Procedura e Punesimit - POZICIONI I SELEKSIONIMIT TE KANDIDATEVE

Procedura e Punesimit 

FILOZOFIA 

Banka NBG Albania Sh.A.ka per qellim ne vetvehte te rekrutoje element te kualifikuar dhe te mirembaje nje kontigjent burimesh njerezore ne perputhje me

kerkesat dhe planifikimet e saj. Gjithashtu eshte ne politiken e Bankes te ofroje mundesite e transferimit dhe promovimit te punonjesve me performance te larte me qellim plotesimin e pozicioneve te lira te punes, duke u mundesuar keshtu te pasurojne eksperiencat e tyre dhe te zhvillojne karrieren e tyre brenda Bankes NBG Albania Sh.A. Te gjithe aplikanteve u jepen mundesi te barabarta punesimi pavaresisht nga mosha e tyre, gjinia, statusi civil, aftesive te kufizuara, prejardhjes, shtetesise ose besimit fetar ( duke theksuar qe sa me siper nuk do te perbejne pengese per te perzgjedhurit ne kryerjen normale te detyrave ose te ndikojne ne shendetin dhe sigurine e punonjesve) . Aplikuesit per pune trajtohen drejtesisht dhe ne kushte te barabarta. Punesimi u ofrohet aplikanteve me te kualifikuar, duke u referuar njekohesisht meritave dhe aftesive te tyre per te permbushur kerkesat e pozicionit, pavaresisht faktit nese jane referuar apo kane aplikuar. Divizioni i Burimeve Njerezore ofron konsulencen dhe suportin e tij te gjitha divizioneve/departamenteve lidhur me procesin e rekrutimit dhe eshte pergjegjes per realizimin e procesit deri ne finalizimin e tij /punesimit. Banka NBG Albania Sh.A. nuk do te procedoje me oferta punesimi te tjera pervecse ato te pergatitura / publikuara nga Divizioni i Burimeve Njerezore

QELLIMI 

Banka NBG Albania Sh.A ka per qellim te pervetesoje efektivisht numrin e nevojshem te punonjesve per nevojat operacionale dhe te zhvillimit te Bankes. Te gjithe kandidateve te perzgjedhur nga nje kontigjent elementesh te kualifikuar, me qellim pershtatjen e tyre lidhur me pozicionin, eshte tejet e rendesishme tu ofrohen mundesi te barabarta dhe siguri. Udhezimet qe vijojne kane per qellim te sigurojne nje proces rekrutimi transparent, te drejte dhe te larmishem persa i perket vecorive te aplikanteve. Struktura perkatese duhet te paraqese prane Burimet Njerezore kerkesen per rekrutim sebashku me pershkrimin e punes, duke argumentuar domosdoshmerine e ketij rekrutimi ( si p.sh. pozicion i ri , zevendesim per shkak te doreheqjes se nje punonjesi, daljes ne pension, shkarkimit, apo zevendesimit te perkohshem ). Burimet Njerezore ne bashkepunim me Drejtuesit e Strukturave perkatese, analizojne potencialin e brendshem me qellim percaktimin e natyres se rekrutimit nese do te jete brendshem apo i jashtem . Me pas ajo paraqet kerkesen se bashku me argumentat (gjendja aktuale e stafit dhe nevojat perkatese) prane Drejtorit Ekzekutiv per aprovimin e tij. Ne rastin e rekrutimit te jashtem, Burimet Njerezore jane pergjegjes per pergatitjen dhe publikimin e vendit te lire te punes. 

PUBLIKIMI I POZICIONIT 

Publikimi i pozicionit ndihmon ne komunikimin e qarte dhe transparent te kritereve te perzgjedhjes dhe kerkesave te pozicionit per te cilin aplikohet. Metodat e publikimit te pozicionit perfshijne: publikimin ne shtyp, ne website- in e Bankes NBG Albania, si dhe ne website- t lokale te punesimeve 

PROCESI I SELEKTIMIT 

Per procesin e rekrutimit kriteret e perzgjedhjes jane paraqirur ne dy grupimet qe vijojne si me poshte : KRITERET PER LISTEN E TE PERZGJEDHURVE “SHORTLIST”

 Kriteret per perzgjedhjen e shortlist bazohen ne kerkesat e specifikuar. Kriteret per perzgjedhjen e kandidateve per interviste percaktohen duke marre ne konsiderate kerkesat e meposhtme te pozicionit te punes: • kualifikimet akademike, profesionale dhe teknike; • eksperiencat e ngjashme te punes • ne rastet pozicioneve hierarkike , eksperienca dhe aftesite drejtuese Ne rastin e rekrutimit te brendshem, nje tregues i rendesishem eshte niveli i performances se kandidateve. Ne asnje menyre nuk do te kete diskriminime lidhur me moshen, gjinise, statusit martesor, shtatzenise, statusit familjar, aftesive te kufizuara, races, shtetesise ose besimit ne asnje rrethane. Te gjithe kandidatet do te vleresohen ne menyre te drejte dhe te barabarte pavaresisht nga burimet qe ata vijne. 

KRITERET PERFUNDIMTARE TE PERZGJEDHJES 

Kriteret perfundimtare te perzgjedhjes do te perqendrohen ne cilesite personale, atributet dhe kompetencat, performancen e meparshme, aspiratat, potencialet, komunikimin, dhe aftesite nderpersonale , integritetin personal dhe profesional. 

INTERVISTIMI 

Kandidatet intervistohen nga Burimet Njerezore se bashku me Drejtuesin e struktures perkatese. Burimet Njerezore duhet te verifikojne nese kandidatet plotesojne kualifikimet dhe kerkesat e publikuara , nderkohe Drejtuesi i struktures perkatese, vlereson nese kandidatet i plotesojne te gjitha kerkesat operacionale te pozicionit. Ne rastet e pozicioneve manaxheriale , linja kompetente ( Divizioni i Burimeve Njerezore te Grupit, Divizioni Aktiviteteve Nderkombetare te Grupit, ose cdo Divizion tjeter respektiv) mund te marrin pjese ne fazen finale te procesit te intervistimit, nese konsiderohet e pershtatshme. Ne vijim , Burimet Njerezore duhet te pergatisin nje liste te shkurter me renditjen e kandidateve ne baze te vleresimit te tyre ( duke perfshire specifikimet e punes, etj) gjate intervistes dhe ta dergojne ate tek Drejtori Ekzekutiv per vendimin e tij perfundimtar. TESTIMI(OPSIONAL) 

 Kjo është një fazë opsionale, e cila mund të kërkohet nga njësia perkatese e biznesit; në kete rast Drejtori i Njësisë së biznesit harton një test në lidhje me natyrën e pozicionit të punës; Burimet Njerëzore organizojne dhe administrojne procesin; vlerësimi behet nga struktura perkatese e biznesit. REFERENCAT Pergjate finalizimit te procesit te perzgjedhjes mund te kerkohen edhe rekomandime.Te gjitha ofertat duhet te finalizohen me marrjen e referencave te kenaqshme. Nese per kandidatin gjendet ndonje e dhene e cila konsiderohet informacion i rreme ose qe ka keqinterpretuar ndonje informacion , ose nuk ka plotesuar faktet materiale te aplikimit , do te konsiderohet e mjaftueshme per Banken NBG Albania per ta terhequr oferten e punes. 

OFERTA DHE MIRATIMI Paketa e ofertes kompesuese per stafin e larte menaxhues do te vendoset dhe negociohet ne ne nivel individual .Emerimet e stafit te larte te menaxhimit jane subjekt i miratimit te Drejtorit Ekzekutiv. Të gjithe punësuarit e rinj do te nenshkruajne një kontrate punësimi. Punonjësi i nënshtrohet një periudhe prove 3 mujore. Ne vijim merret vendimi nese midis Punonjesit dhe Bankes do te lidhet një kontratë e re pune e cila mund te jete për një periudhë të pacaktuar kohe, ose do te nderpritet marredhenia dypaleshe e punesimit.

Detyra Plote

JA ARSYET PERSE NJE PUNONJES PUSHOHET NGA PUNA

Për ç’arsye një punonjës mund të pushohet nga puna?

Kur nuk mund të pushohet? Si duhet të veprojë kur pushimi nga puna është i padrejtë? Ja çfarë parashikon ligji italian Pushimi nga puna konsiderohet i ligjshëm vetëm kur ekzistojnë disa kushte të caktuara: Para së gjithash, duhet të ketë një "arsye të drejtë” ose një "arsye të justifikueshme"

, pra shkarkimi duhet të justifikohet nga një sjellje veçanërisht e rëndë e punonjësit ose në prani të një arsyeje të caktuar. "Arsyeja e drejtë” Arsyeja e drejtë përfaqësohet nga një sjellje të punonjësit që nuk bën të mundur vazhdimin, qoftë dhe të përkohshëm të marrëdhënies së punës. Në thelb bëhet fjalë për një shkelje të rëndë të punonjësit i cili thyen besimin mes tij dhe punëdhënësit. Mund të jenë hipoteza pushimi nga puna për arsye të drejtë mungesat e pajustifikuara nga vendi i punës; fyerjet ose kërcënimet e kryera kundër punëdhënësit apo kolegëve, shkelje të kryera gjatë procesit të punës (p.sh. një vjedhje e kryer në vendin e punës), apo veprat që, edhe në qoftë se janë kryer jashtë marrëdhënies së punës dhe të çojë në prishjen marrëdhënies së besimit mes të punësuarit dhe punëdhënësit. “Arsyeja e drejtë” lejon pushimin e menjëhershëm të punonjësit, pa asnjë njoftim paraprak. “Arsyeja e justifikuar” Pushimi nga puna për shkaqe të arsyeshme, mund të jetë subjektiv apo objektiv. Kuptohet me arsye të justifikuar subjektive një shkelje e detyrimeve të thyerjes së kontratës me punonjësin, por kur kjo nuk është aq e rëndë sa për të justifikuar pushimin nga puna dhe prandaj, punëdhënësi është i detyruar të japë njoftim paraprak. Mund të përbëjnë shkak për pushimin nga puna për arsye subjektive për shembull rendimenti i ulët i punonjësit, një qëndrim i dënueshëm, ose shkelja e detyrës për kujdesin, bindjen, besnikërinë që çdo punonjës duhet të respektojë në marrëdhënien e tij të punës. Kuptohet me arsye të justifikuar objektive, nevoja e punëdhënësit për shkurtimin e vendit të punës ose të mbylljes së repartit ku punon punonjësi, për shkak të veprimtarisë prodhuese, për organizimin e punës dhe funksionimin e saj të rregullt. Në raste të tilla, punëdhënësi është i detyruar të japë njoftim paraprak (ose t’i paguajë shpërblimin përkatës) të punësuarit. Në disa raste të veçanta, punëdhënësi mund të shkarkojë punonjësit edhe pa një arsye të vlefshme ose të drejtë. Është ai që quhet pushim nga puna "ad nutum”. Është i mundur për bashkëpunëtorët në familje, punonjësit mbi 65-vjeç ose ata që gjithsesi kanë plotësuar kushtet për daljen në pension, për atletët profesionistë, për praktikantët dhe punonjësit e punësuar për një periudhë prove. Në këto raste, punëdhënësi ka vetëm detyrimin për të njoftuar paraprakisht. Në rast të pushimit nga puna pa njoftim, punëdhënësi duhet t’i paguajë një dëmshpërblim punonjësit. Forma e pushimit nga puna. Për të qenë i vlefshëm pushimi nga puna i duhet komunikuar me shkrim punonjësit. Shkarkimi i bërë gojarisht nuk ka asnjë vlerë. Në rast se punëdhënësi bën një pushim nga puna gojarisht, punonjësi do të bënte mirë që të paraqitej gjithsesi në vendin e punës për të shmangur mbajtjen e një qëndrimi që më pas do të justifikonte pushimin e tij nga puna. Arsyet për pushimin nga puna mund të mos jepen menjëherë nga punëdhënësi, por në qoftë se ato kërkohen nga punonjësit, punëdhënësi është i detyruar t’ia tregojë ato në formë të shkruar. Punëdhënësi duhet të japë njoftimin paraprak brenda afatit dhe në mënyrën e parshikuar nga kontrata. Periudha e njoftimit paraprak do të fillojë nga data e marrjes së njoftimit për pushim nga puna dhe në këtë periudhë nuk mund të llogariten dhe ditët e pushimit (ferie). Në rast se nuk jep njoftim paraprak, punëdhënësi duhet të paguajë një shumë si dëmshpërblim të pagës që do t’i kishte takuar punonjësit gjatë periudhës së njoftimit. Njoftimi paraprak mund të mos të jepet vetëm në rastet e pushimit nga puna për shkaqe të arsyeshme. Apelim kundër pushimit nga puna. Nëse punonjësi e konsideron të paligjshëm pushimin nga puna, mund ta kundërshtojë atë brenda 60 ditëve nga njoftimi ose nga komunikimi i arsyeve, në qoftë se kjo ka ndodhur pas njoftimit të pushimit nga puna. Ankesa duhet të bëhet me shkrim. Është mirë të përdoren mjetet ankimore që të mund të dëshmojnë marrjen e ankimit nga ana e punëdhënësit, si letra e porositur me kthim. Pas njoftimit të ankesës për pushim nga puna, punonjësi ka 270 ditë duke filluar nga marrja e njoftimit nga punëdhënësi për të zgjedhur midis pajtimit me punëdhënësin (p.sh. arritjen e një marrëveshjeje të përbashkët) ose paraqitjen e një ankese në Gjykatë. Në rast se punonjësi vendos që të provojë rrugën e pajtimit, por kjo nuk do të çon në një marrëveshje, ai mund t’i drejtohet gjithsesi Gjykatësit të punës. Në këtë rast afati i fundit për të paraqitur ankesën është 60 ditë pas përpjekjes së dështuar për pajtim. Në rast pushimi të padrejtë nga puna, këshillohet gjithmonë që t’i drejtoheni një avokati me përvojë në fushën e të drejtave në punë. Sanksionet për pushim të padrejtë nga puna Sanksionet për pushim të padrejtë nga puna janë të ndryshme në varësi të faktit nëse punëdhënësi punëson më shumë ose më pak se 15 punonjës. Në rast se punonjësit janë mbi 15, flitet për "mbrojte efektive" të punonjësit që përfshin rivendosjen e punonjësit në vendin e punës dhe një dënim të punëdhënësit i cili duhet të paguajë dëmin e pësuar nga punonjësi. Ligji i jep punonjësit të drejtën të heqë dorë nga riintegrimi në vendin e punës duke kërkuar si shpërblim një shumë të barabartë me 15 muaj pagë. Në ndërmarrjet më të vogla (deri në 15 punonjës) pushimi i padrejtë nga puna ndëshkohet me dënime më pak të rënda dhe të kushtueshme; në raste të tilla zbatohet e ashtuquajtura “mbrojtje e detyrueshme”: Gjykatësi urdhëron punëdhënësin që të marrë sërish në punë punonjësin brenda tri ditëve apo t’i paguajë atij shpërblimin përkatës. Pra është punëdhënësi ai që zgjedh dënimin që preferon (rivendosjen e punonjësit në vendin e punës ose pagesën e shpërblimit). Ndalimi i pushimit nga puna të punëtoreve për arsye martese dhe për lindje Në Itali e drejta për bashkimin e familjes dhe të formimit të familjes është një e drejtë e njohur dhe e mbrojtur nga Kushtetuta. Si rrjedhojë është e ndaluar të pushohet nga puna një punonjës sepse martohet. Gjithashtu është e ndaluar të pushohet nga puna babai në rast të përdorimit të lejes përkatëse në rast lindjeje të një fëmije (për kohëzgjatjen e lejes prindërore dhe deri sa fëmijë të mbushë një vjeç) dhe të punonjëseve gjatë periudhës së shtatzënisë. Ndalimi i pushimit nga puna për gratë në këto kushte shkon nga fillimi i periudhës së shtatzënisë deri sa fëmijë të mbushë një vjeç; ose në rastet e abortit apo vdekjes së fëmijës, gjatë tre muajve të parë të shtatzënisë. Punonjësja që pushohet nga puna gjatë kësaj periudhe të mbrojtur ka të drejtë që të rimarrë vendin e punës. Ajo duhet të paraqesë, brenda 90 ditëve nga pushimi nga puna, certifikatat përkatëse që dëshmojnë shtatzëninë në kohën e pushimit nga puna. Në këto raste pushimi nga puna është i pavlefshëm, pra është sikur të mos ketë ndodhur. Pushimi nga puna për sëmundje Sëmundja e punonjësit në vetvete nuk mund të jetë shkak për pushimin e tij nga puna. Nëse punonjësi është i sëmurë, mjafton që t’i dërgojë punëdhënësit certifikatën mjekësore, për të ruajtur vendin e tij të punës. Në disa raste të caktuara ama sëmundja mund të jetë shkak për pushimin nga puna. Sëmundje mund të shkaktojë pushimin nga puna në rast se ajo e pengon punonjësin të kryejë punën e vet. Mund të jetë shkak për pushimin nga puna, nëse, pas shqyrtimit nga një kontroll mjekësor, punonjësi nuk është gjetur në shtëpinë e tij, pa një justifikim të përshtatshëm. Në këto raste mund të parashikohen ndëshkime më pak të rënda se pushimi nga puna, si për shembull një letër paralajmëruese. Ligji gjithashtu parashikon një periudhë maksimale sëmundjeje gjatë marrëdhënies së punës (zakonisht e vendosur në marrëveshjen kolektive që rregullojnë marrëdhënien e punës), pas kapërcimit të këtij afati, pushimi nga puna mund të konsiderohet i ligjshëm.

Detyra Plote

GUID TURISTIKE E QYTETIT TE DURRSIT

GUID TURISTIKE E QYTETIT TE DURRSIT

Një qytet ku jetohet pa ndërprerje që prej më shumë se 2700 vjetësh. Një vend ku kanë lindur perandorë, kanë kaluar apostuj dhe personazhe të tjerë të botës antike. Legjenda, rrënoja të stërlashta, dëshmitarë të një periudhe të lulëzuar, histori të vjetra, të përziera me ritme të jetës së sotme, e cila

ka nisur të modernizohet gjithnjë e më tepër, plazhe të gjera dhe klimë të butë, një nga portet më të mëdha në Adriatik, vend i muzikantëve e poetëve të shquar, lagje të vjetra, të gërshetuara me lokale luksoze dhe me pallate të reja të larta, banorë mikpritës, gjithnjë të hapur për të pritur e përcjellë miq. Ky është Durrësi, një nga pikat turistike më të rëndësishme të krejt Shqipërisë. Pra, një qytet plot jetë ku do te gjeni gjithcka ju kerkoni per pushime.

Durrësi që është edhe porti kryesor i Shqipërisë, ndodhet 35 km larg nga kryeqyteti me te cilin është shumë i lidhur, ndodhet buzë detit Adriatik. Rruga që kalon për në Durrës, me sistemin e ri, është bërë pikë nyje që lidh veriun me jugun e vendit.

Plazhi i Durrësit është plazhi kombëtar më i madh me një gjatësi prej 4 kilometrash, nga Ura e Dajlanit deri në afërsi të Shkëmbit të Kavajës. Ai shquhet për rërën e imët dhe gjerësinë natyrore më të madhe të shfrytëzueshme, që shkon mesatarisht rreth 150 - 180 metra. Karakteristikë e tij është gradualiteti i rritjes së thellësisë së ujit nga bregu, pra fundi ranor i detit ka pjerrësi të vogël, duke u bërë shumë i përshtatshëm për banja.

Plazhi i Golemit Si vazhdim i Plazhit të Durrësit shtrihet Plazhi i Golemit, me rërë të imët dhe pjerrësi graduale të thellësisë së ujit në fundin ranor të detit. Hotelet luksoze dhe shtëpitë e pushimit si dhe infrastruktura e shërbimet e shumëllojshme, e kanë bërë këtë plazh nga më tërheqësit jo vetëm për vendasit, por edhe për botën shqiptare të rajonit nga Kosova, Maqedonia etj.

Plazhi i Malit të Robit shtrihet menjëherë pas atij të Golemit. E veçanta e tij është dominimi përgjatë tij i resorteve dhe fshatrave turistike elitare.

Plazhi i Gjeneralit 400 m i gjatë dhe 50 m i gjerë, është më i bukuri dhe më i pastërti në gjithë rivierën e kodrave të Kryevidhit të rrethit të Kavajës. Ndodhet midis dy kepave shkëmbore. Përbëhet nga rërë e imët me ngjyrë të verdhë në të hirët. Ka formën e patkoit dhe rrethohet nga shpate të buta kodrash me lartësi rreth 100 m, të veshura me shkurre mesdhetare gjithmonë të blerta.

Plazhi “Portez” ndodhet në fund të rrugës së Porto Romanos, pikërisht ku fillon zona ushtarake. Me të mbërritur përballë postbllokut, ku mund të parkoni lehtësisht makinën, duhet të ngjiteni në krahun tuaj të majtë. Në majë të kodrinës, ku ndodhet një lokal mjaft i këndshëm, do t’ju shfaqet plazhi “Portëz”, një perlë e vërtetë për nga bukuria, por edhe nga intimiteti që ofron.

Muzeu Arkeologjik U përurua më 13 prill 2002 mbi bazën e materialeve të ruajtura nga muzeu i mëparshëm, i cili ka qenë shumë i vizituar. Ky ishte ngritur në anë të detit, jo shumë metra larg portit, në rrugën që të çon drejt Plazhit të Currilave, në këmbët e një kodre të hijshme. Muzeu i ri ka rreth 2000 objekte të ekspozuara dhe të klasifikuara sipas kronologjisë së zhvillimit të qytetit, që nga periudha arkaike deri në mesjetën e vonë. Ju do të keni kështu mundësinë të zhyteni në 3000 vjetët e historisë së qytetit. Nëntoka e Durrësit, duke qenë se qyteti aktual është i ngritur tërësisht mbi të vjetrin, është një burim i vazhdueshëm zbulimesh të reja dhe për këtë arsye është shpallur muze dhe mbrohet me ligj të veçantë. Muzeu Arkeologjik ndodhet përballë shëtitores kryesore të qytetit, e cila mban emrin “Taulantia”. Tel: 052 222 253 Orari: 08:00 - 15:30 Çmimi i biletës: 100 lekë për shqiptarët 200 lekë për të huajt E hëna pushim.

Muzeu Etnografik është hapur në vitin 1982 në ambientet e shtëpisë karakteristike durrsake, aty ku ndodhet shtëpia muze e Aleksandër Moisiut, e gjysmës së dytë të shek. XIX. Janë ekspozuar objekte origjinale të mjeshtrisë artizanale të banorëve të Durrësit e të rrethinave të tij. Përmban një koleksion të pasur të veshjeve popullore të trevës etnografike të kësaj zone të Shqipërisë së mesme, si dhe punime artizanale në material leshi, mëndafshi, pambuku, briri, bakri e guri. Lgj. 1, Rr. “Koloneli Tompson” Tel: 052 223 150 Orari: 08:00 – 13:00; 17:00 – 19:00 E hëna pushim.

Muzeu i Dëshmorëve Kompleksi Funeral i Dëshmorëve të ish-Qarkut të Durrësit përmban memorialet e dëshmorëve të Luftës së Dytë Botërore (1939 - 1944). Krahas tyre janë varrosur dhe eshtrat e dëshmorëve të lëvizjes patriotike të fillimit të shek. XX. Në katin e dytë ndodhet salla e relikeve të luftës, e cila është inaguruar fillimisht në vitin 1969. Në sallën e relikeve janë ekspozuar armët trofe të Luftës së Dytë Botërore dhe objekte personale të dëshmorëve. Informacion: Lgj. 11, Rr. “Aleksandër Goga” Orari çdo ditë:  08:00 – 16:00 Pushim: E shtuna dhe e diela.

Kulla Veneciane Ajo do t’ju bjerë menjëherë në sy sapo të mbërrini në sheshin e vogël, në krah të monumentit të “Mujo Ulqinakut”, thuajse përballë hyrjes kryesore të portit. Është një ndërtim i ngritur mbase mbi një kullë më të vjetër. Koha e ndërtimit dhe teknika e përdorur është tipike veneciane e shekullit XV, kohë në të cilën venedikasit qeverisnin qytetin. Diametri i saj është 16 metra dhe lartësia 9.10 metra. Ajo përbëhet nga një kat i vetëm, i cili është i pajisur me pesë frengji topash. Një shkallare ju çon lart në tarracën me bedena. Këtu është ndërtuar një lokal i këndshëm nga ku mund të sodisni fare qetësisht detin dhe të gjithë atmosferën e vjetër që ju rrethon.

Amfiteatri Është rrënoja antike më e rëndësishme e Durrësit. Ndodhet krejt në qendër të lagjes më të vjetër të Durrësit, i rrethuar nga shtëpitë e banorëve. Është zbuluar nga durrsaku i famshëm Vangjel Toçi më 1966. Ai do t’ju bjerë menjëherë në sy, sapo të depërtoni nga “Rruga Tregtare” në rrugicat që çojnë në lagjen e vjetër, ose që nga porta e madhe pas kullës veneciane. Amfiteatri i Durrësit është jo vetëm më i madhi në territorin e Shqipërisë së sotme, por në krejt këtë anë të Ballkanit. Është ndërtuar në kohën e perandorit romak Adrian (117 - 138 pas Krishtit). Deri tani është zbuluar vetëm gjysma e sipërfaqes së tij dhe e pjesës nëntokësore, por gërmimet vazhdojnë çdo verë. Amfiteatrin mund ta vizitoni nga e hëna deri të premten, në oraret 08.00 - 16.00. Çmimi i biletës deri në momentin kur është hartuar kjo guidë ka qenë 200 lekë.

Detyra Plote

KOMPJUTERI DHE HISTORIA E TIJ

KOMPJUTERI DHE HISTORIA E TIJ

Kompjuteri është një makinë llogaritëse e sofistikuar. Zanafillën e saj historia e makinave llogaritëse e ka kohë më parë. Si datë fillimi të shpikjes së kompjuterave mund të përmendim vitin 1673. Në këtë vit matematikani i njohur Leibnic i shtyrë nga nevojat e atëhershme ushtarake arriti të ndërtojë një makinë të sofistikuar për atë kohë që u quajt arifmometër.

Arifmometri ishte një makinë mekanike që bënte të mundur kryerjen e katër veprimeve bazë të matematikës dhe u përdor në shekullin XIX në fushën e artilerisë për llogaritjet balistike. Do të duheshin shumë vite e përpjekje për t’ju afruar koncepteve të sotme të kompjuterit dhe për të ndërtuar një makinë të tillë elektronike si ajo që përdorim ne sot. Ja disa data që meritojnë të përmenden në këtë vrapim të shpejtë nëpër këtë rrugë të gjatë.

Vitet 1940-‘50.

Kostoja e kompjuterave dhe përmasat e tyre ishin gjigante. Komjuteri kushtonte dhjetëra mijëra dollarë dhe zinte volumin e dhomave të tëra të mbushura me pajisje elektrike e mekanike. Perveç kësaj duheshin një numër i madh njerëzish të kualifikuar për vënien në përdorim, mirëmbajtjen e remontin e tij.

Viti 1949

Në këtë vit u shpik tranzistori i parë. Kjo pajisje zëvendësoi llampat elektronike në dy drejtime. Së pari përmasat dhe qëndrueshmëria në punë e tranzistorit zvogëluan shumë përmasat e kompjuterave. Së dyti, konsumi i energjisë është dhjetra herë më i vogël. Kjo bëri të mundur uljen e kostove dhe hapjen e perspektivave të reja në vazhdim.

Viti 1960

Deri në këtë vit çdo tranzistor prodhohej e montohej në skemën elektronike më vete. Kjo kerkonte një punë të madhe, (mikroprocesori ose truri i kompjuterit të sotëm përmban deri ne 5 milionë tranzistorë). Në këtë vit u shpikën skemat integrale që lehtësuan prodhimin e kompjuterave. Prodhimi i qarqeve të integruar të cilët përmbajnë në vetvete mijëra e miliona tranzistorë, jo vetëm zvogëloi si përmasat e paisjes ashtu edhe konsumin e energjisë, por i dha një hov të madh teknologjisë së zhvillimit të paisjeve të ndryshme duke bërë të mundur komandimin e shumë proçeseve teknologjike. Ky vit shënon datëlindjen e minikompjuterit të parë. Ai kishte përmasat e një frigoriferi dhe kushtonte 20 mijë $.

Viti 1970

Firma e re INTEL nxorri në shitje kompjuterin e parë të ndërtuar në bazë të skemave integrale. Gjithashtu në këtë vit po prej saj dolën në treg skemat e integruara të kujtesave, (të cilat u dhanë mundësi përdoruesve të përmirësojnë të dhënat e kompjuterave të tyre në kushte jo industriale). Viti 1970 shënon datën në të cilën inxhinieri Hoff po i firmës INTEL (firmë e cila në kohën tonë është prodhuesja më e madhe e mikroproçesorëve për PC), ndërtoi një skemë të integruar e cila për nga vetitë i ngjante trurit (CPU) të kompjuterave të mëdhenj. Ky ishte proçesori i parë me emrin INTEL-4004.

Mikroprocesori i pare INTEL-4004

Viti 1975

Me kalimin e viteve me radhë dolën proçesorët INTEL-8008, INTEL-8080 të cilët ishin më të shpejtë e më të fuqishëm. Viti ’75 nxorri në treg kompjuterin e parë komercial Altair 8800, me proçesor INTEL-8080, i cili kushtonte rreth 5000 $ pa ekran dhe pa tastjerë, me memorje 256 Kb. Që muajt e parë u shiten disa mijëra ekzemplarë. Njerëzit i blenin Altair 8800, i pajisnin me ekrane, tastjera e blloqe shtesë kujtese. Në fund të vitit 1975 Bill Gates (krijuesi i famshëm i Microsoft) i sapo dalë nga dyert e universitetit shpiku gjuhën BASIC që lehtësonte komunikimin e njeriut me kompjuterin. Paralelisht dolën programe ndihmëse që krijonin lehtësira në shkrimin e teksteve (WordStar), përpunimin e të dhënave financiare (VisiCalc) etj.

Viti 1981

Doli ne treg IBM PC (PC-Personal Computer) i parë. Falë lirisë që i dha kjo firme departamentit të PC për të punuar me blloqe të firmave e prodhimeve të tjera. Një faktor tjetër që ndihmoi në zhvillimin e shpejtë të kompjuterave IBM PC ishte mungesa e sekretit dhe mënyra e ndërtimit të tyre. Çdo përdorues me fantazi mund të ndërtonte një pjesë të përmirësuar të kompjuterit dhe ta vendoste atë direkt në skemën mëmë pa patur asnjë vështirësi (nga mënyra e ndërtimit me blloqe e kompjuterit.)

NE DITET TONA

Në kohën e sotme falë zhvillimit të vrullshëm të elektronikës, komjuterat kane ndryshuar shumë nga ato të disa viteve më parë dhe vazhdojnë të ndryshojnë. Sot kompjuterat janë të pajisur me mikroprocesorë të shpejtë, kujtesa të mëdha e pajisje ndihmëse për përpunimin e zërit e të figurës (Multimedia).

LLOJET E KOMPJUTERAVE

Mainframe Computers

Kompjuteri Mainframe eshte nje kompjuter i madh, i fuqishem dhe i shtrenjte. Shume perdorues mund ta perdorin njekohesisht ate duke perdorur nje PC tjeter ose nje terminal hyres. Kompjuterat Mainfame perdoren nga organizma te medhaja si: Bankat dhe Kompanite e Sigurimeve.

Minicomputers

Ashtu si Kompjuterat Mainframe edhe minikompjuterat jane te fuqishem dhe te shtrenjte. Si mainframe ashtu dhe minikompjuterat perdoren pak a shume per te njejten gje, vecse minikompjuterat perdoren per organizma mesatare.

Supercomputers

Superkompjuteri eshte nje kompjuter tejet mase i fuqishem me nje kapacitet shume te madh te procesimit te te dhenave. Superkompjuterat perdoren shpesh nga ushtria. Ata perdoren gjithashtu dhe per kerkime shkencore dhe per parashikimin e motit ku nje mase e madhe te dhenash duhet te procesohet shpejt.

Cray – 2 ishte kompjuteri i pare i shpejte ne vitet 1980.

Kompjuterat me te shpejte ne bote jane IBM Sequoia, IBM Roadrunner, IBM Blue Gene, dhe NEC Earth Simulator

Microcomputers

Mikrokompjuterat jane kompjuterat qe zakonisht perdoren nga nje person njekohesisht. IBM PC dhe Apple Macintosh jane dy tipet e mikrokompjuterave. Modelet e mikrokompjuterave kryesore jane: desktop, laptop, palmtop, pocket, tablet, smartphone dhe netbook.

SYSTEM UNIT - (NJESIA QENDRORE)

Kompjuteri perbehet nga dy pjese kryesore:

Hardware:

Jane pjeset fizike te kompjuterit. Eshte gjithcka qe mund te preket dhe shikohet.

Hardware ndahet ne kater pjese kryesore:

Input Devices (Paisjet Hyrese)

Output Devices (Paisjet Dalese)

Storage Devices (Paisjet e Rregjistrimit)

System Unit (Njesia Qendrore)

Software:

Jane programet dhe aplikacionet

Jane pjeset perberese te kompjuterit te cilat nuk mund te shikohen

I nevojiten kompjuterit per te funksionuar.

Jane te dizenjuara per te zgjidhur probleme te pergjithshme ose te veçanta

Software ndahet ne kater pjese kryesore:

Operating Systems (Sistemet Operative)

Application Programs (Aplikacionet)

Programming Languages (Gjuhet e Programimit)

Utility Programs (Progamet Ndihmese)

PAISJET INPUT

Input Devices – Paisjet Hyrese

Paisjet Input (Hyrese) mundesojne perdoruesin te fuse informacione ne memorje. Shembuj paisjesh Inputi jane: Tastjera, Mausi, Skaneri, Ekrani me Prekje, Mikrofoni

Keyboard - Tastjera

Tastjera sherben per te shkruajtur informacione ne kompjuter ose per te futur informacion. Ka shume lloje tastjerash dhe pergjithesisht ato jane me shkronja latine te llojit QWERTY ( emeruar nga gjashte tastat e para te saj). Tastjera standarte ka 104 deri ne 105 butona.

Touch Screen

Touch screen (ekrani me prekje) eshte nje ekran i cili mund te njohe vendndodhjen e prekjes ne nderfaqen e tij. Ju mund ti ekzekutoni komandat ose zgjidhni objekte duke i prekur ato me gishta ose me stilolapsa te veçante.

Light Pen

Light pen (stilolaps me drite) eshte nje paisje input si nje stilolaps e cila eshte  lidhur me monitorin e kompjuterit dhe perdoret per te shenjestruar, zgjedhur objekte dhe per te ekzekutuar komanda ne ekran duke perdorur ate. Stilolapsi me drite eshte me preçiz se stilolapsi i ekranit me prekje.

Graphics Tablet (Pen Tablet)

Eshte nje paisje shenjestrimi e cila perdoret per te vizatuar vizatime ose skica. Tablet-i perbehet nga dy pjese:

Hapesia e sheshte per vizatim.

Stilolapi i programiar per te punuar me Tablet-in.

Concept Tablet dhe Concept Keyboard

Tablet-i Concept eshte nje tablet i ndjeshem ndaj prekjes dhe ka disa piktura dhe simbole ne siperfaqe. Tablet-at Concept jane te perhapura gjeresisht ne vende ku nevojitet futje informacioni ne menyre te shpejte. Psh: Kamarieret qe marrin porosite ne restorante.

Webcamera

Webcamera eshte nje kamer dixhitale e cila na sherben te shkembejme informacione video ne kohe reale nepermjet internetit.

Scanners

Scanner-i na lejon te transferojme piktura, fotografi dhe dokumente te ndryshme ne kompjuter. Skaneri perdor sensore speciale drite per te kapur (fotografuar) imazhet e printuara ne flete dhe i perkthen kete informacione ne forme te kuptueshme nga kompjuteri.

Microphone

Mikrofoni konverton valet zanore ne sinjale elektrike te cilat mund te kuptohen nga karta e zerit. Karta e zerit i konverton keto sinjale elektrike ne sinjale dixhitale te cilat mund te perpunohen nga kompjuteri jone.

Joystick

Joystick eshte nje paisje shenjestrimi si mouse-i qe perdoret kryesisht per lojrat e kompjuterit.

Mouse

Mouse-i eshte nje nga paisjet kryesore qe sherben per te kontrolluar kompjuterin.

Kemi dy lloje mouse-sh:

Mekanik

Optik

Pergjithesisht mause-t kane dy butona ku:

Butoni djathte sherben per te hapur disa nen menu dhe ndryshuar vecorite e objektit te zgjedhur

Butoni i majte sherben per te zgjedhur objektet e ndryshme

PAJISJET OUTPUT

Qe kompjuteri te kryej detyren e katert, qe te na jape rezultatin e perpunimit te informacionit sa here qe ne duam, nevojiten pajisje t e daljes se informacionit te cilat quhen OUTPUT (Dalese). Te tilla pajisje jane: Monitori, printeri, projektori, spakerat ( kufjet, bokset) etj..

Monitori

Monitori eshte nje paisje elektroteknike që shërben për emitimin e sinjaleve elektrike në fotografi.

Printeri

Një printer është një pajisje hyrese periferike e cila prodhon një kopje te dokumenteve dhe letrave të depozituara në formë elektronike,e cila punon me interkonjuksion dytaktesh super te shpejt,me laser dhe me solarium treadmill,shume te bardhe te celur. Shumë printera përdoren kryesisht si lokale, dhe janë të bashkangjitur me një kabëll printeri ose, në printerë më të rinj, me USB kabllo në një kompjuter i cili shërben si një burim i dokumenteve.

Bokset "speakers"

Bokset nevojiten për të dëgjuar tingujt. Ato mund të jenë të inkorporuar tek njësia qëndrore, tek monitori ose të lidhen nëpërmjet fishave. Bokset ju lejojnë juve të dëgjoni muzik ose efektet nga kompiuteri juaj.

Detyra Plote

TRADITA E DASMAVE TIRANASE

TRADITA E DASMAVE TIRANASE 

Tradita tiranase, një llokume përgjysmë mes vjehrrës dhe nuses

 Në qytetin dhe rrethinat e Tiranës është zakoni që dasma fillon që të enjten, ku hapen dyert e shtëpive dhe priten me muzikë e ëmbëlsira vizitat e shoqërisë. Në këtë trevë, dhëndrin nuk e veshin dhëndër deri ditën që shkon e merr nusen. Pastaj, e premtja është dita që nisin pajën për tek shtëpia e

dhëndrit, apo shtëpia e ardhshme e nuses. Gratë vijnë e shikojnë se çfarë do çojne; dhe gratë andej nga dhëndri shikojnë se çfarë ka sjellë nusja. Shumë familje kanë traditat e tyre të vogla, që i kalojnë brez pas brezi. Është ruajtur zakoni që, në çdo valixhe të pajës, nusja hidhte disa karamele, pak oriz dhe nga dy sytha lulesh, si për të treguar një fillim të ri e me ëmbëlsi. Dita e shtunë, për tironsit quhet dita e nuses. Kjo për faktin se atë ditë nusja feston fundin e beqarisë dhe bën darkë pa burrin, si hera e fundit që “është e lirë”. Sipas zakonit, darka fillon rreth orës 20.00 dhe atëherë zhvillohej në ndonjë prej oborreve më të mëdha të lagjes, ndërsa në ditët e sotme kryhet në lokale të ndryshme, pasi është më praktike dhe tradita ka humbur disi fillin e saj. Krushqit vinë në darkë vetëm pas mesnate dhe janë një rreth i ngushtë familjar i dhëndrit, por të pashoqëruar nga dhëndri. Ata nuk qëndrojnë më tepër se një orë dhe janë të detyruar që sipas adetit, të hedhin valle për nder të familjes. Kurse të dielën, nusja përgatitet që të lërë shtëpinë e nënës dhe zakonisht rreth orës 11 vjen dhëndri me dajën dhe me një fëmijë të vogël, i afërm të tyre, i cili i jep lule nuses, ndërkohë që ajo duhet ta dorovitë. Më pas ata hipin në makinën e zbukuruar (dikur pelë e bardhë) dhe bashkë me shoqëruesit nisen drejt shtëpisë së dhëndrit, ku dasma zhvillohet sigurisht, në madhështinë e saj të tejplotë. Kur hyn dhëndri në dhomë, takohet me të gjithë dhe përpara i del vëllai i nuses, ose nëse nusja nuk ka vëlla një kushëri i saj, i cili më pas e gjuan djalin me një shuplakë. "Të gjithë bërtasin bjeri, bjeri fort, por sot kanë filluar ta gjuajnë dhendrin më lehtë. E gjitha kjo bëhet sa për t i treguar dhëndrit, se eshte dikush këtu për këtë vajzë dhe ai duhet të sillet me kujdes ndaj saj, ta respektojë dhe të mos ta përdhosë sipas qejfit. Njëri nga krushqit e dhëndrit, është si zakon që duhet të tregohet i shkathët dhe më i zoti se njerëzit e shtëpisë së nuses, për t i vjedhur një objekt apo send të çfarëdoshëm para se të dalin jashtë dhe më pas t ia japë të zotit të shtëpisë, duke i thënë se "ne jemi më të zotët. Jua hodhëm...!". Imagjinoni pak, një atmosferë me muzikë, urime, ecje dhe qëndrime me kujdesje në të njëjtën kohë, për tu ruajtur se mos shkelet ndonjë zakon, sikundër duhet krijuar dhe atmosfera festive dhe humori që ndez festën. E mes këtyre të gjithave, përfytyroni krushqit që ruajnë palën tjetër, se mos ju vjedh gjë, megjithëse gjithmonë del dikush i zoti nga "hajdutët" për shkak dhe të gjithë rrëmujës së krijuar. Nusja?! Ka lezet të qajë pak...! Teksa nusja është duke kaluar pragun e shtëpisë i hedhin tek këmbët raki. Kjo ka mbetur si zakon, për të mbajtur larg shejtanin dhe syrin e keq. Dhe nusja qan aq shumë, sa i prek të gjithë, a thua se po i japin burrë me zor! Por, sapo nusja del jashtë, ia shtron valles me komshijtë e të afërmit. Pas kësaj, nusen e zbukuruar e hipin në makinë, të cilës i kanë vënë dhe një sixhade sipër. Ndërkaq, nusja duhet të hedhë një vezë mbrapsht. Pas kësaj, makinat nisen karvan duke u rënë borive dhe bëjnë xhiro në qytet. Të gjitha shkojnë në një vend të bukur, siç është Kopshti Botanik, ku dhe dasmorët bëjnë foto që t i kenë kujtim. Sa i afrohen shtëpisë nusja me krushqit, shohin vjehrrën që del e pret te dera me një llokume, që gjysmën e ha vetë dhe gjysmën ia jep nuses, si dhe me një pjatë me mjaltë, në të cilën nusja ngjyen dy gishtërinj dhe i fshin te pragu i portës. Pasi mbaron dhe ky detaj ceremonial, zakoni e do që nusja të hyjë brenda dhe të qëndrojë për disa orë rresht me kokën ulur, pa shikuar askënd në sy e fytyrë, duke i takuar të gjithë, e duke u thënë veç "Faleminderit!", teksa e urojnë që të trashëgohet dhe të ketë jetë të lumtur. Pas kësaj, nusen e marrin dhe e fusin në dhomën e saj, ku i tregojnë se si ia kanë mobiluar. Nëse nusja nuk e pëlqen, kjo duket shumë shpejt, pasi acarimet me vjehrrën për pozicionimet e krevatëve, kolltuqeve, tavolinave, do të jenë të pashmangshme dhe sa vjen e më të shpeshta. Kur nusja hyn në dhomën e saj, shkon tek krevati, ku i vjen një vogëlush i afërm i burrit, të cilin ajo duhet patjetër që ta dorovisë. Në atë çast në dhomë hyn dhëndri, i cili ia heq këpucën nuses dhe nis t ia mbushë me florinj. Ritet e dasmave shqiptare, me ngjyresat e jetës në emigracion “Komercializmi i dasmave, një gjë vulgare Shumë kohë më parë në dasmat shqiptare në vend të parave jepeshin dhurata. Tek-tuk ka rikthim të kësaj tradite edhe në ndonjë dasmë shqiptare qytetare. Por në më të shumtat e rasteve doroviten para. Ndërkohë që tradita të tjera negative janë në rikthim, janë harruar fare tradita të mira si ajo e sponsorizimit të pajës. Gjatë dhjetëvjeçarit të fundit ka patur shumë ndryshime në ritin e dasmës, fejesës dhe martesës. Kjo shpesh ka ndodhur për arsye të difuzimit kulturor nga vendet fqinje. Për shembull, është shtuar përdorimi i pijeve të tjera që pak përdoreshin në dasmat tradicionale ku dominonte rakia. Tani përdoret shumë vera dhe birra. Këto prirje kanë lidhje me emigracionin. Për shembull në dasmat e të emigruarve në Itali shpesh shokët e dhëndrit qëllojnë njëri-tjetrin me tortë, por sidomos dhëndrin. Kjo si shenjë e jetës së lumtur por me ndikim nga kultura italiane. Nga ana tjetër është thyer zakoni për mosvajtjen e dhëndrit vetë për të marrë nusen (prej kohësh) dhe tani dhëndri shkon ta marrë nusen, madje si shofer. Këto janë disa shembuj periferikë të ndryshimeve që kanë ndodhur në ritet e dasmave. Një ndryshim i rëndësishëm është ai i shtimit të diferencës në moshë mes dhëndrit dhe nuses, edhe kjo e lidhur me emigracionin. Në një farë mënyre në këtë rast kemi të bëjmë me rikthim tek tradita shqiptare, ku kishte diferencë të konsiderueshme ndërmjet burrit dhe gruas në moshë. Sot kjo diferencë sipas statistikave shkon deri në 2 vjet më shumë se paraadhësja, pra në 6-7 vjet ndërmjet burrit dhe gruas. Ky fenomen ndodh sepse emigrantëve shpesh u shkon mosha duke punuar jashtë. Një rikthim tjetër është fakti, që një pjesë e emigrantëve marrin gra të pashkolluara. Është një rikthim negativ, sepse këto gra po e humbin në këtë mënyrë pavarësinë ekonomike dhe njëkohësisht pushteti ekonomik i burrit është rritur shumë. Por veç traditave jopozitive të së shkuarës ka tradita të mira, tek të cilat ia vlen të kthehesh. Nuk është në traditën e shqiptarëve komercializimi i dasmës. Si rregull nuk çohej para në shtëpinë e atyre që martoheshin, por dhurata si për shembull dashi ose diçka simbolike si sheqer, etj. Sipas mendimit tim, më mirë të bëhen dhurata simbolike sesa të detyrosh në një farë mënyre të ftuarit e tu të dorovisin para, edhe kur janë të varfër. Komercializimi i dasmave është bërë një gjë vulgare. Një rit tjetër interesant por edhe human i traditës shqiptare është ai i “sponsorizimit” siç do të shpreheshim sot, i pajës së nuses së varfër nga familjet e pasura. Ka qenë një traditë e Shqipërisë së Mesme, e cila për fat të keq, është zhdukur thuajse krejtësisht. Sigurisht, ideja klasike e pajës nuk mund të aplikohet më, por në vend të saj “sponsorizimi” mund të ishte për diçka tjetër të dobishme për çiftin e të sapomartuarve”.

Detyra Plote

Universiteti privat apo publik ?

Universiteti privat apo publik ?

 Në jetë tonë vjen momenti kur ne duhet të vendosim rrugën që do marrim.Vjen koha kur ne jemi të vetëdijshëm të zgjedhim drejtimin që neduam dhe që na përshtatet.Çdo kush ka prirje për ndonjë gjë, përndonjë drejtim që i pëlqen, një ëndërr që dëshiron ta bëjë realitet,por shtrohet pytja:”Universiteti privat apo public?”

Te dy kane te mirat dhe keqijat e veta,në universitetet publike jo çdo kush mund të ketë ato kushte që i dëshiron. Mund që ajo shpresë dhe ai vullnet që kapër mësim t`i humb vetëm nga mosrrespektimi i rregullave nëpër fakultete, mungesa në orët mësimore, pakujdesia dhe mosvëmendjae mësimdhënësve ndaj studentëve, mosrrespektimi i orareve tëprovimeve etj.Këto janë raste të shumta që kanë ndodhur dhe vazhdojnë ende të ndodhin nëpër universitetet publike.Kushtet e mjedisit te punes jane per te ardhur keq,laboratoret ku duhet te kryhet praktika mund te thuash qe nuk ekzistojne fare ose jane ne gjendje te mjerueshme.E kunderta ndodh ne universitet private kushtet jane nga me te mirat e mundshme,rregullat zbatohen por dihet shume mire sesi merret diploma,ne vendin tone universiteti privat nuk eshte si ne vendet e huaja qe mban rekordin,ketu ai  eshte I mire vetem per ata studente te cilet jane me te vertet te zote,atyre po qe I ofron mundesi te mira,te tjeret qe shkojne sa per te marre nje diploma vetem sa zhyten me thelle ne llum.Me te shkolluarit sot per sot po dalin nga dyert e universiteteve publike pavaresisht se cfare thuhet.

Nuk ka rendesi emri I universitetit dhe rezultati qe ke te shenuar ne nje cope letre,kudo qe te shkosh pa u futur ne provim nuk vazhdon dot me tej,prandaj ne duhet te zgjedhim ate ku statistikat tregojne se ka me shume cilesi dhe ate ku firmat kerkojne ne shume punetore.

Detyra Plote

Guide turistike e vendin ku jetoj

Tema: Guide turistike e vendin ku jetoj

Qyteti I durresit eshte nje vend historike qe ne lashtesine e tij mbante emrin dyrrah.Eshte qyteti I dyte kryesore pas Tiranes ne

aspektin ekonomik,social,kulturor,shoqeror.Qe ne lashesi njerezit ose me sakte banoret e asaj kohe kane krijuar,ndertuar vepra per te cilat ne njerezit dhe banoret e Durresit jemi krenare ti shikojme dhe ti vizitojme.Disa nga bukurite e Durresit jane :

Plazhi ranor qe e pershkruan ate gjate gjith vijes bregdetare te tij,,madje dhe shum I vizituar nga plot turist cdo vit

Anfiteatri eshte nje nga monumentet historike te durresit qe ruhet me vlerat e saj qe ne antikitet.

Dallohet per arenen e madhe qe ka ku ndesheshin gladiatoret,dhe ne brendesi te saj ndodhen dhoma te vogla te cilat perdoreshin per te mbyllur kafshet.

Mozaiku “Bukuroshja e durresit ”eshte nje mozaik I famshem qe ne e vlersojme shume

Kalaja e Durresit eshte nje kala e vecante jo dhe shum e madhe ne ndertim,por e bukur ne vetvete sepse edhe ajo si gjithe kalate e tjera e ka aryen e saj pse eshte ndertuar.

Detyra Plote

Perdorimi i bicikletes, ja efektet pozitive qe sjell

TEMA:Pergatitja e nje fushate ndergjegjesimi per perdorimin e bicikletes

Ndotja e ambjentit,smogu,ndotja akustike jane nje shqetesim i mbare njerezimit.Zhvillimi i industrise i pakontrolluar i teknologjise sjellin me vete pasoja negative edhe ne ndotjen e ambjentit dhe demtimin e shendetit te njerezve.

Perdorimi i tepert i makinave ka sjell ndotjen e mjedisit dhe nje trafik te tepruar i cili eshte bere mbytes i jetes sidomos ne qendrat e zhvilluara urbane. Tani eshte koha qe ne jeten e perditeshme  per largesi te vogla te perdoret nje tjeter mjet sic eshte bicikleta.Perdorimi I saj do te pakesoje ndotjen e mjedisit e cila kohet e fundit po behet shqetesuese per shendetin e njerezve.Nga kjo ndotje shkakton shume semundje si kanceri i mushkerive ,semundje te ndryshme te gjakut,deformime gjenetike etj.Gjithashtu kjo ndotje ne rang boteror ka sjelle edhe krijimin e efektit sere dhe carjen e shtreses se ozonit.Nje nga pasojat e kesaj eshte shkrirja e akullnajave dhe si pasoje edhe  rritja e nivelit te ujrave te oqeaneve dhe deteve.Kjo gje sjell dhe prishjen e habitateve ujore dhe tokesore.Nje tjeter perfitim qe na vjen nga perdorimi i bicikletes eshte ndotja akustike qe eshte shkak i semundjeve te ndryshme psikologjike si depresioni.Te mirat e drejteperdrejta per shendetin jane:

1:Eleminimi i yndyrnave

Nje nga problemet e njerezve dhe sidomos femijeve dhe atyre qe jane pasive eshte obeziteti.Kjo vjen nga stili I jetes .qe njerzit zgjedhin te bejne.Njerezit zgjedhin menyren me te lehte te qarkullimit makinen kjo ka sjelle dhe shtimin ne peshe  te njerezve.Perdorimi I bicikletes sjell aktivizimin e muskujve djegien e yndyrnave qe sjellin renien ne peshe  dhe ulin rrezikun nga semundje te ndryshme si semundjet e zemres,rritje e kolesterolit ne gjk,rritjen e trysnis ne gjak etj

2:Forcimin e muskujve

3:Shtimi I mitokondrive

4:Zhvillimi I sistemit te frymemarrjes

Njerezit  duhen te te fillojne te perdorin me shume bicikletat per rritjen se cilcise se jetes se tyre po edhe per nje mirembajtje te mjdisit ku jetojne.

Detyra Plote

ENERGJIA QE KONSUMOJME, SHNDERRIMET ENERGJITIKE NE NATYRE, BURIMET E ENERGJISE

LENDA:FIZIKE

TEMA:ENERGJIA QE KONSUMOJME SHNDERRIMET ENERGJITIKE NE NATYRE

BURIMET E ENERGJISE

RIPERDORIMI, REDUKTIMI, RICIKLIMI...jane 3 fjalet me te rendesishme qe ndihmojne natyren dhe mjedisin ku jetojme. ndryshe te quajtura 3R

Riciklimi është përpunimi i materialit (mbeturinave) në produkte të reja me qëllim që të parandalohet krijimi i mbeturinave nga materialet të cilët mund të ripërdoren,

të zvogëlohet përdorimi i lëndëve të reja të para, të zvogëlohet përdorimi i energjisë, të zvogëlohet ndotja e ajrit dhe ujit me zvogëlimin e kërkesës për mënyrën e zakonshme të grumbullimit të  mbeturinave në groposje. Riciklimi është aktivitet kyç i  mënyrës bashkëkohore të zvogëlimit të sasisë së mbeturinave dhe aktiviteti i tretë në hierarkinë “Redukto, Ripërdor, Riciklo” 

SIMBOLI I RICIKLIMIT

Simbolin universal të riciklimit i cili sot është në përdorim e ka dizajnuar Gari Anderson, një student i cili në  vitin 1970 e fitoi çmimin e parë për projektimin konceptual të simbolit të riciklimit në konkursin të cilin e kishte shpallur një kompani amerikane. Ky simbol gjëndet në të gjitha materialet dhe prodhimet të cilat mund të ripërdoren, pra të riciklohen.

Simboli përbëhet nga tri shigjeta të vogla të cilat simbolizojnë proçesin qarkor dhe secila nga ato ka domethënie. Shigjeta e parë ka domethënien “Redukto” dhe këtu mendohet në zvogëlimin e sasisë së mbeturinave; shigjeta e dytë ka domethënien “Ripërdor”, e cila na kujton që shumë gjëra mund të përdoren përsëri, dhe shigjeta e fundit me domethënie “Riciklo”, e cila shënon proçesin e riciklimit. 

Është shumë e rëndësishme që në fillim të ndahen mbeturinat sipas llojit. Shumica a materialeve mund të përdoren përsëri nëse mblidhen  veçanërisht dhe grumbullohen  në mënyrë të duhur. Pra, proçesi i riciklimit fillon me grumbullimin e  veçantë të mbeturinave  në kontejnerë dhe pastaj me kamionet e shërbimeve komunale transportohen për  në qendër për riciklim ku fillon proçesi i seleksionimit të llojeve të ndryshme të mbeturinave, dërmimi ose shkrirja e tyre me qëllim që të fitohet lënda e parë nga e cila mund të bëhen produkte të ndryshme ose mjete të cilat mund të përdoren në jetën e përditshme. 

PËRSE është riciklimi i rëndësishëm?

Përmes riciklimit ruajmë mjedisin

Gjatë riciklimit  përdorim shumë më pak energji dhe lëndë djegëse në fabrika se sa do të duhet sikur të prodhonim  një produkt të ri nga burimet natyrore. Përdorimi i zvogëluar i energjisë në proçesin e prodhimit zvogëlon emetimin e gazërave të dëmshme të cilët lirohen në atmosferë. Siç e dini, gazërat e dëmshme shkaktojnë nxehjen e shpejtë të atmosferës tokësore, shkrirjen e akullnajave, krijimin e stuhive, vërshimet dhe rritjen globale të nivelit të ujit në lumenj, detëra dhe oqeane.

RICIKLIMI NDIHMON  RUAJTJEN E BURIMEVE NATYRORE

Burimet natyrore, siç është nafta (nga e cila bëjmë plastikën), janë të kufizuara, çka do të thotë që nuk do të ekzistojnë përherë. Për disa vite, rezervat e këtyre burimeve do të shpenzohen nëse nuk mësojmë dhe fillojmë ti ruajmë, përmes riciklimit dhe ripërdorimit.

Me riciklim zvogëlojmë  sasinë e mbeturinave

Miq, nëse njerëzimi nuk ndërmerr masa të duhura, qytetet tona, fshatërat, lumenjtë  dhe liqenet  në të ardhmen e afërt do të mbulohen me mbeturina. A mund të paramendoni sikur  të gjitha bukuritë tona natyrore të ishin  të mbuluara me mbeturina, a mund ta paramendoni përhapjen e sëmundjeve dhe erës së keqe? Kjo mund të na ndodhë në të vërtetë nëse nuk fillojmë të sillemi me përgjegjshmëri ndaj mbeturinave dhe nëse nuk i ndërrojmë zakonet tona kur është fjala për grumbullimin e mbeturinave dhe ruajtjen  e mjedisit.

Riciklimi është një tërësi aktivitetesh që përfshijnë grumbullimin, ndarjen dhe procesin e kthimit të mbetjeve në një prodhim të ri, me dhe pa strukturën kimike të materialit.

Riciklimi është një mundësi ekologjike dhe fitimprurëse në menaxhimin e mbetjeve krahas landfill-eve (vendgroposje) apo incenerim-it (djegies) sepse përmes tij: kursehet energji,  kursehen taksa, zvogëlohet sasia e mbeturinave, ruhen burimet natyrore ( si pyjet, ujrat, pasuritë nëntokësore, metalet dhe nafta/lëngjet fosile) etj., parandalohet ndotja e ajrit që shkaktohet nga prodhimi i një produkti të ri si dhe çon në reduktimin e ngrohjes globale.

 Shkurt, procesi i riciklimit ndihmon në ruajtjen e mjedisit. Por kur flasim për veprimtari të tilla, të cilat janë të një rëndësie kombëtare duhet medoemos një frymë bashkëpunimi në nivel individual dhe shtetëror, sepse dakort që qytetari do bëjë ndarjen e mbetjeve po ku, ne cilat kosha do shkojnë këto mbetje, ku janë koshat riciklues që bëjnë veçimin e tyre? Sot, edhe në Tiranë, që është kryeqyteti i vendit, nuk sheh më shumë se dy-tre kosha të tillë, ndërkohë që popullsia kap afersisht shifrën rreth një milionë. Absurditet!

Ndërkohë le të marrim shembull Gjermaninë, e cila është rasti model për sa i përket kulturës mjedisore, ricikluese dhe jo vetëm. Në çdo qoshe të rrugës sheh të vendosura tre vazo të mëdha metalike ( qelqi, plastika dhe letra). Dhe çdo familjeje, çdo shtëpie iu janë shpërndarë falas nga shteti enë të veçanta ku mblidhen mbeturinat, bëhët ndarja e tyre dhe kështu çdo gjë riciklohet.

REDUKTIMI

Me reduktim nenkuptojme shfrytezimin sa me efikas te resurseve natyrore zvogelim te prodhimeve te panevojshme dhe te planifikuara domethen humbje me te vogel te energjise .Perdoruesit ta shfrytezojme mundesine per riperdorimin dhe riciklimi e ambalazhit. Reduktimi në burim

 Mbeturinat paraqesin një material shumë kompleks dhe heterogjen që formohet

gjatë aktiviteteve të përditshme të njeriut në punë, banesë, sipërfaqe publike, shkolla,

industri, dyqane dhe aktivitete të tjera .

menyra me e mire per te reduktuar mbeturinat eshte te jeni nje bleres I kujdesshem.Mos blini me shume se ckeni nevoje.

Gjithashtu mos I zevendesoni objektet apo sendet e prisura por riparojini ato.

Riperdorimmi

Disa prodhime janë të dizajnuara në atë mënyrë që mund të shfrytëzohen disa

herë. Përdorimi i serishëm i qeseve të najlonit ose kavanozave të qelqit, janë shembuj të

shpeshtë.

Ekzistojnë disa arsye për ripërdorimin e prodhimeve:

- kursehet në energji dhe lëndë të parë;

- zvogëlohen shpenzimet për deponim;

- zvogëlohen shpenzimet për tregtarë dhe konsumatorë.

Me rëndësi shumë të madhe, është edhe numri i gjërave që ripërdoren, gjegjësisht koha e

prodhimit. Nese nuk ju duhet dicka kjo sdo te thote ta flakni tutje pershembull: nje shishe plastike bosh.

Ato mund ti perdorni edhe per pune artizanale.

Mendimi im

Une mendoj se projekti shkoj mire .

Mund te shkonte edhe me mire por une nuk gjeta shume informacion prandaj nuk shkoi aq mire sa e mendoj

Burimet e riperterishme

Energjite e riperteritshme 

është energjia që fitohet nga resurse të ndryshme nga ato që përdoren sot (nafta, qymyri etj.Kjo lloj energje synon të jetë sa me e pastër dhe sa me pak e dëmshme për mjedisin jetësor. Kjo lloj energje nxirret nga resurse të përsëritshme si era, rrezet e diellit, uji  etj.Shkenca e sotme është duke punuar së tepërmi mbi këtë lloj energjie duke e parë si "shpëtim" për të ardhmen e resurseve të papërsëritshme të planetit.

Detyra Plote

Dhjetë mënyra për të kursyer energjinë në shtëpi

Dhjetë mënyra për të kursyer energjinë në shtëpi

Për të kontribuar në pakësimin e konsumit të energjisë dhe, rrjedhimisht, në ngadalësimin e faktorëve që sjellin ngrohjen globale, gjithsecili prej nesh mund t’ia nisë nga shtëpia e tij. Gazeta angleze “The Independent” ka botuar 10 mënyra për të kursyer energjinë në shtëpi. Kjo do të thotë se do të harxhoni më pak energji dhe do të paguani më pak para.

1. Ndryshoni llambat e zakonshme duke vënë llamba ekologjike. Një ndër mënyrat më të thjeshta për të zvogëluar konsumin e energjisë elektrike është të zëvendësoni llambat e zakonshme me ato ekonomike. Në Shqipëri ka filluar prej disa muajsh tregtimi i llambave të tilla, edhe pse nuk kanë hyrë në treg llambat fluoreshente. Poça që konsumojnë pak energji janë të madhësive të ndryshme dhe janë 12 herë më afatgjata se ato të zakonshmet.


2. Izoloni ngrohësin e ujit. Izoloni papafingon, muret dhe cilindrin e ujit të ngrohtë. Pjesa më e madhe e energjisë elektrike konsumohet më kot, pasi shërben për të ngrohur hapësirën. Kjo mënyrë është shumë e thjeshtë. Tubat e ngrohësit të ujit mund t’i mbështillni me ngjitës plastikë. Muret nxjerrin jashtë nxehtësinë dhe ajrin e ftohtë, prandaj nëse keni mundësi do të bëni mirë t’i izoloni. Edhe pse fillimisht mund t’ju kërkojë shumë mundësi financiare, do t’ju kursejë më pak energji për ngrohje edhe për ftohje.

3. Ndryshoni ngrohësin e ujit. Nëse keni një ngrohës uji të vjetër, atëherë me siguri ju kërkon shumë energji, dhe rrjedhimisht edhe shumë para. Teknologjia sa vjen dhe përparon, duke ndikuar njëkohësisht edhe te ngrohësit e ujit, që çdo familje i ka. Prodhimet më të fundit janë më ekonomike se të parat, prandaj nëse i juaji i ka bërë vitet e veta, blini një me valvula termostatike.

4. Ricikloni. Tani që kjo metodë është e njohur nga të gjithë, mos hezitoni të ndani shishet plastike, shishet e qelqit, kanaçet, letrat apo gazetat dhe materialet e tjera të konsumit tuaj të përditshëm nga njëra-tjetra.

5. Dopio xham për dritaret. Xhamat e zakonshme të dritareve dhe kornizat e paizoluara lëshojnë një të pestën e nxehtësisë apo të ajrit të ftohtë jashtë. Dopio xhamat zvogëlojnë këtë humbje me 50 për qind, duke kursyer në të njëjtën kohë shumë kilovat energji.

6. Plehëroni. Nëse keni fatin të keni shtëpi me oborr, shumë prej artikujve që bëhen humus mund t’i groposni në shtëpinë tuaj. Produktet që plehërohen janë të panumërt, që nga mbeturinat e ushqimeve, letra kuzhine, çantat e kartonit të fshesave me korrent e shumë të tjera.
7. Përdoreni lavatriçen vetëm atëherë kur të jetë mbushur. Asnjëherë mos e vini në përdorim lavatriçen apo pjatalarësen kur ajo nuk është mbushur, nëse nuk keni një larëse me program ekonomik. Këta artikuj të nevojshëm në shtëpi janë gjërat që konsumojnë më shumë energji, prandaj kur të vijë dita e larjes së rrobave bëni një kontroll nëpër shtëpi që të grumbulloni gjithçka, duke kursyer njëkohësisht ujë dhe energji. Mos harroni gjithashtu të lani në temperatura deri në 30 gradë, nëse është e nevojshme, duke përdorur temperatura të larta vetëm nëse është e nevojshme.


8. Vloni aq ujë sa ju nevojitet. Është shumë e lehtë të hapësh rubinetin dhe të mbushësh kazanin me ujë, pa marrë parasysh se sa ujë ju nevojitet, por nëse tregoheni të kujdesshëm dhe zjeni aq ujë sa ju nevojitet, atëherë do të kurseni në të njëjtën kohë edhe elektricitet edhe ujë. Kjo vlen për periudhën e dimrit, pasi gjatë verës mund të ngrohni ujë duke e lënë në ambiente me diell.


9. Kurseni energjinë kur gatuani. Ndajeni ushqimin në copa të vogla kur gatuani, pasi do të gatuhet më shpejt dhe do të harxhojë më pak energji. Është e rëndësishme të kini kujdes që tenxheret apo tiganët të jenë në madhësinë e duhur dhe ta shpërndajnë nxehtësinë njëtrajtësisht. Nëse doni të ngrohni shtëpinë, mund ta mbani hapur derën e kuzhinës pasi të keni përfunduar, që nxehtësia e sobave elektrike të shpërndahet edhe në pjesën tjetër.




10. Mos i lini ndezur aparatet shtëpiake apo abazhurët nëse nuk është e nevojshme. Drita e vogël e kuqe e aparaturave të lëna ndezur harxhon 10 deri 60 për qind energji, prandaj do të bëni mirë të tregoheni të kujdesshëm dhe ta fikni. Gjithashtu mos harroni edhe të fikni dritat ashtu si dhe çdo aparaturë tjetër kur dilni nga shtëpia, që të mos shpenzohet pa qenë e nevojshme energji e vyer dhe p

Detyra Plote

matematika shkenc apo rastsi, lidhja e saj me piramidat

MATEMATIKA

 Matematika përbën një fushë të njohurive abstrakte të ndërtuara me ndihmën e arsyetimeve logjike mbi koncepte të tilla si numrat, figurat, strukturat dhe transformimet. Matematika dallohet nga shkencat tjera për një lidhje të veçantë që ka ajo me realitetin.

Ajo është e një natyre të pastër intelektuale, e bazuar tek një seri aksiomash të deklaruara të vërteta (do të thotë që aksiomat nuk i janë nënshtruar asnjë eksperience por janë të frymëzuara nga eksperienca) ose mbi disa postulate përkohësisht të pranuara. Një pohim matematikor – i quajtur përgjithësisht teoremë ose propozicion konsiderohet i vërtetë nëse procesi i vërtetimit formal që përcakton vlefshmërinë e saj respekton një strukturë arsyetuese logjike-deduktive. Edhe pse rezultatet matematike janë të vërteta plotësisht formale, ato gjejnë zbatim në shkencat tjera dhe në fushën e teknikes. Për këtë arsye Eugène Wigner flet për « efikasitet të paarsyeshëm të matematikes në shkencat e natyrës ». Matematika merret me studimin e raporteve sasiore dhe cilësore të objekteve konkrete dhe abstrakte, si dhe me studimin e formave hapësinore. Sipas Burbakistëve (Nicolas Bourbaki) ajo është shkencë që studion relacionet dhe në thelbin e saj është kuptimi i numrit. Matematika është shkencë deduktive d.m.th përfundimet e saj janë të përgjithshme dhe janë rrjedhim logjik i aksiomave.

ETIMOLOGJIA

 Fjala "matematikë" vjen nga gjuha e lashtë greke (μάθημα máthema), që do të thotë mësim, studim, shkencë, përveç kësaj ajo përgjatë kohëve ka marrë një kuptim më të ngushtë dhe më teknik që do të thotë "studim matematik"

 HISTORIA E MATEMATIKËS 

Fillimet e matematikës humben në thellësitë e shekujve. Matematika u shfaq si rezultat i vështrimeve dhe përvojës së njerëzve në përballje me problemet dhe nevojat praktike. Sistematizimi dhe përmbledhja e njohurive matematikore ka filluar relativisht vonë. Kinezët e lashtë, civilizimi i Inkëve, pastaj në Indi kishte një zhvillim të konsiderueshëm të matematikës. Në Greqinë antike matematika përjetoi një zhvillim të paparë nga një plejadë e tërë matematikanësh siç janë : Pitagora, Talesi, Platoni, Eudoksi, Euklidi, Arkimedi, etj. Grekët e vjetër matematikën e kuptonin në sensin e gjeometrisë dhe të parët ishin ata që të vërtetat matematikore të cilat ato i quanin teorema i vërtetonin. Njohuritë matematikore të grekëve të vjetër më vonë i përvetësuan dhe i pasuruan arabët të cilët quhen edhe themelues të algjebrës. Përkthimet arabe të veprave të matematikanëve grekë në mesjetë depërtuan në Evropë. Pastaj shtytjen dhe zhvillimin e matematikës e morën në dorë Evropianët. Në këtë periudhë mund të përmendim Vietin, Cardanon, Fibonaccin, etj. Më vonë dolën në skenë Rene Descartes, Pascali, Leibnitzi, Bernoulli, Gaussi, Euleri, etj. Në fund të shekullit XIX David Hilbert i një matematikan i shkëlqyer gjerman në kongresin ndërkombëtar të matematikanëve të mbajtur në Paris në vitin 1900 propozoi dhe i formuloi njëzetetre (23) probleme matematikore të cilat shekulli XIX ia le në trashëgimi shekullit XX. Shumë prej këtyre problemeve i preokupuan matematikanët nga gjithë bota një kohë të gjatë dhe shumica e tyre u zgjidhën pas një pune të palodhshme ku participuan një numër i madh matematikanësh nga gjithë bota. Matematika në ditët e sotme përjeton një zhvillim marramendës dhe është e shpërndarë në shumë degë të specializuara të cilat janë mjaft abstrakte. Sot është e pamundur të gjendët një autoritet si Hilberti i cili të ketë një pasqyrë të përgjithshme për të gjithë degët e matematikës. Poashtu nuk u gjet një matematikan i cili në fund të shekullit XX të propozonte probleme për shekullin XXI. Kjo është e kuptueshme sepse matematika si edhe të gjitha shkencat tjera kanë përjetuar një zhvillim të paparë. Por një analogji e përafërt me Hilbertin Clay Mathematical Institute, në fund të Stampa:Shek-, ofron një çmim prej një milion Dollar atij i cili jep një zgjidhje të pranueshme njërit prej shtatë problemeve të shekullit XX. Deri më sot zyrtarisht nuk është ndarë asnjë çmim. Problemi i vetëm i zgjidhur është hipoteza Poincaré të cilën e zgjodhi Grigori Perelman por ky i fundit e refuzoi atë. Gjashtë problemet tjera janë të hapura.[citim i duhur] Matematika në interaksion me shkencat tjera e ndihmon zhvillimin e tyre por në të njëjtën kohë ajo edhe vetë pasurohet. Sot matematika ka depërtuar edhe në ato degë të shkencës në të cilat deri para pak kohe as që ishte e imagjinueshme. Matematika në përgjithësi e mban karakterin e njerëzve të cilët e zhvillojnë atë. Është i gabueshëm mendimi i njerëzve për të cilët matematika është e pakuptueshme se në matematikë nuk ka konteste dhe ç'do gjë është e qartë. Ndërmjet matematikanëve ka pikëpamje të ndryshme për matematikën. Fatmirësisht kjo nuk do të thotë se matematika nuk ka perspektiva të ndritshme.

 SI LINDI MATEMATIKA E APLIKUAR. 

Matematika del natyrshëm në trajtimin e llojeve të ndryshme të problemeve. Së pari këto u gjetën në tregti, matjen e tokës, në arkitekturë dhe më vonë në astronomi ; në ditët e sotme, të gjitha shkencat merren me problemet të studiuara nga matematikanët, dhe shumë probleme lindin vetë në matematikë. Për shembull, fizikanti Richard Feynman shpiku metodën e integralit të shtegjeve në mekanikën kuantike duke përdorur një kombinim të arsyetimit matematikor dhe depërtimit fizik të problemit, në ditët e sotme teoria e fijeve, një teori ende në zhvillim e cila përpiqet për bashkimin e katër forcave themelore të natyrës, vazhdon të frymëzojë degë të reja në matematikë.Disa metoda matematike janë të vlefshme vetëm në zonat përkatëse që i dhanë shkas asaj metode, dhe mund të aplikohen për të zgjidhur problemet më tej në atë fushë. Por shpesh matematika e frymëzuar nga një fushë e caktuar del të jetë e dobishme në shumë fusha të tjera, bashkuar me koncepte të tjera matematikore. Një dallim bëhet shpesh mes matematikës së pastër (e quajtur thjesh matematikë) dhe matematikës së aplikuar. Megjithatë tema nga matematika shpesh gjejnë aplikime direkte, p.sh. teoria e numrave në kriptografi. Fakti që edhe matematika më e "pastër" shpesh rezulton të ketë aplikime praktike është ajo që Eugene Wigner e ka quajtur "Efektshmëria e paarsyeshme e Matematikës në shkencat natyrore". Si në shumicën e fushave të studimit, shpërthimi i njohurive në epokën shkencore ka çuar në specializime : tani ka qindra fusha të specializuara në matematikë.Disa fusha të matematikës së aplikuar janë bashkuar me disiplina të lidhura jashtë matematikës, gjë që i ka çuar këto që të bëhen disiplinat më vete, duke përfshirë degë si Statistika, operacionet kërkimore, dhe shkenca kompjuterike. Për ata që janë të prirur matematikisht, shpesh ka një aspekt të caktuar estetik mbi shumë tipare të matematikës. Shumë matematikanë flasin për hijeshinë e matematikës, estetikën e shfaqur dhe bukurinë e brendshme të saj. Thjeshtësia dhe përgjithësimi janë parime tepër të vlerësuara. Bukuria duket në një provë të thjeshtë dhe elegante, të tilla si prova e Euklidit që provon se ka një numër pafundësisht të madh numrash të thjeshtë, dhe në një metodë numerike elegante që përshpejton llogaritje, të tilla si transformimi i shpejtë i Furierit. G. H. Hardy në Apologjia e matematikanit shprehu besimin se këto konsiderata estetike janë, në vetvete, të mjaftueshme për të justifikuar matematikën e pastër. 

 SIMBOLET DHE GJUHA MATEMATIKORE SIMBOLI PËR INFINITIN TË PAKUFISHMEN

 ∞ Shumica e simboleve që përdoren sot në matematikë nuk ishin zbuluar deri në shekullin XVI. Matematika shkruhej me fjalë dhe kjo e kufizonte zhvillimin e saj. Në shek XVIII, Euleri futi në matematikë një numër të madh simbolesh të cilat përdoren edhe sot. Simbolizmi matematikor sot është shumë i rëndësishëm për profesionistët por fillestarët nuk mund ta kuptojnë. Ai është shumë i ngjeshur sepse vetëm pak simbole shprehin një sasi të madhe informacioni. Simbolizmi modern ka një sintaksë të përcaktuar rreptësisht e cila përshkruan informacione në lidhje me një teori të caktuar matematikore. Gjuha e matematikës është shumë e vështirë për jomatematikanët. 

HISTORIKU I EGJIPTIT 

 Njerëzimi është qenie që është civilizuar shkallë-shkallë, por këtë renditje kaq komplekse shoqërore e prish qytetërimi egjiptian. Egjiptianët edhe pse janë qytetërimi më i vjetër i historisë njerëzore, ata kanë qenë shumë më të zhvilluar në të gjitha sferat e jetës se sa babilonasit, arabët e romakët, që cilësohen shumë më të vonshëm se sa egjiptianët. Egjiptianët janë qytetërimi më i lashtë që njeh relativisht njerëzimi, qytetërim, i cili është zhdukur krejtësisht, nga arsye ende të panjohura.Ata ishin shpikësit e parë të matematikës, botëkuptimit astronomik e parimeve gjeometrike. Cilësoheshin si popull tepër i zhvilluar, në aspektet shkencore e kulturore, si popull, i cili që në kohët më të hershme kishte paraqitur për herë të parë kalendarin dhe herioglifet, të cilat ishin paraardhëse të numrave romak e arab, me të cilët u zhvillua në përmasa gjigante shkenca. Ishin gjithashtu shpikësit e parë të letrës, në të cilën shkruajmë. Qytetërim me një kulturë shumë ndryshe nga të gjitha kulturat e tjera botërore, më ceremoniale, më unike, e shumë më e veçantë. Besohet se qytetërimi egjiptian filloi 5000 vjet më parë. Piramida më e madhe e Gizës ajo e Keopsit është ndërtuar gjatë dinastisë së katërt në Egjipt nga faraoni Khufu. Egjiptianët e përdornin për nevojat e tyre edhe shkencën e astronomisë për matjen e kohës, për stinët e vitit, muajt e tjerë. Ata posedojnë bibliotekat më të vjetra në botë, që cilësohen të parat në llojin e saj, të ndërtuara e projektuara po nga ky qytetërim, këto biblioteka janë gjetur kohëve të fundit nën rërën egjiptiane.

 PIRAMIDAT E GIZËS

 Në këtë kompleks bëjnë pjesë gjithsej 6 piramida (prej tyre 3 të mëdha). Më e madhja nga to është piramida e madhe e Gizës, e cila njihet me emrin "Piramida e Keopsit", me 1.380.000 metra katror, dhe e cila përbëhet prej 2 milion gurëve secili me peshe 2 ton, e në disa raste pesha e gurit shkon deri në 30 ton, peshë të cilën vështirë se e mban edhe një kamion i madh. As sot në shek. XXI nuk krahasohet dot, madje konsiderohet xhuxhe çdo ndërtesë tjetër në botë për madhësi, peshë e përpikëri matematikore. Piramida e madhe e Gizës peshon 6 milion ton, më shumë se çdo gjë që ka ndërtuar njeriu deri më tani. Ato janë aq të mëdha sa mund të shihen edhe nga stacioni ndërkombëtar hapësinor, madje edhe nga Hëna. Besohet se në të kaluarën piramidat kanë qenë të zbukuruara me ar të pastër, e me gurë tepër të çmuar. Struktura e piramidës përmbante informacione që do të zbuloheshin pas shumë shekujsh. Deri më sot, është menduar se këto struktura gjigante janë produkt dhe rezultat e dijetarëve te lashtë egjiptian, dhe i një fuqie punëtore prej rreth 2 milion skllevërish. Pikën e parë shumë shkencëtarë po e sfidojnë bukur, duke cituar se struktura e piramidës dhe shumë detaje të saj nuk i përshtaten aspak kohës dhe teknologjisë së atëhershme. Duhet pasur gjithmonë parasysh se edhe sot për ndërtimin e një piramide (si ajo e Gizës) duhet një sfidë e vërtetë në inxhinieri e arkitekturë. Sot, ndërtohen shumë pak ndërtesa me formë piramide, sepse paraqet vërtet një vështirësi. Njihet, një piramidë moderne e madhe (shumëfish më e vogël se piramida e madhe e Gizës) është ndërtuar në Las Vegas, të tjerat janë të pakta, apo shumë të vogla. Këto piramida moderne punohen vetëm me anën e makinave të mëdha, dhe me anën e gjeometrisë së përpiktë e ligjeve matematikore. Atëherë si kanë mundur egjiptianët të ngrinin këso lloj strukturash, vetëm me anën e fuqisë punëtore dhe mjeteve tepër të thjeshta të asaj kohe? Si kanë mundur të ushqenin një numër aq të madh njerëzish? Kësaj pyetje ende nuk është mundur t'i gjendet një përgjigje. Piramidat e Gizës thuhet se, janë ndërtuar gjatë dinastisë egjiptiane, 4.500 vjet më parë. Bëjnë pjesë në 7 mrekullitë e botës antike, vend ku sekretet dhe të panjohurat për kohën gjendet më shumë se çdo kund tjetër. Flitet se këto piramida janë ngritur nga po ata arkitektë që ngritën edhe piramidat e tjera të këtij vendi, për nderimin e faraonëve të vdekur, dhe si vend ku ata do të marrin rrugën drejt perëndisë e përjetësisë. Sipas shumë studiuesve e shkencëtarëve nga e gjithë bota, në piramidë gjendet e kaluara dhe e ardhmja e njerëzimit. Në kohët e kaluara është menduar se, në Piramidat egjiptiane gjenden pasuri shumë të çmuara si ar e thesare, por kjo ende nuk është vërtetuar dhe faktikisht në piramidë nuk është gjetur asgjë e çmuar. Sipas vëzhgimeve të fundit shkencore, poshtë sfinksit gjendet një dhomë misterioze, për të cilën ende nuk është njohur gjithçka. Nga disa studiues mendohet se, nën piramidë është dhoma e ashtuquajtur "dhoma e dijeve" ku gjenden të gjitha informacionet mbi sekretin e piramidave, dhe mbi zhvillimin e gjithëmbarshëm të njerëzimit, por sipas legjendës kjo nuk duhet hapur, sepse thonë se mund të shkaktojë ditën e gjykimit dhe e shkatërrimit të plotë të shoqërisë njerëzore. Shkenca konstaton se, ekziston "dhoma e dijeve", por pa këtë shtesën e fundit imagjinare. Shkenca supozon se, në fillimet e tij kompleksi i Gizës duhet të ketë qenë diçka tepër e bukur, dhe sipërfaqja e vrazhdë e piramidës duhet të ketë qenë, pasqyrë e lëmuar, sipas konstatimeve shkencore. Tempuj të mëdhenj, piramida super të mëdha, dhoma të nëndheshme etj.

 MATEMATIKA NË GIZA

 Vetë piramida dhe pozita e saj tregojnë, se aty është përdor një matematikë e përsosur e shumë komplekse... Së pari, ajo nuk është ndonjë piramidë e çrregullt, ajo është e rregullt dhe e përpiktë, dhe që i përshtatet formulës së Pitagorës për trekëndëshin C2=a2+b2. Por, Pitagora këtë formulë e shpiku mijëra vjet pas ndërtimit të piramidave, si është e mundur? Piramida e vogël e Gizës (Menkaure): lartësia- 65 metra, brinja a- 103 m Piramida e mesme e Gizës (Khafre): lartësia- 136 metra, brinja a- 215 m Piramida e madhe e Gizës (Khufu): lartësia- 146 metra, brinja a - 230 m. Llogaritjet kanë qenë tepër të sakta por, për arsye të kohës dhe zhvendosjes së piramidës ka devijuar për shumë pak milimetra. Është e njohur nga bota shkencore, se çdo ndërtesë në botë devijon për disa metra me kalimin e kohës, shkencërisht është konstatuar se, në kohën kur ajo është ndërtuar ka qenë frikshëm e saktë në mënyrë milimetrike. Shtëpia e Bardhë ka devijuar nga përmasat e saj, prej kohës së ndërtimit e deri më sot, për disa metra, kurse Piramida e Keopsit për afro 5000 vjet ka devijuar vetëm me milimetra, edhe ky është një fakt shumë i habitshëm. Ky është vetëm fillimi i mistereve të piramidave të Gizës... Është gjithashtu e çuditshme se, lartësia e piramidës korrespondon saktësisht me lartësinë e Diellit nga Toka. Ajo është vendosur 4 gradë nga skajet e busullës, një saktësi që nuk është arritur kurrë.

Detyra Plote

Dilema e maturanteve, arsimi private apo publik. Ja zgjedhja e duhur.

TITULLI:ARSIMI I LARTE DUHET TE JETE PRIVAT APO PUBLIK

Arsimi eshte nje mundesi shume e mire per te investuar dhe padyshim per nje te ardhme e cila nuk vonon,por qe te siguron jetesen
,karrieren,te zgjon egon dhe deshiren per te ngjitur shkallet e suksesit.Te ndodhur perballe  zgjedhjeve nuk dime me se ku mund te gjejne ate qe deshirojne,nje staf te kualifikuar,mesimdhenien e duhur,qetesi dhe perkushtim.Cila ti siguron te gjitha keto universiteti privat apo publik?

Eshte e vertete qe universiteti publik ka sfidat e veta por i ofron shume studentit.Ambjenti nuk eshte ashtu sic do deshironim,sepse mungojne investime,por gjithsesi mendoj se kudo ka nevoje per ndryshim.Ndoshta universiteti privat shfaqet me ndryshe se ne kete rast ti je klient dhe paguan per te marre aq sa kerkon,numer me i kufizuar,ambiente me te rregullta,staf i cili nuk eshte ne stadin  e duhur jo ndoshta sepse privati synon maksimizimin e fitimit e kjo pakenaqesi e mesuesve vijon me pas tek studentet.

Nje mije e nje arsye ndoshta te pathena  por qe te marresh dije nuk me pelqen te paguaj.Ajo gjendet kudo mjafton te kesh deshire per perkushtim dhe nje student nga universiteti shteteror do te vleresohet gjithmone si nje burim i madh drite.

Detyra Plote

Lidhja e Piramidave me Matematiken

Lidhja e Piramidave me Matematiken

Piramidat Egjiiptiane 

Pervec bukurise e madheshtise qe kane piramidat Egjiptiane ,

A e keni vene re qe keto piramida jane trupa gjeometrik?!?!?

Piramida e vogël e Gizës (Menkaure): lartësia- 65 metra, brinja a- 103 m

Piramida e mesme e Gizës (Khafre): lartësia- 136 metra, brinja a- 215 m

Piramida e madhe e Gizës (Khufu): lartësia- 146 metra, brinja a - 230 m

Kane qene konstruksionet me te medhaja mbi toke, per mijera vjet. Ajo eshte nje shumefaqesh,, nje faqe e te cilit eshte shumekendesh i cfaredoshem, ndersa faqet e tjera jane trekendesha me kulm te perbashket. Piramida mund te jete trekendore, katerkendore, pesekendore etj, nese baza e saj mund te jete perktesisht trekendesh, katerkendesh, pesekendesh etj. Piramida quhet e rregullt, nese baza e saj eshte shumekendesh i rregullt dhe lartesia e saj bie ne qendren e bazes.

Siperfaqja anesore e piramides eshte shuma e siperfaqeve te faqeve anesore. Perjashtim ben piramida e rregullt, siperfaqja anesore e se ciles gjendet me gjysmen e prodhimit te perimetrit te bazes me apotemen.

Tani egjiptianët nuk i kanë më traditë të ndërtojnë piramida si më parë. Mirëpo ne po ne do të shpjegojmë për atë kulturë të cilën ne kanë pasur më parë. Kultura e tyre ishte . Kultura e tyre ishte e gjitha art. Arti i tyre kishte të bënte me nte me piramidat, hierogrifet, shënimi i tyre në papirus etj. papirus etj.

Piramidat ishin varrezat e faraonëve, ve,hierogrifet ishin shkronjat e tyre të veçanta si mënyrë komunikimi. Shënimi i nimi I tyre në papirus ishte mundësia e vetme të shënonin diku sepse në atë kohë nuk kishte nuk kishte letër. r.

Vlerat e piramidave

• Si në atë kohë dhe sot piramida ka rëndësi të madhe. Në atë kohë kishte rëndësi sepse ndërtoheshin për faraonët të cilët ishin shumë të respektuar.

• Ndërsa tani kanë rëndësi ekonomike për zhvillimin e turizmit dhe gjithashtu për të treguar historinë dhe kulturën e popullit.

Çka është piramida në matematik matematikë ?

Piramida është një trup të cilin e paramendojmë si vijon: Marrim një sipërfaqe shumëkëndëshe dhe një pikë S, jashtë saj duke bashkuar pikën  S me kulmet e sipërfaqes shumëkëndëshe  fitohet piramida.

Llojet e piramidave

Piramidat ndahen sipas tipeve dhe bazës.

Sipas tipeve:

Piramida e drejt Piramida e drejtë kur kulmi i saj ndodhet në drejt drejtëzën e cila n e cila ësht shtë normale në bazën e n e piramidës dhe kalon nëpër qendr r qendrën e rrethit t n e rrethit të brendashkruar në shumëkëndëshin e bazës. s. Piramida e drejt Piramida e drejtë e cila ka bazën sipërfaqe të rregullt quajmë piramidë të rregullt rregullt.. Piramida e cila nuk ësht e drejt e drejtë e quajmë piramidë të  pjerrët.

Sipas formës s s së baz bazës:

Ø Piramidën trifaqësore  - kur baza e saj kur baza e saj ësht shtë sipërfaqe trekëndëshe

Ø Piramidën kat n katërfaqësoresore –– kur baza e saj kur baza e saj ësht shtë sipërfaqe katerfaqe katërkëndëshe

Ø Piramidën pesëfaqësore-- kur baza e saj kur baza e saj ësht  sipërfaqe pesefaqe pesëkkëndëshe

Syprina e sipërfaqes së përgjithshme t rgjithshme të piramidës.

•• Për të njehsuar syprinën e sipërfaqes së përgjithshme të piramidës, së pari le t pari le të konstatojmë se ajo përbëhet prej bazës së piramidës dhe sipërfaqes së anshme t anshme të saj. Nëse se me B shënojmë syprinën e bazës dhe me M s dhe me M syprinën e sipërfaqes anësore, për t r të njehsuar njehsuar syprinën S t n S të sipërfaqes së përgjithshme t rgjithshme të piramidës marrim formul s marrim formulën: n:

•• S = B+M

Vëllimillimi

Vëllimi i piramidës llogaritet në baz bazë ttë formul formulës: V =1/3B ⋅ H

Det. Ne si detyrë kemi Vëllimi i piramidës llogaritet në bazë të formulës:zgjidhur syprinën dhe vëllimin e piramidës më të madhe madhe piramidës (Keopsit). Baza e cilës s është katrori me gjatësi 233m si 233m dhe lartësi H=149m zgjidhja:

a= 233m H=149m

Duke zbatuar Teoremën e Pitagorës kemi:

           
        

Detyra Plote