METHODS OF ENGLISH TEACHING WITH CHILDREN

FACULTY OF EDUCATION

Topic: METHODS OF ENGLISH TEACHING WITH CHILDREN

How to Teach Kids

While many people find teaching children to be rewarding, some will tell you that it’s

just plain stressful at times.  What are the best ways to teach kids?  Do the methods

and techniques vary across subject manner?  For example, would you use the same

approach to teach a child how to tie their shoes as you would how to do multiplication

tables?  Probably not.  That being said though, there is no fool-proof way on how to

teach kids.  The good news is there are several methods and techniques you can

use.  Children are versatile.  Before you dedicate yourself to a teaching method, figure

out how the kids learn best.  From there, you can choose teaching methods and

techniques that are right for them.  You will be surprised how fast they can learn

something once you teach to their learning style.

There are 7 primary learning styles:

Visual (Spatial) – These individuals learn best through pictures, images, and spatial understanding

Aural (Auditory) – These individuals learn best through sound and music

Verbal (Linguistic) – These individuals learn best through words, verbal and/or written

Physical (Kinesthetic) – These individuals learn best through experience and rely on the sense of touch

Logical (Mathematical) – These individuals learn best through logic and reasoning

Social (Interpersonal) – These individuals learn best through group interaction

Solitary (Intrapersonal) – These individuals learn best through self-study

Solitary (Intrapersonal) – These individuals learn best through self-study

It is important to note that many kids learn well from a blend of learning styles.  Think of yourself for example.

                                   Types of Learners

Visual Learners

To help your visual learner grasp concepts faster, teach them through pictures, icons, charts, diagrams, and color coded information.  For example, if you are teaching a kid how to tie their shoes, walk them through step by step instructions with each step illustrated.  Use shoe laces that are half one color and half another to help them identify which side is which.  If you are teaching an academic subject like rain forest ecosystems, allow kids to research topics using graphics and compile their findings into a poster.  Visual learners can also retain information better if it has been categorized according to colors.  Try to color coding the parts of speech when you read together to teach grammar.  As a teacher (official or unofficial), always have different colored pens, pencils, markers, labels, and sticky notes on hand.

Aural Learners

Aural learners thrive on teaching techniques that involve sound.  Making up a story or a song with the directions or the main concepts of the lesson will help this type of learner succeed.  Encourage them to rewrite the lyrics to their favorite songs to learn new things.  You can also use music to set the mood of the learning environment.  If the kids are taking an exam, trying playing some classical music.  If you need them to be excited about something they find boring (math, grammar, history, could be anything), play some pump-it-up music for a few minutes.  For younger children, use oral storytelling and sing-alongs to teach important lessons.  For example, if you are teaching about different body parts, sing the “Heads, Shoulders, Knees, and Toes” song.

Verbal Learners

Verbal learning centers on the use of words.  Copying down phrases and words, taking

their own notes during lectures, reading out loud, listening to audio recordings, and

discussions are effective teaching methods and techniques for this type of

learner.  Teach spelling by having them write out the word correctly multiple times on

a piece of paper or on a white board.  Help your children understand rules by writing

them on a poster board that they can see and refer to.

Physical Learners

Physical learners learn through “doing”.  Encourage kids to build, create, act things

out, and experience what they are learning.  If you are teaching about Ancient Rome,

allow kids to build models of ancient buildings and historical sites.  If they are not

good at building models and structures, try having your students act out what they are

learning in a skit, improve, or a play.  Field trips, technology, and playing games are

also effective teaching methods for physical learners.  For example, if you are teaching

the angles of triangles in geometry, bring the lesson out to the basketball court.  You

can have two students demonstrate and make different angles while standing next to

the basketball hoop.  Experimentation is also a good method to use.  Encourage kids to

learn from their mistakes and failed attempts. 

Logical learners

Logical learners need to know the elusive “why?”. The answer “because” or “it

just is” will never sit right with them.  They will excel at following

complicated directions and using technology and games to reach learning

outcomes. Children who are logical learners often go on to be engineers or

mathematicians, as both of these professional fields typically follow logical

rules.  Trying using problem solving as a way to learn new material.  For

example, have the kids develop a hypothesis that they can test.  Discuss the

results on whether failed or succeeded and ask them why this was the

case.  You may be surprised how they articulate their answers.

Social Learners

Social learners thrive on interpersonal communications and learn best in a group atmosphere. You can teach to this learning style through role playing, group projects, volunteering, service projects, and debates.  Let kids engage with others, facilitate discussions, and encourage collaboration.  You will also find that social learners can make great pen pals.

Solitary Learners

Solitary learners prefer individual teaching or self-paced learning.  Being in group situations can cause anxiety and lead to them shutting down.  Try centering your lesson plans around things they are already interested in and use their interest as a vessel to learn new things.  For example, if you have a child obsessed with airplanes you can use this to teach about gravity, weather, physics, motivation, cultural differences, motivation, or even cooking.  Solidary learners will also enjoy watching how-to-videos and reading to learn new things. 

Teaching methods for children and young learners

We consider learning in a fun and enjoyable atmosphere the most effective and engaging way of working with young learners. Our teaching methods are carefully chosen to engage with our young learners and ensure good progress. Our communicative method uses the most up-to-date and effective techniques such as Assessment for Learning (AfL). AfL is based on the best teaching practice in the UK and many other parts of the English speaking world.

Afl has been proven by educational research to:

significantly increase students' achievement

help students understand what they are learning

help students identify what areas of knowledge and skills they have to improve and how to do so

We are proud that all our teachers have been trained in the use of AfL and that groups of learners and parents have also found it fun and very effective.

In addition to using AfL, we will help your child develop their English language skills by:

providing a supportive learning environment which allows learners to experiment

providing challenging and stimulating activities

focusing on developing your child's communication skills

conducting lessons entirely in English

using up-to-date methods, course books and carefully selected additional materials

giving you regular feedback on your child's progress.

English for children (5-11 years)

Do you want your child to learn English from highly qualified, experienced teachers who use cutting edge teaching methodologies, resources and technology? Our courses for children aged 5-11 years are specially designed to improve your child's language and develop their skills at communicating in English. These courses:

create a positive first impression of learning English

introduce children to an English speaking culture

appeal to children’s natural sense of fun through the use of songs, rhymes, stories and games

run for one hour twice a week for one academic year

Primary courses (5-9 years)

Primary English is a six level programme for children aged 5-9 years. Primary 1, 2 and 3are designed for children who cannot read and write confidently and focus on developing speaking and listening skills. Primary 4, 5 and 6 are for children who have turned 7 but have not yet turned 10. These courses provide your child with opportunities to develop their English through songs, rhymes, games and many more fun activities.

Lessons usually take place twice a week and last 60 minutes.

All teachers are fully qualified and experienced in teaching young learners.

Children fully participate in lessons through stimulating and challenging activities.

Parents are continually updated on their child's progress through reports, parent meetings and can-do statements.

Parents can register their child for one of the Cambridge exams: Starters (beginner level), Movers (A1 level) and Flyers (A2 level).

Parents can attend workshops on how to help their child learn a language.

Learning materials are provided at no additional cost.

Pre-teen courses (9-11 years)

Pre-teens courses will give your child a truly rewarding learning experience. These courses will improve your child's understanding of the language and develop their skills at interacting in English. Our aim is to provide a positive learning environment that will enhance your child's progress.

Lessons usually take place twice a week and last 60 minutes.

All teachers are fully qualified and experienced in teaching young learners.

Children fully participate in lessons through stimulating and challenging activities.

Parents are continually updated on their child's progress through reports, parent meetings and can-do statements.

Parents can register their child for one of the Cambridge exams: Starters (beginner level), Movers (A1 level) and Flyers (A2 level).

Parents can attend workshops on how to help their child learn a language.

Learning materials are provided at no additional cost.

                    

Detyra Plote

Sa të stresuar janë maturantët përgjatë provimeve të Maturës Shtetërore - STUDIM

Studimi I bërë ka si qëllim të nxjerrë në pah se sa të stresuar janë maturantët përgjatë provimeve të Maturës Shtetërore .

Hipoteza –Stresi dhe ankthi tek maturantët përgjtaë provimeve të Maturës Shtetërore .

Metodologjia që kam përdorur është:

Kampionimi , metoda e mbledhjes së të dhënave dhe nxjerrjes së përgjithësimeve , të një tërësie mbi bazën e analizës së një pjese të saj , kampioni I studimit përbën kampionin e përzgjedhur që do të konsiderohet si e mirëqene për të gjithë objektin e studimit(Sokoli, 2011:191 ) në rastin e dhënë për të gjithë maturantët e të gjitha shkollave të Republikës së Shqipërisë

 Anketimi është një metodë për grumbullimin e të dhënave kërkimore , anketa është një pyetësor , një document I shkruar në të cilën renditen disa pyetje , ku keto pyetje u drejtohen një numri të dhënë individesh.(Sokoli 2011:171 ) Në pyetësor kam hartuar si pyetje të hapura dhe pyetje të mbylluara , ku pyetjt hartohen në bazë të promblemit qëllimit të studimit .Pyetjet e hapura jane pyetje ku të anketuarit  mund t`u përgjigjen asaj me fjalët e tyre , opinionet që kanë për një çështje të caktuar .Pyetjet e mbyllura janë pyetje të cilat u sugjerojnë përgjigjedhënësve një numër të dhënë alternativashpër përgjigje të mundshme .(Sokoli, 2011:176 ) ku pyetjet e para kanë të bëjnë me të dhëna demografike , ndërsa pyetjet e tjera janë mbi stresi dhe ankthin që maturantët kanë ndjerë përgjatë provimeve . 

Siç përmenda më lartë për realizimin e studimit kam përdorur   një kampion të përzgjedhur, janë maturantët e shkollës së mesme “Olsi Lasko” Shkozet –Durrës .Arsyeja përse e zgjodha këtë temë ishte të krahasoja stresin dhe ankthin që kisha ndjerë dikur për shkak  të provimeve të maturës shtetërore me  të rijntë apo maturantët e këtij viti shkollor që po përjetojne të njëjtën situatë atë të provimeve të maturës shtetërore .Do doja të krahasoja a kanë ndjerë po aq ankth dhe stress maturantët e këtij viti shkollor me maturantët e brezit tim  .Duke përmendur faktin kryesor se provimet e maturës shtetërore janë të rëndësishme për një maturantë , janë ata të cilët përcaktojnë fatin e tyre nëse do të mund të vazhdojnë më tej studimet e larta dhe të formohen në rrugën e vështirë të jetës . 

Pjesa më e madhe  e njerëzve kalojnë situatë stresi të vërtete në sezon provimesh ose kur janë para një testimi , për disa ankthi që provojnë mund të jetë kaq I madh sa që I bën të paraqiten nën nivelin e kapacitetit që ata kanë dhe ndodh që të gabojnë , hutohen , frenohen , duke mos e kaluar provimin (Trauer 1998:45 ).

.Kjo gjendje stresi e fortë I çon këta individ deri edhe në sëmundje , duke bërë ndoshta që të tërhiqen para provimit .Në një shoqëri konkoruese , e cila ofron shpërblime të konsiderueshme kur ke sukses dhe ambicie , presioni I ushtruar mbi studentët mund të jetë shumë I fortë .

Përgjegjësia e karierës së humbur apo e perspektivës së mbyllur shoqërohet tek këta individ me ankth dhe vrarje sedre kaq të madhe  sa I çon deri në vetvrasje .Ekzistojnë teste të thjeshta që konsistojnë në një listë pyetjesh të cilat lejonjë matjen dhe kuptimin në mënyrë të thellë të ankthit para provimit .

 Në një studim të zhvilluar në këtë fushë u morën dy grupe studentësh(Trauer 1998:46 ). , njëri grup që kish arritur një shumë pikësh të madhe gjatë matjes së ankthit të testimit ose provimeve dhe grupi tjetër që kish grumbulluar pak pikë , dhe u ndanë në 5 –nivele , zotësie , aftësie , për çdo njërin .Stresi gjatë provimeve , testimeve , apo seminareve jane të njëtë në masën që në të gjitha këto situate individi ndjehet I vlerësuar apo I gjykuar .Studentët të cilët kishi mbledhur më shumë pikë gjatë testit për matjen a ankthit që kishin përjetuar gjatë provimit ata ndienin shumë ankth në krahasim me studentët të cilët kishin grumbulluar pak pikë dhe kishin më pak ankth gjatë provimeve .

 Shpesh një rendimet modest  I një përsoni që jep provim shoqërohet nga përshtypja përsonale , kërcënuese që lind nga frika e dështimit .Detyrat apo situate të tilla të ngjashme mund të kenë rendiment më të lartë kur këto rrethana nuk zhvillohen nën mendimin se do jesh në vlerësim ose provim , pra nuk bëhen nën presion .

Eshtë e njohur tashmë se ankthi I provës përbëhet nga dy faktorë .Nga njëra anë janë reaksionet fizike që janë përshkruar dhe nga ana tjetër janë reaksionet mendore shpesh autokritike dhe pesimiste .Vëzhgimet tregojnë se janë reaksionet mendore ato që kompromentojnë shumë rendimentin gjatë provës se një përsoni që vuan nga një shkallë ankthi të lartë . (Trauer 1998:47 ). Këta studentë e kalojnë një pjesë të të mirë të kohës së sezonit të provimeve duke qënë nën tundimin e të pasurit ose jo sa duhet të rendimentit gjatë provës dhe bëjnë krahasimin me të tjetër duke pasur frikë se do të paraqiten shumë më dobët se ata .

Përsonat , të cilëve ankthi u krijon vështirësi gjatë provimit është njëri element I një grupi të madh promblemesh ankthsjellës apo është një problem relativisht I izoluar .Poqe se është I izoluar metoda e desensibilizimit është e dobishme .Në qoftëse se bën pjesë një në rrethanë komplekse atëherë është e nevojshme një metodë më e thelluar dhe më e gjërë ,e cila kërkon eksplorimin e frikave dhe e prekupacioneve të ndryshme të subjektit . (Trauer 1998:47 ) 

Ethet e provimit të maturës po shtohen nga dita në ditë. Me kalimin e orëve presioni nga mësuesit (gjatë konsultimeve) e prindërit rritet dhe natyrisht me rritjen e këtij presioni, bëhen më evidente edhe notat e ankthit apo të stresit në jetën e shumë prej maturantëve. (Gazeta Shqiptare 29.05.2013 )Disa prej tyre, duke u bazuar dhe në këshillat e psikologjisë mundohen ta kapërcejnë këtë situatë stresante që po kalojnë aktualisht në jetën e tyre, duke u marrë me aktivitet fizik, duke menduar për gjërat e bukura që kanë kaluar një ditë më parë, duke u ushqyer në mënyrë të shëndetshme, etj. Deri këtu situata nuk paraqet asnjë problem, problemi shfaqet nga ata që për të ulur nivelin e stresit përdorin pilula kundër tij. Këtë na e konfirmojnë edhe vetë ata, gjimnazistët e stresuar… dhe në fakt nuk janë të vetmit, edhe disa nga farmacistet që ushtrojnë profesionin e tyre përreth gjimnazeve pohojnë , prezencën e ketij fenomeni

“Matura, po më nxihet jeta”

“Provimet e maturës janë arsyeja pse më del gjumi në mëngjes”, kështu e nis ligjërimin e saj një nga maturantet e kryeqytetit. Duket sikur provimet e maturës janë kthyer në kryefjalën e ditës së maturantëve kohët e fundit. Më tej ajo vazhdon se “kjo është një dukuri që po e vë re për herë të parë këtë vit. Kurrë më parë nuk më ka ndodhur që të zgjohem për shkak të një provimi. Kur kisha provimin provë në letërsi përpara 2 javësh pothuajse nuk fjeta fare gjatë natës, ndonëse më kishin thënë që duhej të bëja pushim dhe të mos mendoja fare për të, unë përsëri nuk e hiqja dot mendjen. (Gazeta Shqiptare 29.05.2013 ). Në fund fare mund të them se ngarkesa e këtyre muajve të fundit, lufta për të ruajtur të lartë mesataren, mësuesit e lëndëve që vijojnë të mbeten po aq rigorozë sa edhe ditën e parë (të atyre mësuesve, lëndët e të cilëve s’do t’i jap provim me zgjedhje), dhe ankthi i notës së provimeve më janë kthyer në një ferr për jetën time, po çmendem. Mezi po pres të mbarojë”, përfundon maturantja e “Ismailit”.

Pilula kundër ankthit

Ankthi apo stresi është një dukuri e pashmangshme në jetën e gjithsecilit prej nesh. Ai është shfaqur në jetën tonë që me marrjen e përgjegjësive të para në jetë… Megjithatë në momente të tilla siç është edhe provimi i maturës, përmes së cilit përcaktohet në një farë mënyre e ardhmja e një adoleshenti, ai bëhet edhe më i dukshëm. “Gjithmonë në këtë periudhë rritet interesi i nxënësve për këto ilaçe”, tregon një nga farmacistet e intervistuara. Sikundër pohoi edhe kolegia e saj, një tjetër farmaciste këtë herë pranë shkollës “Partizani”, e cila na tregon se: “Në një pjesë të mirë të rasteve janë prindërit ata që kërkojnë pilula antistres për fëmijët e tyre…”. Të dobishme ose jo, vetë nxënësit tregojnë se me konsumimin e tyre, kalon edhe gjendja e ankthit që i ka përfshirë (kjo ndoshta ndodh edhe pse ata duan të besojnë kështu). “Unë e ndjej veten shumë më të çliruar pas konsumimit të një kokrre të tillë. Ajo mbahet nën gjuhë, ka një shije të mirë dhe veç kësaj, ka një efekt të menjëhershëm tek unë”, na pohon Mersi. “Nuk e di pse, por sa herë që konsumoj një të tillë, e kam trurin më të qetë. Si ilaç në fillim ma rekomandoi mami, përpara 2 muajsh, atëherë kur m’u desh të kaloja një provim shumë të rëndësishëm të gjuhës angleze… Dhe që atëherë nuk e heq më nga përdorimi, pasi me të vërtetë më ka dhënë efekt”, përfundon shoqja e Mersit, Jonida.

 

“Cigarja të çliron”
Natyrisht që përdorimi i pilulave kundër stresit është një fakt shqetësues, ndaj dhe këshillojmë të gjithë mësuesit dhe prindërit që të bëjnë të pamundurën për t’i dhënë gjithë suportin e nevojshëm adoleshentëve në këtë periudhë, pasi ka edhe nga ata që veç ilaçeve, (Gazeta Shqiptare 29.05.2013 ) përdorin si antistresante cigaren. “Më mjafton një e tillë përpara ose pas provimit për të shfryrë tërë akthin që kam”, tregon një nga maturantët e intervistuar. Me gjithë propagandimin e madh për luftën kundër pirjes së duhanit, gjimnazistët vijojnë të gjejnë strehëz tek ai sa herë që ndihen në konfuzë, sikundër po ndodh edhe tani…

 

Rezultatet e studimit :

Nga të dhënat që kam mbledhur përmes pyetësorit ka rezultuar një fakt shumë I rëndësishëm

Që si vajzat dhe djemt që janë përfshirë në studim I jepnin një rëndësi shumë të madhe provimeve , sepse ishin ata të cilët u jepnin mundësi për të vazhduar studimet e larta , për të qënë pjese e auditoreve të universiteteve të shumta .Duke ndjekur ëndërrën e tyre , atë çfarë kishin dëshiruar të arrinin në jetën e tyre , për formimin e tyre professional në rrugën e jetës , dhe për të ardhmen e tyre .

Një fakt tjetër I rëndësishëm ishtë që vajzat ishin shumë herë  më të stresuara dhe në ankth në krahasim me djemt , kjo ndoshta ndodh për shkak se vajzat u kushtonin më teper rëndësi , studimeve , kohës që ata kishin  përcaktuar  për të studiuar , një gjë që më bëri përshtypje ishte që djemt mbanin shpresa që në ditën e provimeve do t`u krijohet mundësia për të kopjuar .

Në lidhje me reagimet fiziologjike më së shumti  që maturantët shfaqën në provime ishin

Djersitja dhe kërcitja e shumtë e duarve

Dridhja e këmbëve , duarve , krahëve .

Djersitja dhe dridhja e trupit

Shtrëngimi I grushtave dhe I nofullave

Shfryjra dhe frymëmarrja e shpesht

Rrahje të forta të zemrës

Ndërsa në lidhje me reagimet emocionale ata ishin :

Të stresua dhe të shpërqëndruar

Të tensionuar

Ishin në panik gjatë gjithë kohës

Të frikësuar me idenë se ndoshta do të dështojne në provim dhe se nuk do të arrijnë rezultatet e pritshme

Qëndronin gjatë gjithë kohës në ankth dhe mendonin se çfarë do të ndodhte me ta në qoftëse nuk do të merrnin provimin

Ndërsa në lidhje me mënyrën se si e kanë përballuar këtë situatë stresuese rezultoi se

Mbështjetja emocionale dhe ajo sociale I kishin ndihmuar shumë , disa nga përgjigjet e dhënë ne pyetësor ishte se për përballimin e kësaj situate maturantët I kishin ndihmuar më së shumti prindërit, dhe mësuesit e tyre

Disa prej tyre kishin dhënë si përgjigje se aktivieti fizik I kishte  ndihmuar shumë në përballimin e situatës stresuese , vajzat ishin ato që ishin marrë më shumë me aktivitetin fizik I cili I kishte ndihmuar shumë ,  në kohë të të lirë dhe të shkëputur paksa nga provimet ata pëlqenin më tepër të dëgjonin muzikë por nga ana tjeter ishin ato që më së shumti kishin vuajtur nga pagjumësia në krahasim me djemtë, ndërsa djemt si mënyrë e vetme për përballimin e kësaj situate stresuese kishin zgjedhur konsumimin e tepërt të duhanit .Në lidhje me informacionin e shenuar pak më lartë maturantët që ishin përfshirë në studim nuk kishin gjetur si zgjidhje të vetme përdorimin e pilulave kundër ankthit dhe stresit , nuk kishin zgjedhur përdorimin e antidepresivëve .

Detyra Plote

NDERHYRJA E NATOS NE KOSOVE ISHTE NE PERPUTHJE ME NORMAT E SE DREJTES NDERKOMBETARE

TEMA: NDERHYRJA E NATOS NE KOSOVE ISHTE NE PERPUTHJE ME NORMAT E SE DREJTES NDERKOMBETARE

Për popullin kosovar 24 Marsi, kur Kosova ishte në luftë, NATO-ja nisi të bombardojë objektivat

 ushtarake në Serbi. Fillimi i bombardimeve të NATO-s, si për Ushtrinë Çlirimtare të Kosovës, ashtu edhe për aktorë të tjerë të çështjes së Kosovës, është cilësuarsi një ngjarje historike në vend. Fushata ajrore zgjati 78 ditë dhe u përmbyll me dëbimin e forcave serbe nga Kosova, si dhe me hyrjen e rreth 50 mijë ushtarëve të NATO-s në Kosovë. 15 vjet më parë, më 24 mars 1999, NATO-ja filloi fushatën e bombardimeve kundër forcave serbe, e cila i dha fund luftës gati dyvjeçare. Fushata e NATO-s arriti rezultate të shumta politike, diplomatike dhe ushtarake. Ajo rezultoi me ndërprerjen e katastrofës humanitare dhe kapitullimin e forcave të Miloshevicit, nënshkrimin e Marrëveshjes së Kumanovës, miratimin e Rezolutës 12/44 të Këshillit të Sigurimit të OKB, tërheqjen e trupave serbe nga Kosova dhe futjen e trupave të KFOR-it. Prej vitit 1999 e deri në ditët e sotme vazhdon debati lidhur me sulmet ajrore kundër Jugosllavisë (Serbisë) për çlirimin e Kosovës. Ndërsa para 15 vitesh diskutimi kontravers u soll rreth legjitimitetit të ndërhyrjes ushtarake për zgjidhjen

e krizës në Kosovë, sot ky debat nxitet më së shumti në rastin e krizave të ndryshme në botë.Dilema lidhet me dy çeshtje, nëse NATO veproi në Kosovë në përshtatje me ligjet ndërkombëtare të së drejtës ose jo. Dhe çeshtja e dytë, nëse Kosova po përdoret ose keqpërdoret si precedent nga kundërshtarët e ndërhyrjes së NATO-s për çlirimin e saj. Kundërshtarët e NATO-s dhe të sulmeve ajrore kanë arësyetuar se më 24 mars të vitit 1999 Aleanca e Atlantikut nuk respektoi të drejtën ndërkombëtare. Sipas tyre, kjo ndodhi për shkak të mungesës së një vendimi të Këshillit të Sigurimit të OKB-së, vendim i cili mungoi pasi që Kremlini vuri veten e tij kundër këtyre sulmeve.  Sigurisht që mungesa e vendimit të Këshillit të Sigurimit krijoi një vacum ligjor, e dobësoi legjitimitetin e ndërhyrjes ushtarake në këtë vend. Por kundërshtarët e ndërhyrjes në Kosovë e shfrytëzuan këtë fakt për t’u konfrontuar me gjithë procesin e vendosjes së paqes në Kosovë dhe në rajonin e Europës Juglindore. Ata synuan në radhë të parë të kundërshtojnë politikat paqebërëse të Shteteve të Bashkuara të Amerikës.Shumë studiues të së drejtës ndërkombëtare gjatë përpjekjeve të tyre për të  dënuar ndërhyrjen e NATO-s në Kosovë u nisën nga përceptimi i raporteve midis respektimit të së drejtës së shteti sovran dhe të së drejtës së popujve për vetëvendosje. Sipas tyre, e drejta e sovranitetit ka përparësi në raport me të drejtën për vetëvendosje, prandaj dhe ndërhyrja në Kosovë shihet nga ata si shkelje e të drejtës së sovranitetit shtetëror, në rastin konkret të së drejtës së sovranitetit të Serbisë në Kosovë. Në përgjithësi kjo kategori shpreh mendimin se “demokracia dhe të drejtat e njeriut nuk mund të rrënojnë të drejtën shtetërore dhe sovranitetin e shteteve”.Në të gjitha këto raste kemi të bëjmë më shumë me një reagim antiamerikan dhe antiNATO, ndërkohë që në kritikën përkatëse shohim pak arësyetim në nëse u respektua ose jo Karta e OKB-së. Madje antiamerikanizmi i disa ekspertëve shkon deri te instrumentalizimi i qëllimeve të SHBA-ve, duke e lidh veprimin në Kosovë me përpjekjet për të zotëruar e kontrolluar burimet e gazit e të naftës në Kaspik. Dhe në të gjithë këtë diskurs bie në sy fakti se në kritikën antiNATO të sulmeve ajrore kundër Jugosllavisë (Serbisë), nuk gjen në asnjë rast një qëndrim kritik sa i përket dhunës e terrorit serb në Kosovë. Përkundrazi, kritikët e luftës në Kosovë e shohin atë si manipulim propagandistik me qëllim justifikimin e ndërhyrjes ushtarake për zgjidhjen e konfliktit.Dhe shumica prej tyre thanë se ndërhyrja ushtarake në Kosovë do të ishte shkak i zgjerimit të konfliktit në rajon, madje pati prej tyre që valën e refugjatëve shqiptarë e shpjeguan me bombardimet e NATO-s. Ndërkaq thuajse të gjithë iu referuan faktit që mungoi një mandat nga ana e Këshillit të Sigurimit për të autorizuar veprimin ushtarak.Në të vërtetë mungesa e mandatit nga ana e Këshillit të Sigurimit e dobësoi nga pikëpamja e argumentit të së drejtës ndërkombëtare ndërhyrjen ushtarake në Kosovë. Por unë mendoj se ky fakt nuk e delegjitimoi atë. Sipas nenit 51 e 52 të Kartës së OKB-së, Këshilli i Sigurimit është organi kompetent, i cili autorizon ndërhyrjen ushtarake kundër një vendi sovran. Karta e OKB-së, e ratifikuar në vtin 1945 në Konferencën e San Françiskos, ia dha këtë të drejtë Këshillit të Sigurimit, duke i garantuar anëtarëve të përhershëm të këtij këshilli të drejtën e vetos. Sipas Kartës, vetoja e njërit prej këtyre pesë vendeve e çon në null vendimmarrjen. Kur KS mori këto atribute besohej se vendet anëtare të përhershme të Këshillit të Sigurimit qenë të të njëjtit mendim e të vendosura njësoj për ruajtjen e paqes e të stabilitetit në botë. E njëjta gjë ndodhi edhe në rastin e Kosovës. Nëse NATO nuk do të ndërhynte, konflikti do të përhapej në të gjithë Ballkanin Pëerendimor dhe në luftë do të përfshiheshin Shqipëria, Maqedonia e vende të tjera. Nëse në këtë konflikt do të përfshihej Shqipëria dhe Maqedonia, atëherë do të tërhiqej edhe Turqia e Greqia, Turqia në mbështetje të Shqipërisë, Maqedonisë dhe Kosovës, Greqia në mbështetje të Serbisë. Përfshirja në konflikt e këtyre dy vendeve të NATO-s do të shkaktonte krizën euroatlantike, çka do të thotë se konflikti do të zgjerohej në kontinentin euripian. Kështu vihej në pikëpyetje vetë ekzistenca e Bashkimit Europian dhe e Aleancës së Atlantikut të Veriut. Kjo sa i përket argumentit të ruajtjes së paqes, stabilitetit dhe sigurisë në rajon dhe në kontinentin europian. Nëse NATO nuk do të vepronte, Milosheviçi kishte vendosur që numrin e viktimave ta çonte së paku te numri i viktimave të Bosnjë-Hercegovinës, ku në konfliktin me serbët humbën jetën mbi 150 mijë muslimanë. Pra, situata në Kosovë kërkoi me çdo kusht ndërhyrjen me forcë ,sepse bota e qytetëruar nuk mund të pranonte aneksimin e territoreve në formën e spastrimit etnik të tyre, si në kohët primitive.Megjithatë Kremlini në marsin e vitit 1999 nuk pranoi të përdorej forca për ta ndalur këtë situate katastrofike. Kjo do të thotë se në përmbajtje veprimi i NATO-s ishte i justifikuar, derisa vetë Këshilli i Sigurimit kishte pranuar faktin se kishte arësye objektive për veprim.Ndërkaq le të supozojmë se Këshilli i Sigurimit do të autorizonte përdorimin e forcës në Kosovë e ndërkohë NATO nuk do të donte ta zbatonte këtë vendim. Këshilli i Sigurimit ka të drejtën e vendimmarrjes, por nuk ka forcë urdhëruese mbi një instrument të caktuar për të vepruar. Kështu që ky vendim i supozuar në rastin e dhënë do të ishte shndërruar gjithashtu në null. Atëherë a do të fajësohej këshilli i Sigurimit për pafuqi në zgjidhjen e krizës?! Sigurisht që po. Por fatkeqësisht nuk fajësohet në rastin kur bllokon vendimmarrjen. Kjo është njësoj sikur në një gjykatë të mos dënohet krimineli, për shkak se nga tre, pesë apo shtatë gjyqtarë, njëri prej tyre është kundër këtij dënimi!!!, edhe pse vetë ky gjyqtari e pranon faktin se i pandehuri ka bërë krim. Kështu ndodhi me Rusinë e marsit të vitit 1999.Ndërkaq legjitimiteti i ndërhyrjes së NATO-s në Kosovë konfirmohet edhe nga disa faktorë të tjerë të kohës. Së pari, në përfundim të luftës Kosova u vu nën protektoratin ndërkombëtar. Kjo ndodhi përmes rezolutës 1244 të Këshillit të Sigurimit. Rusia u pajtua të legjitimojë veprimet ushtarake të NATO-s, derisa ajo dha votën e saj që Kosova të mos administrohej qoftë dhe përkohësisht nga Serbia. Rusia u pajtua që “agresori”, pra NATO të ishte përgjegjëse për sigurinë e qytetarëve të Kosovës. Ndërkohë në atë rezolutë thuhet qartë se statusi i Kosovës do të vendosej përmes një dialogu midis palëve në prani të faktorit ndërkombëtar , çka do të thoshte se pozita e Kosovës do të ishte e tillë, që nuk do të varej nga Serbia. As vetë kritikët e luftës në Kosovë nuk vunë asnjëhërë theksin te padrejtësia e ndërhyrjes, ndërkohë që rezoluta 1244 konsideron se ndërhyrja ushtarake e NATO-s ishte e drejtë, derisa ajo rezolutë autorizon NATO/n dhe forcën e saj ushtarake KFOR-n të kujdeset për sigurinë e saj. Kjo do të thotë se aksionet ushtarake të NATO-s në fund morën pëlqimin e Rusisë për t´u trajtuar si aksione të drejta, por nuk e morën bekimin e saj për të filluar si të tilla.Siç thamë, NATO në Kosovë veproi me dy objektiva: Të parandalojë përhapjen e konfliktit dhe katastrofën humanitare e njëkohësisht të rijojë më shumë stabilitet dhe siguri në rajon. Të dy këto objektiva madhore shohim se janë realizuar tashmë në praktikë. Ndërsa këto kohë jemi mësuar thuajse vazhdimisht të dëgjojmë të krahasohet ndërhyrja ruse në Krime me ndërhyrjen e NATO-s në Kosovë si dhe të legjitimohet aneksimi me dhunë i Krimesë me pavarësimin e Kosovës.Nëse shqiptarët e Kosovës u kërcënuan pandërprerje me likuidimin fizik të tyre për gati një shekull, në Krime nuk u shfaq asnjë kërcënim i tillë, asnjë ditë të vetme. Në analizën krahasuese të ngjarjeve dhe ndodhive në Kosovë dhe në Krime apo rajone të tjera ku ka ndërhyrë Moska, nuk gjen asnjë përqasje midis asaj që ka ndodhur në Kosovë dhe në ato rajone. Legjitimitetin e një vendimmarrje në dëm të sovranitetit të një vendi të caktuar e justifikon gjithashtu diplomacia prevenuese. Kjo diplomaci u përdor në mënyrë permanente në Kosovë e për zgjidhjen e konfliktit shqiptaro-serb. U ngrit Grupi i Kontaktit, ku bënte pjesë Rusia. U mblodh pesë herë Këshilli i Sigurimit dhe miratoi po kaq rezoluta me thirrje dhe paralajmërime për armëpushim dhe ndërprerje të konfliktit, duke fajësuar Milosheviçin dhe aparatin e tij shtypës. Kosova ishte për 16 vjet pjesë konstituive e Federatës Jugosllave.Në këto rrethana bëhet ende më e qartë se cili është rezultati i sulmeve ajrore të NATO-s kundër Jugoslllavisë (Serbisë) për çlirimin e Kosovës, rezultat i cili çliroi njëkohësisht rajonin nga konfliktet disa shekullore dhe vendosi bazat e pajtimit dhe integrimit rajonal e europian. E vështruar edhe nga ky këndvështrim, këto sulme mund të konsiderohen si legjitime. Në fund të fundit kritikët e ndërhyrjes së NATO-s në Kosovë, patën parashikuar se veprimet ushtarake nga jashtë do ta destabilizonin rajonin dhe do të shkaktonin viktima të panumërta. Në fakt ndodhi e kundërta. Sipas vlerësimeve të ekspertëve aksionet ushtarake të Aleancës në ish-Jugosllavi shkaktuan gjithsej 556 viktima dhe 878 të plagosur, një numër ky minimal në një luftë të armatosur..Komisioni konstaton që ndërhyrja ushtarake e NATO-s ishte jolegale, mirëpolegjitime. Ishte jolegale sepse nuk e kishte miratimin paraprak nga Këshilli i Sigurimittë Kombeve të Bashkuara. Megjithëkëtë, Komisioni konstaton që ndërhyrja ishte e justifikueshme,meqë ishin shpenzuar që të gjitha mundësitë diplomatike, dhe meqëndërhyrja e pati si efekt çlirimin e popullatës shumicë të Kosovës nga shtypja e rëndë dhe e gjatë nën sundimin serb.Meqë veprimet e NATO-s, tek e fundit,zbatoheshin në një bazë juridike jostabile, meqë këto bëheshin duke u mbështetur në një vendim për ta zbatuar ndërhyrjen e armatosur jo vetëm pa pëlqimin, por,për më tepër, edhe pa e kërkuar fare pëlqimin e Këshillit të Sigurimit të OKB-së, dhe pa e bërë asnjë lloj kërkese plotësuese në Asamblenë e Përgjithshme. Me Rezolutën e Bashkuar për Paqe,2 Asambleja e Përgjithshme autorizohet të veprojë në rastet kur KSi OKB-së nuk mund t’i përmbush obligimet e veta në rrethanat e kërcënimit të paqesdhe të sigurisë. Traktati3 themelues i NATO-s nuk e paraqet ndonjë bazë të forte juridike për përdorim të forcës, me përjashtim të rasteve të ballafaqimit me ndonjë forcë të jashtme të drejtuar kundër integritetit territorial dhe pavarësisë politike të vendeve të saj anëtare.E Drejta Ndërkombëtare, siç parashihet tekstualisht me Kartën e OKB-së, është njëpërshkrim i qartë lidhur me shkallën e lejueshme të përdorimit të forcës në jetën ndërkombëtare.4 Kërcënimi dhe përdorimi i forcës është kategorikisht i ndaluar me Nenin 2(4). Përjashtimi i vetëm, i rregulluar me Nenin 51, është e drejta për vetëmbrojtje, dhe atë vetëm si reagim ndaj ndonjë sulmi të bërë paraprakisht i cili e cenon ndonjë kufi ndërkombëtar, dhe edhe kjo trajtë lejohet vetëm përkohësisht. Kërkesa për të reaguar në vetëmbrojtje duhet t’i komunikohet menjëherë KS të OKB-së, i cili është i autorizuar për ta dhënë vlerësimin përfundimtar. KS i OKB-së, në kuadër të përgjegjësive të veta për paqe dhe siguri ndërkombëtare.

Detyra Plote