ambientet që frekuentohen nga shumë njerëz. Çlodhes , largon gjendjet e ankthit, nevozizmin dhe pagjumësinë.
RIGONI. Është kundër pagjumësise dhe dhëmbjeve të kokës, këshillohet edhe ne rast trishtimi dhe ankthi. Një e qeshur do ta fundosë ankthin depresionin! Ky qëndrim, shendos muskujt, normalizon rrahjet e shpeshta të zemrës, largon ankthin, dhe është një antipezmatues dhe analgjetik krejt natyral dhe pa anjë efekt anësor. Nga pikpamja e humorit, një e qeshur e fortë, shpërthyese, e hapur dhe çliruese zgjeron kraharorin dhe frymarrjen dhe sjell një rënie të tensionit dhe ankthit. Frymarrja bëhet edhe më thellë (ndërsa ajo frymarrja tipike e ankthit është e shkurtuar dhe e kufizuar vetëm në anën e sipërme të mushkrive). ‘’E qeshura rrit sekrecionin e substancave kimike naturale, si: katekolaminat dhe endorfinat, që na bëjnë të ndihemi të gjallë dhe në formë’’. Ashtu si thotë edhe Pach Adams, mbrojtësi më I famshëm I vlerave terapeutike që ka e qeshura.
MUZIKA
Tingujt, dhe për rrjedhojë muzika, veprojnë në shumë nivele, në ato fiziologjik e duke e ndryshuar tonin muskulor dhe duke dhënë përsëri ritmin e qetë frymëmarrjes. Nëse rënia e tonit të humorit lidhet me ankthin, atëherë rekomandohet meloditë e muzikës Neë Age, sidomos ato që bazohen në tingujt e natyrës, si era, deti, kënga e zogjve. Po aq qetësuese janë adaxjio e famshme e Albinonit, apo sonata e Shopenit.
Çrregullimi Obsesiv-Kompulsiv
Një lloj relativisht i rëmdomtë çrregullimi ankthi është çrregullimi obsesiv-kompulsiv, i cili mund të shfaqet në reformat të ndryshme. Personat me ankth kanë mendime të përsëritura (obsesione) ose shtytje të vazhdueshme  per  t’u  marre me veprime të përsëritura pa kuptim.
Këto  obsesione ose kompulsione krijojnë brengosje dhe shqetësime  të  ndjeshme  në  funksionimin  normal  të  indivitit dhe i shpenzojnë  shumë kohë.
Obsesionet dhe kompulsionet  shpesh janë të kombinuar  me  njëra-tjetrën, siç  është rasti  i shqetësimit  nga papastërtia  e shoqëruar  me lajren  e duarve  pas çdo ore. Ose një person që ka frikë nga të ftotit, vesh disa triko dhe hedh mbi vete disa batanije. Në qoftë se një person ka 100 triko duhet të jemi të sigurtë se  kemi të bëjmë me një sjellje  komplsive. Ne të gjithe kemi mendime dhe manierizma që i kryejme thuajse në mënyrë automatike .
Personi  mund të fantazojë here pas here  për  vrasjen e një njeriu të afërt.  Që të dalë në rrugë lakuriq ose të thërrasë me zë të lart gjëra të turpshme.
Çdo përpjekje për t’u dhënë fund këtyre  mendimeve shpie në një ankth edhe me të theksuar.  Veprimet  kompulsive janë po aq shqetesuese për personin që  i bën ato. Në to mund të përmendim veprime rutinë e të parëndësishme sikurse është të kontrolluarit
Saktësisht pesë here, duke vazhduar me rituale të tilla komplekse sikurse veshja  dhe zhveshja shtatë herë para daljes nga shtëpia, ose mbledhja e numrave të të gjithë targave të makinave që i dalin përpara kalimit në anën tjetër të rrugës.
Për të gjykuar skatë nëse një sjellje e caktuar është obsesive komplusive, duhet  të merret në konsideratë konteksti social .
Egzistojnë disa teori që shpjegojnë çrregullimet obsesive kompulsive. Sipas modelit psikoanalitik ankthi dhe frika për një problem mund ta poshtoj njeriun. Atëhere ai mendon se duke bërë dicka tjetër ja heq mendjen nga ky problem. Teoria e sjelljes së mësuar (apo të fituar) sugjeron që çrregullimet obsesive kompulsive  lindin si përgjigje ngaj përvojave që shkaktojnë ankth. Kur ndjehemi të shqetësuar për diçka ne përdorim metoda të ndryshme për ta zbutur ankthin. Kur vërejme se dick aka difekt, ne vazhdojmë ta bëjmë atë. Dollert dhe Miller thonë se, sjelljet tona të pa përmbajtura mund ta kenë burimin tek sjelljet tona të shpërblyer në fëmijëri. Përshembull, për larjen e duarve, veshjen, ose rregullimin e dhomës shpesh kemi marrë lavdrim. Kërkimet më të fundit vënë në dukje se egziston një baze biologjike për disa nga format e sjelljes obsesive kompulsive.

Çrregullimi i ankthit të përgjithësuar.
Individet me çrregullimi të ankthit të përgjithësuar jetojnë në një gjëndjë ankthi të vazhdueshem. Njerzit me ankth nuk e dinë përse ndienje se diçka e tmerrshme do tju ndodhe; ankthi i tyre është i pa përcaktuar dhe nuk lidhet me ndonjë objekt apo situatë të caktuar. Personat me  çrregullim ankthit të përgjithësuar ndjehen të pa zot dhe të pa fuqishem në përballimin e jetës dhe sfidet e saj. Njerzit me çrregullim  ankthit të përgjithësuar ndjehen në vështirësi te theksuar, kur kanë të bëjnë më probleme që ne të tjerët i kalojmë pa ndonjë zor.
DSM-III-R numëron 18 simptoma, 6 nga të cilët janë të nevojshme për diagnozën e çrregullimit të ankthit të përgjithësuar. Simptomat e tensionit muskulor përfshin dridhjet, tensionin muskulor, shqetësimin dhe vendodhjen. Simptoma të një vigjilece të theksuar shfaqen në formën e dyshimit të të qënit kyçur brënda, me reagime të ekzagjeruara të trembjes. Personi duhet ti manifestojë këto simptoma të paktën për 6 muaj qe të diagnostikohen se vuan nga çrregullimi i ankthit të përgjithësuar. Ka gjithshtu të dhëna se krizat e panikur mund të shfaqen tek individët me çrregullimi të ankthit të përgjithësuar. Çrregullimet e ankthit të përgjithësuar përfaqësojne fundin e zbutur të spektrit të keqpërshtatjes. Sado serioze që janë, siç shihet terapia mund të trajtohet me sukses dhe personin mund të rifilloj një jetë produktive.
 Studim rasti

Koli është një djalë tetë vjecarëqë referohet për shkak të tërheqes së tij sociale, frikërave të shumta, ankesave të shumta somatike dhe refuzimit të tij për të ndjekur shkollën. Vështërsitë e Kolit fillimisht filluan me të fjeturit dhe me makthet e shumta të tij. Ai ishte shumë I shqetësuar nga mendimet e tij gjatë gjithë ditës për vdekjen e ndonjë të afermi të tij, me dëmtimin e tyre, ose me kërcënimin nga superheronjt e frikshëm dhe shumë të tmerrshëm. Ai në mënyrë kategorike refuzonte të shkonte në shtrat nëse nëna e tij nuk ulej pran tij. Dhe shumë net të tjera atij I duhej të kalonte shumë kohë për ta zënë gjumi nga frika se mos nëna do të largohej. Sidomos në ditët e shkollës, Koli ankohej shumë për dhimbje barku, koke ose stomaku, për të cilat asnjë bazë fizike nuk mund të gjehej. Për shkak të ankesave të shumta fizike, ai shpesh qëndronte në shtëpi pas shkolle dhe kishte shumë vështirësi të përqëndrohej në mësim. Ai shpesh insistonte të ishte I sëmurë dhe kishte nevojë të qëndronte në shtëpi. Perfomanca e tij në shkollë nisi të përkeqësohej dhe notat e tij filluan të ishin gjithnjë e më të ulta. Mardhëniet sociale të Kolit ishin shumë të ngurta dhe strikte, për shkakun se ai kishte frikë të largohej nga shtëpia dhe të shkontë në shtëpitë e shokëve të tij apo refuzonte të flinte te ndonjë shokë netëve. Edhe pse ai ishte shumë I gëzuar të lunate me ta, ai nuk donte të shkonte në shtëpitë e tyre, por i ftonte ata të luanin në shtëpinë e tij. Kur shkonte të lunate në shtëpinë e ndonjë shoku, ai këmëngulte të kishte me vete numrin e telefonit në cdo moment që të mundë ta lajmëronte atë për çdo rast dhe gjithashtu këmbëngulteqë nëna ti thoshte orën e saktë se kur do të vinte për ta marë. Ai shpesh kërkonte që nëna e tij ti telefononte per ta siguruar atë se do të vinte ta merte dhe se ajo ishte ajte. Ai shpesh në mënyrë të përsëritur pyeste për orën dhe për sa kohë tjetër kishte mbetur që nëna të vinte ta merte. Nëse ajo në ndonjë mënyrë mundë të vonohej disa minuta, ai frikësohej dhe bëhej ankthioz si dhe i pa aftë të përqëndrohej në lojra më shokët. 

FAKULTETI I SHKENCAVE SOCIALE
DEPARTAMENTI I PEDAGOGJISË
MASTER SHKENCOR MËSUESI
LËNDA: PSIKOLOGJI KËSHILLIMI
 TEMA: Një seancë rasti këshillimi
Prezantimi me rastin
Vendosa tiu njoh me këtë rast për vetë natyrën komplekse dhe të hasur shpesh kohët e fundit në shoqërinë shqipare te të rinjtë e sapodiplomuar. Ky rast i përket një njeriu të afërt për mua dhe ka një periudhë kohe që e dëgjoj pothuajse përditë. Si dikush që nuk ka punuar asnjëhrë dhe duke mos qenë në marrëdhënie pune, nuk arrija ta kuptoja dhe të bëja të ndihej mirë dhe sa më pak të stresuar vajzën për të cilën do ju flas.
Kjo vajzë është lindur dhe rritur në qytetin e Tiranës, është 24 vjec, diplomuar me rezultate të larta dhe aktualisht po ushtron profesionin e saj si ekonomiste në një administratë publike në Tiranë. Kur u vu në dijeni se kishte filluar punë ishte njeriu më i lumtur në botë, pasi kishin kaluar disa muaj që nga koha e diplomimit dhe shpresat për punë po shuheshin dita ditës.  Mirëpo kjo lumturi u fashit kur u prezantua me ambjentin e
punë, një ambjent me kushte optimale, por me njerëz ku “nxirrnin bryla” nga të gjitha anët, madje kjo dukej dhe në sytë e tyre, deklaron në një nga bisedat vajza.
Kjo seancë është bërë pa dijeninë e vajzës, pasi vija në dyshim faktin nëse ajo do hapej në atë mënyrë sic bën në pak raste, duke qenë se si natyrë është një vajzë fjalëpak dhe shumë e qetë. Pra, nuk i tregova për detyrën që duhej të bëja. U ulëm në një bar kafe, ku nuk kishte shumë njerëz duke qenë se më mori në telefon duke më thënë se sndihem mirë, dua që të flasim. Në atë moment shrytëzova rastin dhe vendosa të përgatitesha për detyrën e psikologjisë së këshillimit. Në tavolinë zgjodha të qëndronim përballë njëra tjetës, kështu kisha mundësi ta vështroja në mënyrë esplicide. Ambjenti ishte me dritë natyale dhe të krijonte komoditet. dhe  Dhe kështu bëra: sapo u ula në bar, hapa regjistruesin e telefonit në mënyrë gjë që thuhej të ishte e saktë, pasi bisedat nuk I mbaj mend me detaje, gjë që në këtë rast më ndihmonin, pasi dëshiroja të mos lija asnjë hapësirë shkëputjeje gjatë bisedës. Biseda për gjërat që e shqetësonin nuk filloi në moment, pasi si fillim u diskutua për gjëra të përgjithshme si dhe nuk doja ta pyesja unë e para, si bëj shpeshherë në shoqërinë time, por doja ta niste vajza në fjalë. Dhe pas disa minutash diskutimesh të përgjithshme, ishte ajo e cila filloi të tregonte për problemet e saj në punë. Tani erdhi moment i rolit tënd: mendova me vete.
Vajza : Kam ca ditë që më duket sikur nuk po jetoj, sikur fle dhe zgjohem kot, bu….
K: cfarë po të ndodh, cfarë të bën të mos jetosh
V: Deri pak muajsh ose më saktë një viti, dometëhnë kur isha në shkollë, mendoja se po
të isha në punë do isha njeriu më i plotëusar, pasi ti e di për atë shkollë unë sakrifikova cdo gjë. Dhe atni më është bërë vendi më i urryer në botë, pasi fle dhe zgjohem me mendimin se ku do ta kaloj pjesën më të madhe të ditës.
K: Pra prezantimi me punën të ka bërë që të ndryshosh komplet mendim në lidhje më të, pa më thuaj si e mendoje ti punën më parë?
V: Mmmm, po unë kasha dëgjuar njerëzit që thone ska si shkolla, si periusha në të cilën je, po kur isha në shkolla doja të punoja, duke menduar se do ndihesha mirë
K: Ca të bënte të mendoja se do ndiheshe mirë?
V: Eeeeee, po dihet ajo, se sa mirë është të kesh lekët e tua, duke mos dashur tu kërkosh prindërve, si dhe duke prishur për gjëra që ti kesh por që më parë nuk të ishte kruijuar mundësia. Por tani po ndodh e kundërta………
K: Cfarë po përpiqesh të më thuash?
V: që kam ca kohe që jam e detyraur të jap lekë në shtëpi. Pasi babi e mbylli dyqanin se skishte paguar taksat, kurse mami si gjithmonë pa punë. Vëllai im ska dhënë ndonjëherë që të filloj të japi tani, ca ti bëjmë ne atij……..edhe pse në këtë situatë stresi që po kaloj nuk e dua fare atë rrogën , mbaj mend që kam qenë më e qetë pa të.
K: Të shqetëson mungesa e parave si dhe fakti që po kontriubon në shtëpi?
V: Unë nuk po kontriuboj në shtëpi, unë po i dorëzoj rrogën time tim ati dhe nënës time, dhe po marr nga ta pjesën e mbetur… sigurisht që më shqetëson mungesa e parave, jam vajzë e re kam kërkesat e mia, për më tëpër që tani jam dhe në marrëdhënie pune dhe xhepi duhet plot, por më shumë më shqetëson fakti që nuk e dua punën time, ose më saktë njerëzit që më rrethojnë në atë punë….
K: Ca kanë këta njerëz që të shqetësojnë?
V: Po mund të them me siguri që kam drejtorin më të pakomunikueshëm në botë, që nuk gjen rast dhe bërtet, shan , ofendon, të mban në oraret e pushimit, të jep punë plot, si dhe sigurisht që këtë e bën jo me të gjithë duke I diferencuar punojësit….nuk mundem dot më, sepse asnjë smë beson pasi më thonë se si ka mundësi që këto gjëra të ndodhin në një administratë shtetërore, për më tepër në realitetin shqiptar ku ne të gjithë jemi në dijeni, po përfundimisht paskam qenë e pafat…
K: Po më habit e cudit, m trego pak më shumë për shefin tënd, për ditën tënde të punës
V: Po ja,,, është oër tu cuditur fakti se si një djalë I ri si ai, po m cmend mua e disa kolegë të tjërë, duke an diskriminuar, mua sidomos, më jep gjithë dosjet për ti përkthyer nga anglishtja në shqip, për ti dorëzuar te drejtori ekzekutiv ose edhe dokumenta të tjera, në rregull e pranoj kjo është puna ime,,,, po pastaj më thotë që kur do ikësh për trajnime dyhe më cakton datën, dhe kur vinë data në emrin tim vendos dikë tjetër duke mos më lajmëruar fare, ose duke më thënë: Po ce do ti, nuk kanë ctë duhen ty,,,,,nuk është për të qarë, një nga si këto ditë ia plasa të qarit, doja të ikja nga zyra, por nuk mundesha sepse më prêt ditën e punës, madje as për pushimine drekës, nuk më lë. Më e bukura është që asnjë smë beson, as prindërit, I dashuri, asnjë,,,po luaj mendsh.
K: Përpiqu ta mbledhësh veten, janë gjëra që ndodhin edhe pse pritshëritë tona mund të jenë krjt ndrushe për një gjë
V: E di, por mua kjo punë më ka bërë tjetër njeri, po më transformon dita ditës, po më bën tjetër njeri, dhe oreksi më ka ikur,,ca të bëj,,, ca të bëj
K: Më duket sikr po sheh vetëm anëst negative dhe delicate të punës,,,ka ndonjë gjë që të pëlqen te kjo puna jote?
V: Ëëëëëë,,,, të drejtën, përvec rrogës asgjë tjetër, po medsa po e shikoj veten time, kjo gjë nuk mjaftoka për të qenë mirë dhe I qetë,, sikur po më mblidhen të gjitha më duket….
K: Cfarë po ndjen tani që po flasim??
V: Kam kohë që smendoj për gjë tjetër vetëm për punën, I kam lënë të gjithë pas dore, veten time mbi të gjitha, nuk po pëlqen asgjë…..dau vetëm të qaj,,,,, ëëëëë tani që përmenda qarjen,,,në një nga episode e shumta të pakëndëshme në punë, shefi më bërtiti aq shumë për dicka banale,, sa që unë fillova të qaja,,edhe pse po e përmbaja aq shumë veten, doja të isha e fortë, por u dorëzova dhe më dolën lotët,,,, e di si më tha:
K: Po të dëgjoj, më thuaj
V: Gjithë seriozitet,:Fshi qurret më tha dhe më pa gjithë ironi. Bashkë me të gjithë kolegët e tjerë më vështruan si më mëshirë. Skam për ta harruar kurrë atë skenë, e kam gjithë kohës përpara, madje sa herë që fle.

Shprehja e emocioneve  nga intervistuesi ishte e qarte.Percaktim dhe theksim i qarte i emocioneve apo ndjenjave qe ndiente si psh: i nxehur, i merzitur, i pavlersuar, i stresuar, i pa perqendruar ne pune.Pervec theksimit te emocioneve nga ana verbale edhe gjuha jo verbale ishte mjaft aktive.Per cdo emocion ose ndjenje qe pershkruante i intrvistuari kishte ilustrim edhe nga ghuha jo verbale si levizja e kokes, levizja e duarve,ndryshim i pozicionit te trupit, buzeqeshje, skuqje ne fytyre, frymemarrje e thelle dhe kontakti me sy.
Ne fillim intervista u perqendrua ne ndryshimin qe ka perjetuar intervistuesi,pra kalimi nga studente ne marrdhenie pune.Me pas intervistuesi  kaloi ne nje plan tjeter;ne veshtersite qe kishte hasur ne pune, ne marrdheniet me nxenesit, koleget dhe eproret.Gjate realizimit te intervistes, ne pjesen me te madhe te kohes u fokusuam ne marrdheniet qe kishte intervistuesi me koleget dhe eproret.U fokusuam ne kete ceshtje sepse kjo perbente shqetesimin kryesor te intervistuesit dhe gjate gjithe  kohes se intervistes u munduam te nxirrnim ne dukje mendimet dhe ndjenjat per kete ceshtje.Gjithashtu u munduam te gjenim nje zgjidhje sa me efektive per shqetesimin, problemin e tij.
2- Per cfare ke deshire te flasim?

Pyetje e hapur per ti dhene mundesi klientit te flase,per ti krijuar hapsiren e tij dhe per tu hapur me tej.(Intervistuesi drejton trupin, merr fryme thelle, me veshtron ne sy, eshte i qete dhe fillon te flase.Nga ana joverbale eshte gati per te filluar intervisten).

2- Per cfare ke deshire te flasim?

Pyetje e hapur per ti dhene mundesi klientit te flase,per ti krijuar hapsiren e tij dhe per tu hapur me tej.(Intervistuesi drejton trupin, merr fryme thelle, me veshtron ne sy, eshte i qete dhe fillon te flase.Nga ana joverbale eshte gati per te filluar intervisten).

7- Keshtu ju thate se ju kritikonte dhe se ishte e padrejte, ka ndodhur dhe here tjeter?
(Intervistuesi pohon perseri duke levizur koken dhe veshtron librat ne raft).

A eshte e nevojshme apo e deshirueshme vazhdimesia  (folloë up)?

Mendoj se vazhdimesia eshte e nevojshme sepse ne nje sesion interviste nuk u paraqiten te gjitha aspektet e situates apo problemit te intervistuesit. Disa detaje nga intervista duhet te trajtohen me gjere dhe ne menyre me te detajuar per t’u kuptuar,trajtuar shqetesimin ose problemin ne menyre me te thelle dhe per te identifikuar te gjithe elementet qe ndikojne mbi te. Gjithashtu eshte e nevojshme vazhdimesia e intervistes per te ndjekur hap pas hapi te intervistuarin ne zbatimin e zgjidhjes qe propozoi. Te shikohet nese zgjidhja e propozuar eshte efektive apo jo. Si ndikoi ajo tek intervistuesi? Cilat jane ndjenjat e perjetuara gjate zbatimit te saj? Nese nuk eshte efektive diskutimi mbi pikat e dobta te saj dhe gjenerimin i mundesive te tjera per zgjidhje si dhe efekti i tyre ne jeten e intervistuesit.

Cili eshte perceptimi i pergjithshem dhe ndjenjat e perjetuara gjate realizimit te intervistes?

Mendoj se intervistuesi kishte nevoje te ndante me dike tjeter mendimet dhe ndjenjat e tij sepse sapo kishte filluar pune ne nje ambient te ri, ndihej e vetmuar dhe nuk komunikonte shume me koleget e tjere. Nga ndjenjat e perjetuara me e theksuar ishte ndjenja e pergjegjesise per te realizuar nje interviste sa me te mire nga ana profesionale. Pasiguria ishte nje ndjenje tjeter qe me shoqeroi gjate gjithe realizimit te intervistes, pasiguri ne disa nga pyetjet e bera dhe ne reagimin qe do te kishte intervistuesi. Emocionet ishin te pranishme gjate gjithe kohes gjithashtu.


Daniel Defoe

Daniel Defoe (1660-1737) St. Giles Cripplegate, Londër, ishte shkrimtar, gazetar, i cili njihet me veprën e tij “Robinson Kruzo”. Ishte bir i kasapit Xhejms Fo, mbiemër të cilin meqë tingëllonte bukur Danieli e ndryshoi Defo. Ai mësoi në një shkollë fetare dhe më pas filloi tregëtinë. Duke shitur e blerë mallra të ndryshme. Në këtë mënyrë ai bëri shumë udhëtime nëpër Evropë.
Daniel Defo në fillim luftoi kundër mbretit Xheims II. Kurse më vonë u fut në ushtrinë e Uilliam III. Asaj kohe u burgos dy here, pasi kishte shkruar disa tekste kundër kishës dhe qeverisë.
Ai punoi shumë në fillimet me gazetën e tij, ku botoi më shumë se 500 shkrime me emrin e vet - më shumë se çdo shkrimtar tjetër në gjuhën angleze. Ndërkohë , duhet përmendur se ai pati një jetë shumë aktive. Vdiq në vitin 1731, në Londër.
Diçka e veçantë dhe e çuditshme ka ndodhur me këtë shkrimtar. Daniel Defo filloi të shkruante novela kur mbushi gjashtëmbëdhjetë vjeç dhe nxori nga dora gjëra të mrekullueshme të cilat u bën të njohura në gjithë botën.



Veptat:
                Kapiten Singellton
                Moll Flanders
                Roksana
                Robinson Kruzo





Përmbledhja
 Robinson Kruzo 
Robinson Kruzo është novela e parë e Daniel Defos, e shkruar më 1719, dhe korri një sukses të menjëhershëm dhe të paparë ndonjëherë. Daniel Defo për romanin Robinson Kruzo është mbështetur në historinë e vërtetë të një detari i titulluar Aleksandër Selkirk, i cili u braktis nga piratët në ishullin Juan Fernandez, një ishull i vogël në oqeanin Pacifik. Ai jetoi atje, i vetmuar, për 28 vite me radhë dhe arriti të largohej së andejmi me ndihmën e një anijeje në vitin 1709.
Kjo novel nis me njëshkrim të Kruzos që kur ishte fmije e se lindi ndrra e tij pr tu të lundruar detet. Që në fillim të novels autori na njeh me një hyrje të veçantë duke e filluar kështu: Historia ime është e gjatë dhe zbavitëse, por.

Robinson Kruzo e kishte jetuar dikur i qetë një periudhë kohe në shtëpinë e tij në Angli. Mirëpo, dikur, ai vendosi të bëhej marinar dhe të lundronte në të gjithë detet e botës mbarë. Aty nga viti 1659 papritur e pakujtuar ai u gjend në një anije duke udhëtuar nga Brazili për në Afrikë dhe një ditë të bukur shpërtheu stuhia e cila e çau anijen dhe kështu Robinsoni së bashku me shokët e tij u gjendën në mes të dallgëve. Bënë aq e aq shumë përpjekje për të shpëtuar por u mbytën mizorisht, ndërsa Kruzo shpëtoi nga dallgët të cilat e hodhën në breg të një ishulli të vetmuar. Ky ishte një vend i çuditshëm, i egër. Kështu ai mbeti i vetëm pa ushqim, pa shokë, pa anije dhe pa asnjë mjet shpëtimi. Aty ai ndenji e jetoi për njëzet e shtatë vjet. Aty takoi edhe shokun e tij të egër Premtin. Kruzo (emri i familjes transkriptuar nga emri gjerman "Kreutznaer" ose "Kreutznär"), vendos të niset nga dok Mbretëreshës në Hull në një udhëtim në det në shtator 1651, kundër dëshirave të prindërve të tij, të cilët duan që ai të qëndrojnë në shtëpi dhe të marrin një karrierë në ligj. Pas një udhëtim të zhurmshëm që sheh anija e tij të mbytur nga një stuhi vicioze, epshin e tij për në det mbetet aq e fortë që ai parashtron në det përsëri. Ky udhëtim shumë përfundon në katastrofë si anije është marrë përsipër nga piratët Shitje dhe Kruzo e bëhet skllav i një Moor. Ai arrin të shpëtojë me një barkë dhe një djalë me emrin Xury, më vonë, Kruzo është miqësua nga kapiteni i një anije portugeze në brigjet perëndimore të Afrikës. Anija është në rrugës për në Brazil. Atje, me ndihmën e kapitenit, Kruzo bëhet pronar i një plantacion.
Vite më vonë, ai bashkohet me një ekspeditë për të sjellë skllevër nga Afrika, por ai është lundërthyes në një furtunë rreth dyzet kilometra në det në një ishull (të cilën ai e quan ishulli i sheh dritë në fund), në afërsi të grykëderdhjes së lumit Orinoco më 30 shtator, 1659 . shokët e tij të gjithë vdesin. Duke e tejkaluar dëshpërimin e tij, ai nxjerr  armët, mjete, dhe furnizime të tjera nga anija para se ai e thyen larg dhe zhytet. Ai vazhdon për të ndërtuar një të rrethim, në banim pranë një shpellë të cilën ai gërmoi vetë. Ai mban një kalendar duke i bërë shënon në një kryq prej druri e ndërtuar nga vetë, gjuan, rritet misri dhe oriz, rrush, shtrohet pyetja për të bërë rrush të thatë për muajt e dimrit, mëson për të bërë qeramikë, ngre dhi, etj, duke përdorur mjetet e krijuar nga guri dhe druri të cilën ai korrat në ishull, dhe miraton një papagall i vogël. Ai lexon Biblën dhe papritmas bëhet e fetare, duke e falënderuar Perëndinë për fatin e tij në të cilin asgjë nuk është e humbur, por shoqëri.

Vite më vonë, ai zbulon kanibalët armatorë cilët herë pas here vizitoni ishullin për të vrarë dhe ngrënë të burgosurit. Në fillim ai ka në plan për të vrarë ata për kryerjen e një neverie, por më vonë e kupton se ai nuk ka të drejtë ta bëjë këtë si kanibalët nuk kanë vetëdije dhe kryejnë një krim. Ai ëndrrat e marrjes së një ose dy shërbëtorët e liruar nga disa të burgosur, dhe në të vërtetë, kur një i burgosur ia del mbanë të shpëtuar, Kruzo e ndihmon atë, e emërtoi shokun e tij të ri "e Premte" pas ditë të javës që ai u shfaq. Kruzo ia mëson atij  anglisht. Pas një pale tjetër të vendasve arrin që të marrim pjesë në një gosti kanibal, Kruzo dhe e Premte arritur të vrasin më të madhe të vendasve dhe për të shpëtuar dy nga të burgosurit. Njëri është babai i Premtit dhe të tjeri është një spanjoll, i cili informon Kruzon se ka spanjollë të tjera në aneijen lundruese në kontinent. Një plan është hartuar, ku spanjolli do të kthehen me babain e premtit në kontinent dhe sillni të tjerët këtu për të ndërtuar një anije, që do të lundroi në një port spanjoll.
Para kthimit spanjollë, një anije angleze duket; mutineers kanë marrë kontrollin e anijeve dhe për qëllim të ngjyrës gështenjë ish-kapitenit të tyre në ishull. Kruzo dhe greva e anijes arritën një marrëveshje, në të cilën ai e ndihmon kapitenin dhe detarët luajalist të  rimarrë anije nga kryengritësit, pas së cilës ata kanë për qëllim të largohen nga e keqja e kryengritësit në ishull. Para se ata të nisen për në Angli, Kruzo i tregon ish kryengritsit se si ai ka jetuar në ishull, dhe deklaron se do të ketë më shumë burra vijnë. Kruzo më 19 dhjetor 1686 lë ishullin, dhe arrin kthehet në Angli 11 qershor 1687. 
u ktheva në Angli shëndoshe e mir, por, o cudi e madhe, e ndjeva veten krejtësisht te huaj. 2Ai mëson se familja e tij e menduan atë të vdekur. Kruzo pastaj niset për Lisbonë për të kërkuar fitimin e pasurisë së tij në Brazil, i cili ka dhënë atij një sasi të madhe të pasurisë. Në përfundim, ai e merr pasurinë e vet mbi tokë në Angli për të shmangur udhëtimin në det. I premti vjen me atë dhe gjatë rrugës ata durojnë një aventurë të fundit së bashku si ata ndal qindra e ujqërve uritur, ndërsa kalimi Pyrenees.

Mbi personazhin kryesor :
Robinson Kruzo - protagonist i romanit . Kruzo fillon romanin si një i ri në shkollë të mesme në Jork në kërkim të një karrierë. Ai babai i rekomandon te stdioj per ligjin, por Kruzon e  mallëngjehen ideja për një jetë në det, dhe rebelimin e tij të mëvonshëm dhe vendimi për t'u bërë një tregtar është pika e fillimit për aventurë të tërë që vijon. Ndjenjat e tij të paqarta, por e përsëritur e fajit mbi ngjyrën e tij të mosbindjes pjesën e parë të gjysmës së parë të tregimit dhe të na tregojnë se si frika shpesh her e dominon. Kruzo është i qëndrueshme dhe i ngadalshëm në çdo gjë që ai bën, dhe këmbëngulja e tij i siguron mbijetesën e tij përmes stuhive, skllavërimi dhe një njëzet e tetë vjet izolimi në një ishull të shkretë.

Analiza
Tregimet më të mira të fillojë me një listë themelore: gjendja fillestare, konflikti, ndërlikim, kulmi, pezullim, pajtimin, dhe përfundim.

Situata fillestare
Kruzo dëshiron të shohë botën. Babai i tij e ndalon atë.
Kruzo është i ri në shkoll të mesme. Ai është kurioz dhe dëshiron për të udhëtuar në botë dhe të lundrojnë në det. Babai i tij nuk mendon se kjo është  një ide e mirë, dhe ofron një paralajmërim se nëse largohet nga shtëpia, do te ketë  probleme. Në këtë fillim ne shohim Kruson duke sfiduar dëshirat e babait të tij dhe duke mos treguar respekt .


Konflikt
Kruzo lë shtëpinë dhe udhëton në botë. Fat i keq.
Mos harrojme se para se  Kruzo te niste jetën e tij si aventurjere ai kishte nje jetë shumë të mirë. Kur Kruzo lë shtëpinë pavarsisht se has në shumë  aventura atë duket se e ndjek gjat gjithë kohës fat i keq. Ai arrin ne afrik në Afrikë, ku  kthet ne  skllav. Pas arratisjes së tij, ai arrin Brazil, ku ai bën një jetesë për disa vite në plantacionin e tij të sheqerit

Ndërlikimet
Kruzo ngec në një ishull të shkretë
Në një udhëtim ai mbetet në një ishull të shkretë. Kruzo është vetem në një ishull, sepse askush tjetër nuk i ka mbijetuar një përmbytje. Izoluar plotësisht, ai disi arrin të mbijetojë. Ai gjithashtu ka një zgjim shpirtëror dhe fillon duke lexuar Biblën.

Kulmi
Kruzo gjen një gjurmë në rërë.
Pas shumë vitesh vetmie ne fund mësojmë se Kruzo nuk është i vetëm në ishull. Ka edhe të tjerë dhe ata janë, tmerri i tmerreve, kanibalë!

Përfundim
Kruzo ndihmon të largohet nga ishulli
Ai i bashkohet një varke të madhe angleze plotë me marinarë. Kruzo mëson se njerëzit kanë rebeluar kundër kapitenit të tyre. Pas Kruzo ndihmon për të rivendosur rendin në anije, burrat dhe kapiteni zotohen për besnikëri ndaj kruzos  dhe të bien dakord për të marrë atë në shtëpi.

Përfundim
Kruzo kthehet në shtëpi.
Kruzo pastaj kthehet në Evropë me mikun e tij, ku ai vjen në një marrëveshje të madhe të parave nga plantacione të tij sheqer. Kruzo martohet dhe përfundimisht riviziton ishullin në vitet e tij më vonë. Romani përfundon me premtimin e më shumë nga aventurat e tij në vazhdim.

Gjuha në këtë vepër është e thjeshtë dhe e kuptueshme. Ky romanë është një romanë që nuk i përket letërket letsisë për fëmijë por preferohet nga ato për mënyrën se si autori trajton ngjarjen që çdo faqe e librit ngjallë një kurjozitet të mëtejshëm dhe fëmijët janë kurjozë për leximin e librit.klithet nte novel janë të pakta .psh.: - Zotëri, zotëri! –klithte.

U shkrua në 1719, kur autori ishte 60 vjeç dhe ishte “ngopur” me përvojë jetësore dhe artistike. Subjekti nuk është i trilluar. Një ngjarje e tillë kish ndodhur në fillim të shekullit 18-të me në marinar skocez që jetoi 4 vjet në një ishull të pabanuar. Dëfo, që u njoh me këtë ngjarje të bujshme, para se ta shkruante i vuri vetes detyrë: së pari, të krijonte një tregim sa më tërheqës dhe krejtësisht të ngjashëm me një ngjarje reale; së dyti të mos largohej nga e vërteta e besueshme. Ai kaloi kështu me mjeshtëri nga fakti real (detari skocez)vnë faktin artistik (Robinsoni).

Heroi i Dëfosë, megjithë vështirsitë e shumta, e ruan deri në fund energjinë, forcën e vullnetit, interesimin për shoqërinë njerzore, ndërsa detari skocez pothuaj u bë i egër, ndonëse mbeti gjallë. Këtu qëndron ndryshimi thelbësor midis njeriut real në vetmi dhe heroit ideal të Dëfosë. Shkrimtari përparimtarë futi në figurën e Robinsonit dëshirat dhe mendimer e veta. E vuri heroin në kondita që ngjallin simpatinë e njerëzve të thjeshtë.
Ka mendime që Robinsoni, në jetën e tij në ishullin e vetmuar, na riprodhon në miniaturë epokat e ndryshme historike që ka kaluar njerzimi, që nga komuniteti primitiv deri tek civilizmi i kohës së autorit. Mendojmë se nuk është pikërisht kështu. Ai, vërtet krijon për ndriçim një kandil me dhjemë, bën enë prej balte, sajon një kapele me lëkurë dhie etj. Atij vërtetë filluan ti mungojnë shumë gjëra të domosdoshme, por ama kishte me vete përvojën njerëzore, njohuritë shkencore të marra në shkollë, të cilat e ndihmuan për t’u orientuar disi më lehtë në jetën e shkretuar të ishullit. Ajo që mbajti gjallë Robinsonin në ishullin e vetmuar ishte optimizmi.
Krahaso vazhdimishtë të keqen me të mirën dhe dilte gjithmonë në përfundimin “ka dhe më keq” pasi ai pakloi peripeci nga më të çuditshmet e përsëri del mbanë me sukses. Ktu qëndron edhe mesazhi kryesor i autorit përmes kësaj vepre: njeriu me vullnet, me punë këmbëngulse, me zgjuarsi, e mbi të gjitha me optimizëm, mund ti bëj ballë të gjitha vështirsive





Instagram Instagram

Categories

eseshkolle.blogspot.com. Powered by Blogger.

Find Us On Facebook

Random Posts

Social Share

Recent comments

Pages

Most Popular

BLEJME IPHONA TE BLLOKUAR

BLEJME IPHONA TE BLLOKUAR
BLEJME DHE RIPAROJME

Popular Posts

Blog Archive

Labels