TEMA :EDUKIMI FIZIK TE BEHET MASIV NE SHKOLLAT SHQIPTARE.

          

Cdo popull ka moralin e vet dhe ky moral nuk eshte I perjetshem ,por zhvillohet  dhe persoset vazhdimisht me elementet e perbashketa te moralit te popujve te tjere ose me elemente te tjere te reja ,mbi zhvillimin e brendshem te tyre ,duke ruajtur te vecantat kombetare ,ose ato qe I ka te perbashketa me popujt e tjere .Tradita e shlkolles shqiptare eshte e pasur ne pervoje positive persa I perket edukimit te nxenesve ne vision te gjere  duke e pare ate ne vazhdim .

Shkolla ka edhe aspekte te tjera te rendesishme veprimtarie ,te cilat jane nje vazhdim I procesit mesimor ,sic jane ato te sportit e si vazhdim edukimi fizik .Kjo perqendrohet ne :

ngritjen e ekipeve sportive te futbollit ,basketbollit ,aerobise.

shfrytezimin intesiv te palestrave sportive

shfrytezimin e vecante te palestres sportive te gjimnastikes

realizime te matjeve antropometrike dhe te ndjekjes ne process te zhvillimit perms si tregues

organizime garash sportive ne fushe te hapur ,dite eskursionesh

kampionati I shahut ne shkolle

gara mes ekipeve te shkollave paralele

gara ekipesh ne ushtime gjimnastikore etj "

Edukimi fizik dhe sporti në shkollë janë një faktor i rëndësishëm për edukimin e fëmijëve dhe të rinjve, por që në vendin tonë është lënë pas dore. Në bazë të zhvillimeve aktuale e të perspektivës në vendin tonë, edukimi fizik dhe sporti cilësor janë mjetet më efikase në luftën ndaj fenomeneve negative të jetës. Më shumë edukim fizik dhe sport në programet mësimore të shkollave shqiptare.

Tendenca aktuale të rolit të edukimit fizik dhe sportit në shkollë shkon drejt rritjes se rolit dhe kontributit që kjo lëndë jep në aspektin sasior e cilësor  Gjithsesi të rinjte duhet që së paku në moshën shkollore të fillojë më edukimi fizik dhe sport, për qëllim që të fitojne kondicionë fizik ashtu edhe psiqike për të mëshiruar jetën e përditshme.

Për të forcuar organizmin dhe aktivitete të tjerë për jetën e tij personale. si objektiv ka edhe masivizimin, ngritjen, nxitjen, motivimi e të rinjëve për tu marre me edukimin fizik dhe sporte. Këto aktiviteti shkollore në lëmin edukimit fizik dhe sportit kanë rendësi të madhe në ngritje e karakteri social, e niveli të frymës sportive, në edukimin e pjesmarresëve gjatë aktiviteteve që zhvillohen si dhe ngritjen e atmosferës festive e garuese. Sporti shkollor gjithsesi i ndihmon nxënësit që të fitojnë edhe njohuri e shkathtesi të ndryshimeve fizike, psiqike, e sportive. Si dhe  ndihmon në ndalimi e dokurive negative, sic janë duhani, narkomania, e fenomenet të tjera devijante.  të cilët janë të domosdoshmë për jetën e nxënësëve si në aspektin e zhvillimit të organzimit ashtu dhe në aspektin bio-kimike e anatomikë e fizologjikë të nxënësit

Të gjithë aktiviteve e sporti shkollorë janë edhe afrimi i nxënësëve me bashkomoshatrët e tyre, për t`i matur cilësit e tyrë, përmes lojërave lëvizore. E të cilatë duhet të mendojnë edhe humbjen, e fitore si dhe gëzimin, e hidhërimi ashtu edhe dëshprimin e të cilatë janë të domosdoshme në jetën e përditëshme të atyre nxënësëve. Mirpo të mirat e edukimit fizik dhe sporti shkollorë janë të pa përshkrueshmë për nxënësit tanë për arsye se këto aktiviteti duhet filluar qysh kur lind nxënësit, e duhet të shkojë gradualisht (shkallë-shkallë) më angazhimet e ndryshme gjatë jetës .Edukimi fizik dhe sportiv është një proces i domosdoshëm i pasurimit të njohurive, zhvillimit të aftësive dhe mjet i rëndësishëm për formimin e tipareve të personalitetit dhe të marrëdhënieve ndërmjet pjesë- marrësve.   Prandaj duhet insistuar, që përmes qëllimeve të zgjedhura, përmbajtjeve, metodave dhe formave të punës, të arrihet zhvillimi i drejtë psikosocial i të rinjve, relaksimi dhe kompensimi i ndikimeve negative të qëndrimit të gjatë ulur. Në synimin për zhvillim të shëndoshë, e kultivojmë  dhe e mësojmë, në mënyrë që, në të gjitha fazat e jetës, të pasurohet koha  e lirë me prëmbajtje sportive. Me mënyrën e shëndoshë të jetës do të ndikohet në formimin e ndjenjës së mirë,  në shëndet, në vitalitet dhe në  optimizmin për jetë Edukimi fizik dhe sportiv, sikur  çdo disiplinë tjetër, ndikon në  formimin e personalitetit të të rinjve, duke u mundësuar atyre pjesëmarrje aktive në aktivitetet shoqërore në pasurimin dhe thellimin e njohurive të përgjithshme dhe atyre specifike, të cilat u mundësojnë atyre që të bëhen qytetarë të përgjegjshëm, të hapur, të aftë për t’u integruar në një shoqëri demokratike. Përmes aktiviteteve fizike, sportive e artistike formojmë qytetarë të kultivuar, të pavarur, të cilët dinë të kontrollojnë zhvillimin e tyre trupor gjatë shkollimit dhe gjatë tërë jetës, të rregullojnë raportet shoqërore, të jenë aktorë aktivë dhe kritikë të asaj çfarë ndodh me ta dhe rreth tyre. 

Përmes aktiviteteve fizike e sportive nxënësit e kësaj moshe fitojnë njohuri të reja teknike dhe taktike nga dega e caktuar sportive, adaptohen  në situata të reja specifike dhe fitojnë përvoja të reja, duke bërë përpjekje për gjetjen e zgjedhjeve më të mira në situatat specifike të aktiviteteve fizike. Njohuritë e fituara përmes aktiviteteve fizike u mundësojnë nxënësve të dinë të sillen brenda grupit,  të njohin dhe të përdorin rregullat e sjelljes, por edhe të hartojnë ato rregulla të cilat do t’i respektojnë.  Po ashtu, do të shprehen edhe aftësitë e tyre organizative, pasi ata do të organizojnë gara, do t’i gjykojnë ato, duke përjetuar njëkohësisht emocione të shumta si pjesëmarrës në ato gara. Arsimi është një nga faktorët më të rëndësishëm për perfeksionimin e aftësive bazike të nxënësve. Ku përfshihen nga mosha 5 vjeçare e deri në moshën 17-18 vjeçare. Një nga prioritetet e Qeverisë duhet të jenë edhe ngritja e klasave sportive si dhe shoqërive sportive në për shkolla. Mirëpo të mos harrojmë edhe aktiviteti jashtë shkollore, ku duhen të ngrihen ekipet sportive shkollore. Për këtë nuk duhet vetëm të shkruhet por të organizohen debate e të mbahen konferenca kombëtare për të elaboruar e nxjerrë konkluzione rreth gjendjes së kësaj lënde në shkolla, si dhe mundësit, mënyrën se si do të dalim nga kjo gjendje që mbretëron në Kulturën fizike.

Motivimi i nxënësve për aktivitete sportive mbetet ndër qëllimet kryesore të mësimdhënësit. Ai këtë duhet ta arrijë përmes zgjedhjes përkatëse të përmbajtjeve programore, përkatësisht me nxitjen dhe vlerësimin e përparimit në arritjet e nxënësve. Detyrat e shtruara nga mësimdhënesi duhet të jenë të tilla që nxënësi të mund t'i kryejë ato. Po ashtu, te nxënësit nuk duhet të zhvillohet së tepërmi rëndësia e fitores, e humbjes apo e garës me të tjerët. Pra, qëllimi kryesor i mësimdhënësit duhet të jetë përforcimi dhe përsosja e njohurive sportive, e aftësive trupore dhe motorike. Mësimdhënësi, në këtë grup-moshë, duhet të marrë parasysh interesimin e nxënësve për degë të caktuara sportive, pasi një pjesë e madhe e programit mësimor përfshin sportin zgjedhor. Ky fakt favorizon organizimin e mësimit në grupe, sipas aftësive dhe nevojave, duke pasur kujdes që asnjëri nga ata të mos mbetet pa u përfshirë në procesin mësimor.

Veprimtaria njerëzore nuk mund të kuptohet pa aktivitetin lëvizor. Ajo vazhdimisht është parë me interes të veçantë nga studiuesit në përgjithësi dhe mësuesit e didaktët e edukimit fizik, në veçanti. Ky interes ka konsistuar në të kuptuarit gjithnjë e më mirë të marrëdhënieve që ka edukimi fizik dhe sporti me fusha të tjera të edukimit dhe zhvillimit njerëzor. Kontributet edukative dhe formuese të lëndës së edukimit fizik te nxënësit, janë tashmë të gjithëpranuara dhe kjo ka bërë që edukimi lëvizor dhe sportiv, të konsiderohen si një fushë e identifikuar qartë dhe me ndikime të padiskutueshme në rritjen dhe zhvillimin e njeriut Synimi i programit të edukimit fizik Lënda e edukatës fizike dhe sportit, që nga arsimi fillor e deri te niveli i mesëm dhe ai universitar, jo vetëm që diskriminohet vazhdimisht në aspektin pedagogjik, por është devalvuar deri në atë masë saqë opinioni i përgjithshëm, këtë lëndë mësimore e trajton si lëndë dytësore dhe me vlerë pothuaj kurrfare. Pothuaj, pjesa më e madhe e shkollave fillore dhe atyre të mesme e sidomos atyre në zonat rurale, nuk i posedojnë as kushtet minimale për zhvillimin normal të procesit mësimor në këtë lëndë.
Problemet që e përcjellin edukatën fizike nuk janë vetëm të karakterit organizativ të praktikës mësimore, por edhe të aspektit pedagogjikë dhe fondit të vogël të orëve. Kjo praktikë e injorimit të lëndës së edukatës fizike Lojërat sportive nuk janë i tërë subjekti i edukatës fizike. Këtu ngërthehet patjetër pjesa teorike, ku përfshihet preventiva ndaj lëndimeve, ndihma e parë, lëndimet në sport, higjienë, shëndet etj. Këto janë premisa të cilat edukimin fizik e trajtojnë në mënyrën, të cilën ajo edhe e meriton në procesin mësimor. Përgjithësisht, në thelb të kësaj çështjeje vijmë në përfundim se kjo lëndë mësimore, në aspektin e infrastrukturës rregullative dhe normative, nuk është në nivelin e duhur as shkencor dhe as organizativ dhe edukativ.

Lënda e edukimit fizik synon:

të zhvillojë dhe të stimulojë tek nxënësit një shëndet sa më të plotë në aspektet fizike, psikologjike, shpirtërore dhe sociale,

të formojë aftësi dhe shprehi lëvizore të vlefshme për gjithë jetën, si dhe një model të jetës aktive.

Gjithashtu kjo lëndë kërkon që nxënësit të përfitojnë një zhvillim kompleks në drejtimin: fizik, psikologjik, shpirtëror dhe shoqëror duke siguruar kështu që ata (nxënësit) të jenë të aftë të identifikojnë dhe të ndërtojnë modele të shëndetshme në jetë.
Nga sa përcaktohet në synimet e lëndës, kuptohet që dhe roli dhe veprimtaria e nxënësve në procesin mësimor të edukimit fizik, është konceptuar si një pjesëmarrje aktive e nxënësit në këtë proces, çka arrihet jo vetëm nëpërmjet të tëushtruarit individual në planin (motor) fizik, por edhe në atë intelektual, duke përfituar edhe nga njohuritë që përvetësohen nga lëndë të tjera të fushave shkencore dhe shoqërore sikurse janë biologjia, fizika, artet etj  

 Nje risi eshte Paketa Olimpike është  materiali që shërben si udhërrëfyes  për Edukimin Olimpik nëpër shkolla. Materialet e Paketës Olimpike  përbëjnë bazën  e shëndoshë në të cilën  mund të mbështeten jo vetëm mësues të Edukimit Fizik por dhe ato të lëndëve të tjera . Një vend të rëndësishëm zënë  simbolet dhe Vlerat Olimpike,  si dhe roli i tyre për edukimin harmonik të njeriut  në të gjitha aspektet: përmirësimin personal , respektimin e rregullave, paqes, mirëkuptimit të  popujve, barazia  e të drejtave në sport  dhe nëpërmjet tij. Materialet e Paketës së tretë Olimpike do të shërbejnë jo vetëm për të plotësuar Këndin Sportiv të shkollës me anë të katër posterave të reja që janë realizuar , por ka materiale mjaft të vlefshme për mësuesit të cilët me anë të eksperiencave  të aktiviteteve të realizuara më parë dhe që jane pasqyruar në Revistën Olimpike , por dhe me kriteret dhe idetë që janë dhënë aty , do të mund të realizojnë një Ditë më të bukur Olimpike, apo një Javë më të plotë Olimpike në secilën nga shkollat e tyre. Dhe jo vetëm mësuesit, por dhe nxënësit me anë të materialeve të dhëna në paketë, si libri Lojërat Olimpike Antike dhe Moderne, do të mësojnë më shumë mbi Olimpizmin dhe do të kenë vetë më shumë ide se si t’i realizojnë aktivitetet Olimpike.

QËLLIMET 

• Edukimi fizik dhe sportiv duhet të jetë mjet i zhvillimit të

tërësishëm të personalitetit; 

• Duhet të respektojë parimin e mundësive të barabarta për të gjithë

nxënësit dhe respektimin e dallimeve ndërmjet tyre;

• Procesi pedagogjik të udhëhiqet ashtu që secili nxënës të jetë i

suksesshëm dhe i motivuar;

• Loja si mjet relaksues dhe si  mjet i edukimit duhet të jetë e

pranishme në çdo orë të edukimit fizik;

• Qëllimet e natyrshme të programit mësimor lejojnë një shkallë të

caktuar të autonomisë së shkollës dhe mësuesit dhe si e tillë kërkon një përgjegjësi profesionale për zgjedhjen e përmbajtjes, metodave dhe formave të punës; 198

• Programi mësimor duhet t’i inkurajojë fëmijët për marrëdhënie

humane të ndërsjella dhe për sjellje sportive (fair play);

• Trajtim të posaçëm duhet kushtuar fëmijëve me nevoja të veçanta

dhe atyre të talentuar;

• Të ndërlidhë veprimtarinë sportive me fushat tjera lëndore;

• Programi mësimor përgatit dhe vlerëson të arriturat e fëmijëve dhe

nxit (inkurajon) për aktivitete të sportit;

• Duhet të respektojë standardet e shkruara dhe aktet normative dhe

të kujdeset për siguri gjatë të ushtruarit. Megjithëse Shqipëria ka përmirësime të mëdha për sa i përket kulturës së ushtrimit sportiv, ende jemi larg parametrave edhe të vendeve me nivele më të ulët mesatare ekonomiko-shoqërore. Po flitet për reduktimin e orëve sportive në shkolla. 

Edukimi sportiv duket si një ‘lluks’ në shkollat tona. Pse po resht me kalimin e viteve edukimi fizik tek fëmijët? A do të përmirësohej shumë dhe shëndeti moral i shqiptarëve nëse do ushtroheshin më shumë me sport?
“Në dukje është një “luks”pasi për momentin duket se është një aktivitet vetëm për ata fëmijë, prindërit e të cilëve kanë mundësi të paguajnë për tu marrë me sport. Por në fakt na takon të gjithëve, në mënyrë të veçantë institucioneve tona sportive që të interpretojmë saktë që edukimi fizik është një e drejtë e çdo fëmije për ta ushtruar. Është fakt që vitet e fundit që kultura sportive në përgjithësi është venitur, e në mënyrë të veçantë tek fëmijët. Kjo midis të tjerave edhe për shkak të zhvillimit të teknologjisë, e cila po sjell lojën virtuale, shoqërine virtuale duke i mbyllur fëmijët përpara ekranit të kompjuterit. Nëse do të shikosh brezat e rinj të shqiptarëve, ata duken kryekëput më ‘të zhvilluar’ se paraardhësit e tyre. Në fakt, kjo është vetëm e dukshmja. Shqiptarët e vegjël dhe të rinj kanë parametra më të ulët fizik dhe bëjnë gjithnjë e më pak sport, ndërsa shoqëria dhe familja ende nuk e kuptojnë se sporti është detyrë dhe edukim, që i shërben të gjithëve.

 i gjithë sistemi ynë shkollor, po vuan një indiferencë të madhe ndaj sportit. Vërtetë ka programe të mira në letër, por zbatimi i tyre është krejt i pamundur. “Janë dy orë në shkollën e sistemit nëntëvjeçar, kurse është një orë në sistemin e shkollës së mesme dhe ora tjetër mbetet në zgjedhjen e vetë nxënësit ëmijët e kanë të vështirë t’i përgjigjen. Janë të shëndoshë dhe pa shprehi fizkulture”, të gjithë elementët edukues që ofron sporti, sot janë harruar.Mbetet vetem qe mesuesit e ardhshem te nxisin ,te praktikojne ed.fizik.

BIBLIOGRAFI :

MUSA ,KRAJA-PEDAGOGJI E ZBATUAR ,SHTEPIA BOTUESE GEER ,TIRANE 2008. FQ 206 TE PASUROJME KURRIKULEN PER EDUKIMIN NE SHKOLLE.