Stomatologji - Protetikë Totale - Zgjedhja e dhëmbëve artificial

PUNIM SHKENCOR

FAKULTETI I MJEKSISË

Dega: Stomatologji

Viti: V

Lënda: Protetikë Totale

Tema: Zgjedhja e dhëmbëve artificial

Zgjedhja e dhëmbëve artificial.Rrjeshtimi

Përzgjedhja e ngjyrës bëhet nën efektin e dritës natyrale me anë të celësit të ngjyrave.

Një tjetër përcaktim që bëhet në përzgjedhjen e dhëmbëve është edhe forma

Forma e dhëmbëve artificial gjithashtu edhe madhësia janë në përputhje me fizionominë dhe anatominë e indeve të forta dhe të buta të fytyrës.Sipas Gerber gjatësia dhe gjerësia e dhënbëve

Për sa I përket përzgjedhjes së gjerësisë së dhëmbëve frontal sipër orientohemi me gjeresine  është ngustesisht e lidhur me formën e linjave të fytyrës.

Bëhet fjalë për:

-proceset maksilare –nga ku e marrin orogjinën kanini dhe dhëmbët posterior superior

-procesi nazofrontal -4 incizivët

-procesi mandibular-dhëmbët mandibular e bazës së hundës,sa me e gjërë baza e hundës aq të gjerë edhe dhëmbët frontal. Për pozicionimin e kaninit dhe madhësinë e tij orientohemi nga gjerësia bizigomatike.  Për sa I përket zgjedhjes së formës së dhëmbëve ka një korelacion me formën e fytyrë. Profili I pacientit na orienton për kurbaturën në nivel ekuadori të dhëmbëve.                                  Një mënyrë më e thjeshtë për përzgjedhjen e madhesisë së dhëmbëve është përmes indeksit facial. Në bazë të indeksit facal ka një korelacion të matshëm për gjatësinë dhe gjerësinë e fytyrës me atë të dhëmbëve.

Përzgjedhja e dhëmbëve frontal bëhet sipas kritereve estetike,kurse ajo e dhëmbëve distal sipas kritereve funksionale.

Analiza e okluzionit na ndihmon të përcaktojmë tipin e dhëmbëve distal për individë të ndryshëm.

Në okluzion normal zgjidhen dhëmbë të tipit N

Në okluzion progenik dhëmbë të tipit K
Në okluzion prognatik dhëmbë të tipit T
Rrjeshtimi I dhëmbëve
Është një etapë laboratorike që ka një rëndësi madhore në funksion dhe estetike të protezës totale.

Rrjeshtimi I dhëmbëve fillon me dhëmbët frontal të maksilës kalon në dhëmbët frontal të mandibulës,pastaj premolarët dhe molari I parë maksilar dhe në fund molari I parë mandibular dhe premolarët mandibular.

Për rrjeshtimin e dhëmbëve duhet të marrim në konsideratë edhe raportet e tyre me planin e okluzionit.Nga ana tjeter për dhëmbët distal duhet të orientohemi me linjën ëillson dhe me kurbën Spee për të siguruar funksionin e protezës së ardhshe,qëndrueshmerinë në qetësi dhe lëvizje.

Përgatitja e shablloneve të kafshimit.Përcaktimi I okluzionit qëndror.
Shabllonet  shërbejnë për përcaktimin e raporteve reciproke të nofullave në okluzion qëndror.
Përbëhen nga :
  - Cilindrat kafshues  (prej dylli)
  - Baza -rezine autopolimerizuese
   -rezine fotopolimerizuese
   -dyll I përforcuar me tel (nuk është shumë e  rekomandueshme)
Baza e shabllonit duhet të puthitet mirë me modelin dhe të arrijë deri në kufijtë që do të zihen nga baza e protezës së ardhshme
Ulluku I përftuar nga mansheta e dyllit,duhet te zihet nga dylli I bazës dhe të vijë I rrumbullakosur.
Cilindrat kafshues :
- Ngrohet një fletë dylli mbi flakën e llampës
- Paloset nga njëra anë  në një gjerësi rreth 2cm
- Ngrohet dhe I jepet formë patkoi.
Abaptohet mbi model dhe me spatulen e nxehtë I jepet formë duke e ngjitur 
me bazën e shabllonit.

Maksila
-në pjesën distale-cilindri kafshues vendoset në mesin e kreshtës alveolare
-në zonën frontale-vendoset 8mm më përpara papilës incizivale
-Rrjeshtimi I dhëmbëve duhet të arrij deri në nivelin e 6.Kjo konsiderohet si zona me e thellë e kreshtës alveolare
-lartësia e cilindrave kafshues në zonën frontale shkon 22mm kurse në zonën posterior 17mm në lartësi
-Gjerësia në zonën frontale 3-5mm kurse në zonën distale 6-8mm

Përcaktimi I okluzionit qëndror

Okluzioni qëndror ka tre etapa të përcaktimit të tij

1-plani I okluzionit

2-lartësia e kafshimit

3-pozicioni meziodistal I mandibulës

1-Plani I okluzionit është një plan imagjinar I cili kalon në sipërfaqen okluzale të dhembëve dhe raportet e dhëmbëve me kete plan janë si më poshtë:-Në pjesën frontale plani okluzal është paralel me vijën bipupilare,kurse në zonën distale është paralel më planin kamper.

-për nofullën e sipërme është 2mm më I gjatë se buza e sipërme, kurse për nofullën e poshtme është 2mm më I shkurtër se buza e poshtme

-Në pjesën distale cilindri kafshues I nofullës së poshtme është deri në nivelin  e papilave të gjuhës

-Gjithashtu për mandibulën si lartësi kafshimi merret edhe 1/3 e sipërme me 2/3 e poshtme të tuberkulum alveolar mandibule.

-në shqipëtimin e bashkëtingëllorëve F dhe V buza e poshtme prek cilindrin kafshues të sipërme në nivelin e bashkimit të mukozës së njomë dhe të thate

2-lartësia e kafshimit ka të bëjë me hapësirën nga nofulla e poshtme në mofullën e sipërme e destinuar të zihet me dhëmbë.

Kemi metodat bazë dhe metodat ndihmëse.

1-metoda sipas pozicionit të qetësisë-P.Q=O.Q+2-3mm

2-metoda antropometrike

3-metoda fonetike

Metoda ndihmëse :- sipas lartësisë së kafshimit,sipas shenjave antropometrike,sipas fotografive etj.

3-Përcaktimi I pozicionit mezio distal të nofullës së sipërme

Metodat:

1-metoda e Ëalkofit

2-metoda e lodhjes së muskujve

3-metoda e Gëlltitjes

4-përkulja e kokës mbrapa

Ka edhe metoda të tjera si :-metoda e forcës,metoda grafike,fiziologjia e muskujve etj.

Kur shabllonet janë në gojë atëhere në shabllonin e sipërm shënohen:

-linja mediane edhe ne mandibul.

-linja kanine

-linja e të qeshurit