TEMA: Lulet e se keqe , Sharl Bodler. Koment “Himni i Bukurise”

UNIVERSITETI:  ALEKSANDER MOISIU

DEGA:  CU

LENDA:  LETERSI BOTERORE

FAKULTETI:  EDUKIMI

 

                        DETYRE KURSI

  TEMA: Lulet e se keqe , Sharl Bodler.        Koment “Himni i Bukurise”

             

Libri “Lulet e së keqes” e ka simbolikën që në titull. Bodleri thotë se kishte vënë aty gjithë mendimin, gjithë zemrën, gjithë besimin dhe gjithë urrejtjen. Tematika estetike dhe mistike me frymëzimin, ngjitjen dhe rënien është kudo e pranishme.    Bodleri është personazh emblematik i modernitetit. I vetmuar, por solidar me njerëzit që i fton nëpërmjet asaj që shkruan, të ndiejnë trishtimet, por edhe të shohin bukuritë.                    

                               
HIMNI I BUKURISE

 

 Bie prej qiellit a ngrihesh prej humneres se thelle

o Bukuri? Shikimi yt hyjnor dhe i djallezuar,

Krimin me mire sine ngaterruar' perherd na e ndjell,

Duke i ngjard aq shum€ shijes se veres se bekuar.

Syte e tu strehojne gdo perendim dhe aurord;

fi si nje nate e stuhishme parfume shperndaje

Puthjet e tua.ian€emelhem, goja jote nje amford,

Qe i ben trima vogelushet e heronjte te qajne.

Gurgullon honeve te zi a yjeve te zjarrte digjesh?

trati i magjepsur te ngjitet pas fundeve si nje qen; '

fi gjithcka ne bote sundon e askujt s'i pergjigjesh,

E kudo, rastesisht, gjemen dhe harene shperthen.

Bukuri, ti marshon mes kufomave qe ke pergmuar;

Nga xhevahiret e tu, Tinerri nuk ka me pak magji,

t'. Krimi, mes gjithe stringellave te tua me i Emuar,

Mbi barkun tend, krenarisht vallezon plot dashuri.

Illutura e nates e verbuar pas teje, te vjen afer, qiri,

Ferfellin, ndizet e thote: I bekuar qofsh pishtar!

I dashuruari ethshem perkulet mbi te dashuren e tij,

Si ai i plagosuri per vdekje perkedhel te tijin varr.

S'ka rendesi ndse Parajsen apo Ferrin ke pernend,

() Bukuri! Moster e frikshme, e paand, e lindur e lird!

Valle buzeqeshja jote, syri yt, kemba, hapur ma lene

porren, per ate pafundesi kurre te njohur aq mire?

s'ka rendesi je Djall apo Zot ! Engjell a Sirene te jesh,

.S'ka rendesi nese zane me sy kadife qe xixellojne bute,

 parfum, ritem, kthjelltesi, o e vetmja ime mbretereshe!

E ben universin me pak te shpifurr, me pak te rende cdo minut'!

Duke perdorur simbolin ne poezi del se bukuria, himni qe i kendohet nga Bodler mer pamje e fytyra te shumta.  Poetin e mahnit kjo bukuri e pamase, edhe nese ajo shnderrohet ne djall, engjell a sirene. Rendesi ka qe ai ferri ne te cilen njeriu ndoshta edhe jeton e ben me pak te zi nga cfare eshte ne te vertete.

Bukuria eshte ajo femra joshese qe te ofron perhere si dashuri fizike edhe shpirterore, te cilen poeti I pershkruan me puthjet e zjarrta qe heroin e kthejne ne femije dhe femijen e bejne trim.
Pa bukuri jeta nuk do te kishte shije, ajo eshte filozofi, eshte parimi qe vepron ne bote.
Ajo drejton gjithcka dhe per asgje nuk pergjigjet. Eshte e persosur edhe nese pirbindesh nese eshte nuk ka te share. Bukuria eshte ajo lajkatarje qe behet synimi I njeriut ne jete per te marre sa me shume ndjesi  si lumturie dhe ndeshkimi. Ne bukurine e Bodler ndodhet estetikja, delikatja qe qendron mbi kodet morale te jetes.

Ka shume pyetje retorike te ky himn te cilat te fusin ne nje dileme apo contrast qe here vine shume lart e here drejtohen poshte si psh ne vargjet:

A zbret valle nga qieli, a del nga ferri I zi ?

A del nga humnera a apo nga yjesite?

Nga vjen valle kjo bukuri, nese vjen nga yjet mund te jete brilante , por nga humnera sjell mizori dhe krim. Por mesa duket per poetin a nga qielli a nga ferri ferri te vije nuk ka rendes. Ai do te qendroje me te me syrin a kemben e saj duek gjeturen te pasosuren qe ai kaq shume e do.

Bukuria eshet parfum, ritem, drite eshte si ajo vera qe te ngroh kraharorin, eshte si ajo zana e embel qe ndricon jeten e zymte. Ka shume kontraste ne cdo varg te poezize. Thirroret si O bukuri do te identifikoje qenien e gjalle, bukuria eshte nje frymore qe vepron e te fut ne shtigjet e se mires dhe te keqes.Nese joshes nga Bukuria ka gjasa te shkosh ne ekstrem dhe pasojat jane te medha sa te vdesesh . Kete mesazh e percjelle nepermjet simbolit te sirenes, qenies mitologjike qe sipas poetit kush bie ne krahet e saj vdes. Bukuria pra bukuria kjo e persosur here me goje e pa goje, here pa sy e here me sy demoniac , qe mbjell miresi dhe hidherim kuvendon atje ku shkon.

Bodler ne poezine e tij nuk pershkruan, por evokon emocione, ndjesi qe lidhen me perjetimet e brendshme te qenies. Mesazhi duket nuk ka nevoje per moralizma por, si mission vargu zbut erresiren e jetes se ferrit mbi toke. Si kontekst ndiejme deshiren e poetit per te germuar ne thellesite e nenvetedijes njerezore, aty ku jane grumbulluar ato instikte njerezore qe na dergojne sa te djalli e te engjelli.

Te kjo poezi poeti na sugjeron imazhe, I jep shpirt bukurise . Jane imazhe  larg syrit njerezor sepse kthehet ne symbol te veshtrimit hyjnor.  Ne kete perzhkrim qe I behet bukurise ndodhen ngjyra  me ane te cilit ngrihet imazhi simbolik . Bukuria eshte e zeze si ferri, e bardhe si Debora dhe e kuqe si zjarri, te gjitha keto I ben Bukuria te godet , te ftoh , te ngroh e kur luan me te te djeg.
Bodleri veprimet qe I vishen bukurise I shnderron ne perjetesi . I kthen ne symbol objektet duke I veshur me kuptime te mistershme.

Gati e gjithe poezia pershkrohet nga nje tension poetik sepse poezia permban shume kontraste, thirrore e pyetje qe nuk marrin pergjigje

E bukura nuk ka te beje me te Miren dhe as me Moralin , por konceptohet si e vertete absolute. E keqja ne jete behet e bukur ne art dhe me shume estetike. Kjo eshte idea qe percjell me se miri Sharl Bodler te Himni I Bukurise.