Rëndësia e psikologut dhe e pedagogut në shkolla

Nevoja e psikologut dhe pedagogut në shkollat tona është shumë e rëndësishme, duke e parë të arsyeshme dhe preventiv për parandalimin e sjelljeve devijuese, dhe duke e parë të nevojshme konsultimet e fëmijëve me probleme të ndryshme siç janë: problemet emocionale, familjare, sociale etj.
Sot pa një shërbim profesional, pothuaj është e pamundur të paramendohet veprimtaria e suksesshme e procesit edukativ në shkollë. Arsimtari në shkollë është një person që mbanë mësim, që e udhëheqë mësimdhënien, që përgatitet dhe e planifikon punën mësimore, që e organizon, hulumton dhe e përparon atë.


Është vështirë të mendohet se të gjithë mësimdhënësit mund të përgatiten njësoj në mënyrë të pavarur për punë mësimore në shkollë, të cilët do të mund të planifikonin e organizonin, e aq më tepër të avanconin veprimtarinë mësimore, pa pasur mbështetje nga shërbimi profesional psikologjik.

Kjo për faktin se ndonëse mësimdhënia dhe mësimnxënia janë një veprimtari e veçantë profesionale ku nuk do të mund të jenë të mjaftueshme për mësimdhënësin vetëm njohuritë e ngushta profesionale, por edhe njohuritë tjera shtesë nga psikologjia, pedagogjia, teoria e mësimit, metodika etj. Prandaj, Institucionet tona duhet ta kuptojnë se shërbimet profesionale, roli i psikologut është i vlefshëm për shkollën, për nxënësit, për mësimdhënësit.

Këto shërbime do ta lehtësonin edhe punën  e mësimdhënësve, prindërve e veçanërisht edhe vet adoleshentët. Ky shërbim profesional është i rëndësishëm dhe i vlefshëm, po aq edhe i rëndësishëm po sikurse mjeku për sëmundjen, agronomi për bujqësinë.  Roli profesional  psikologjik – pedagogjik në shkollat tona është një këshilltar permanent I arsimtarëve, është urë lidhëse ndërmjet partneriteti shkollë – familje – komunitet, është  me të vërtetë lokomotiva e vërtetë e punës në shkollë.

Çfarë mund të sjelli roli i psikologut në shkollë?

Ndihmon çdo mësimdhënësi të sigurojë kushte të nevojshme për mësimdhënie dhe nxënësit për mësim nxënie;

Mundëson çdo mësimdhënës që të identifikojnë sa më herët tek nxënësi përparësitë dhe mangësitë e tyre;

Ndihmon mësimdhënësve në përpilimin e programit të punës edukative që u dedikohet nxënësve në harmoni me nevojat aktuale të bashkësisë së klasave;

Ndihmon mësimdhënësve që t’ia krijojnë mundësin çdo nxënësi për të marrë pjesë në punën e pavarur mësimore, motivimin, zgjidhjen e  problemeve, në marrjen e vendimeve;

Motivon çdo mësimdhënës që të bashkëpunojë me punën e shërbimit profesional në shkollë;

Mundëson dhe motivon çdo mësimdhënës që të koordinojë bashkëpunimin e shkollës me komunitetin;

Ofrim këshillimi për individët si: nxënësit, prindërit, mësimdhënësi;

Mbështetjen e ndryshimit, nxitjen dhe motivimin për ndryshim në fushën mësimore, akademike, të marrëdhënieve sociale dhe  funksionimit personal;

Trajtimi e rasteve individuale dhe në gupe. Këshillimi individual ofrohet në formën e takimeve individuale konfidenciale. Ai mbulon çështjet e vështirësive e mirëqenies psikologjike kryesisht të nxënësve, çështjet e vështirësive të tyre në përparimin në mësime, këshillimin e mësuesve për bashkëpunimin me nxënësit, këshillimin e prindërve për trajtimin e fëmijëve dhe të adoleshentëve.

Puna me nxënësit

Shërbimi i psikologut ua lehtëson punën edhe nxënësve, ndihmon ta njohin, kuptojnë dhe pranojnë vetën, dinjitetin e tyre, duke i orientuar në shfrytëzimin e mundësive të tyre për përparimin e vazhdueshëm në shkollë, duke pasur nxënësit një mundësi të flasin me psikologun ti drejtohen për problemet, sfidat dhe vështirësitë në mësimnxënie, dhe problemet e tjera sociale, familjare etj.

Krijon kushte të favorshme në shkollë për zhvillimin social, emocional, intelektual te të gjithë nxënësit;

Ndihmon në edukimin dhe socializim e nxënësve;

Ndihmon në tejkalimin e vështirësive si ato psikike, emocionale, sociale etj.
Rëndësi të madhe për informimin dhe orientimin profesional e cila është një punë shumë e rëndësishme  dhe ndihmë për të rinjtë, për orientimin dhe ndërtimin e karrierës në të ardhmen. Ndihmon prindërve që të krijojnë një atmosferë të volitshme dhe një qëndrim prindëror ndaj fëmijës. Duke u konsultuar për mënyrën qasjen dhe bashkëpunimin me fëmijët e tyre, koordinimin dhe partneritetin shkollë – familje – komunitet.

Shërbimi profesional në shkollë  vetëm sa e ngrit cilësinë e mësimnxënies, motivimin e nxënësve, punën dhe seriozitetin e nxënësve për mësim. Nxënësit me këtë shërbim do të jenë larg devijimit, dhe konsumimit të substancave narkotike sepse përcjellja, zhvillimi dhe kujdesi i tyre do të ishte në mënyrë permanente nga profesionistët  dhe lehtësim i prindërve për komunikimin dhe qasjen me fëmijët.

Detyra Plote

Historia e hebrenjve ne shqiperi

 Te vertetat e hebrenjve ne Shqiperi

Falë dokumenteve të identifikuara nga autori i librit, punës kërkuese të kryer prej tij dhe dëshmive të siguruara, ky studim provon se Shqipëria ishte në atë periudhë i vetmi shtet europian që kishte hapur dyert zyrtarisht për mijëra hebrenj të shtetësive të ndryshme. Megjithëse dhe pavarësisht se ajo vetë ndërroi tri herë regjim brenda kësaj kohe, duke kaluar nga një sistem politik në një tjetër krejt të ndryshëm, nga mbretëria në "bashkim personal" me Italinë e Musolinit dhe prej këndej në regjencën me "pavarësi relative" të periudhës së Reich-ut, kur pjesa më e madhe e shteteve të tjera europiane ua kishin mbyllur hebrenjve çdo portë, shqiptarët i mirëpritën ata ngado që erdhën.


Edhe në periudhën komuniste nuk pati antisemitizëm. Nderim i merituar i është bërë për këtë popullsisë shqiptare, e cila, në shumicën e saj, i ka mbrojtur dhe fshehur hebrenjtë duke qenë vetë në një gjendje të vështirë, duke përballuar shumë rreziqe e pengesa, që nga mundësimi i ndërlikuar i hyrjes së tyre në vend, deri tek pranimi e mbrojtja pa dallim feje dhe, mbi të gjitha, pavarësisht se cili ishte opinioni politik i secilit prej tyre si mbrojtës i hebrenjve të vet. Kjo trashëgimi, që është ende vepruese, e dëshmuar prej shumë shekujsh në Shqipëri, tipike për këtë vend të vogël tradicional, meriton të theksohet, sepse pjesërisht për shkak të kësaj tradite dhe një tolerance fetare shekullore shembullore, që mund të quhet legjendare; historikisht bashkësi të vogla jo homogjenësh, jo shqiptarësh, në radhë të parë hebrenjtë, u pritën e u mirëpritën në Shqipëri, duke filluar të paktën prej kohës kur një komunitet i rëndësishëm hebrenjsh qe përjashtuar nga Spanja në periudhën e persekutimeve inkuizicioniste nën kurorën e Izabelës katolike - 1492 - (më pas dhe nga Portugalia).

Është për t‘u vënë në dukje në kuptimin e fjalëpërfjaltë se nderimi më i bukur i shqiptarëve ndaj traditës së tyre të Besës është shprehur ndaj pjesës më të madhe të komuniteteve hebraike, shpesh të dala e të formuara nga familje refugjatësh. Libri që u ofrohet lexuesve ka rëndësi për t‘u kujtuar opinioneve se hebrenjtë e shpëtuar në Shqipëri u mbrojtën njësoj nga myslimanët, ortodoksët, katolikët dhe, natyrisht, edhe nga një numër i konsiderueshëm skeptikësh ndaj fesë, ateistësh po ashtu. Ky heterogjenitet fetar ekziston edhe sot ashtu siç ekzistonte në atë kohë rreziku, dhe është po aq dytësor dhe jo i rëndësishëm si faktor dallimi në sytë e pjesës më të madhe të shqiptarëve, sepse, mbi të gjitha, sipas shprehjes së një shkrimtari romantik vendës, feja e shqiptarit është të qenit shqiptar.

Sipas botimeve statistikore perëndimore të dy dekadave të fundme, sot vetëm një e treta e popullsisë deklaron se i përket njërës prej tri feve, ndërsa pjesa tjetër e shqiptarëve, që është dyfishi, nuk shpreh asnjë lloj përkatësie apo preference fetare. Kjo karakteristikë tjetër e kulturës tradicionale shqiptare ka qenë pa dyshim një ndihmesë për mikpritjen e hebrenjve në epoka të ndryshme të historisë së tyre. Për sa i përket numrit të hebrenjve që gjetën shpëtim në Shqipëri gjatë Luftës së Dytë Botërore, kërkimet e autorit të librit saktësojnë se 2265 persona kanë qenë të shënjuar zyrtarisht në regjistrat dhe shkresat e autoriteteve të shtetit shqiptar në periudhën 1930-1944.

Kopje të dokumenteve të arkivave të shtetit shqiptar u janë dorëzuar nga studiuesi Shaban Sinani autoriteteve të "Memorial Museum of Holocaust" në SHBA. Të dhënat janë autentifikuar nga dr. Vadim Altskan në gusht të vitit 2005. Me të drejtë autori mendon se është e mundshme që hebrenj të tjerë, përveç atyre të regjistruar, gjetën shpëtim në Shqipëri duke u pajisur me dokumente identiteti false apo nëpërmjet hyrjeve të fshehta në vend, pa dijeninë e autoriteteve shqiptare dhe ushtrive pushtuese. Kërkime plotësuese për këtë argument, sigurisht të drejtuara nga vetë autori i veprës, janë ende në proces e sipër. Një prej kapitujve më thelbësorë dhe më edukativë të studiuar nga prof. Shaban Sinani është ai që u kushtohet "krimeve të kryera nga Divizioni SS Skanderbeg", angazhimi pronazist i të cilit solli në studimet për Holokaustin vlerësime të diskutueshme dhe shpesh konkluzione paksa të nxituara.

Në fakt, sikurse e provon autori përmes dokumenteve të publikuara, duke përfshirë një urdhër shoqërimi të të burgosurve lëshuar nga komanda eprore për këtë divizion në gusht të vitit 1944, në listën nominale të të burgosurve që duhej të zhvendoseshin nga Kosova për në Bergen Belsen (fillimisht në një kamp më të vogël afër Beogradit), pra, në atë që quhet "transport liste" (saktësisht në burim: "Transport der Kommunisten und Partisanen et "Gefangenentransport ins Reich"), rezulton se nga 801 persona që gjenden në të katër listat së bashku, duke përfshirë dhe shtojcat, të gjithë të shënjuar emër për emër në listat në fjalë, bashkë me datat dhe motivet e arrestimit, në të vërtetë vetëm 35 janë hebrenj. Të tjerët janë shqiptarë, malazezë, serbë, maqedonas, të arrestuar si komunistë, partizanë, "banditë, kundërshtarë të Reich-ut" etj.

Ka shumë rëndësi saktësimi që autori i bën së vërtetës historike, që Divizioni SS "Skanderbeg", i përbërë kryesisht nga njerëz të cilëve u ishte premtuar bashkimi i Kosovës me Shqipërinë ("Shqipëria e Madhe") dhe besonin në këtë premtim, megjithëse nuk mund t‘i mungonte vullneti për të zbatuar urdhrat për përndjekjen e hebrenjve (sikurse nuk u mungonte ky vullnet edhe në zbatimin e urdhrave ndaj bashkatdhetarëve të vet), pati më pak se tetë muaj jetë, u shpërbë shumë shpejt, për shkak të dezertimeve të shumta, demobilizimit, inefikasitetit dhe qëndrimeve të tjera që nuk u jepnin kënaqësi autoriteteve naziste.

Për fat të keq, dimë se për disa divizione të tjera të ngjashme, të krijuara në të njëjtën kohë nga nazistët pushtues në një numër vendesh europiane, duke motivuar simpatinë e "autoktonëve" për Reich-un e tretë, madje në gjirin e kombeve, kanë gjetur një përligjje të njëzëshme në disa rrethe ndërkombëtare historiografike. Sido që të jetë, fakti i thjeshtë që numri i hebrenjve të pranishëm në Shqipëri në periudhën e rrezikut, në vitet 1930-1944, gati është 15-fishuar deri në mbarim të Luftës së Dytë Botërore, duket që dëshmon e përcakton mungesën e vullnetit dhe të vendosmërisë së shumicës së shqiptarëve për t‘u bashkuar me qëndrimet naziste për ta persekutuar këtë komunitet.

Studimi i dëshmive të vëna nga autori në shërbim dhe në vëmendje të dijetarëve në lidhje me numrin e saktë të hebrenjve të zhvendosur nga Kosova drejt kampeve të përqendrimit duhet t‘i lejojë dhe i lejon secilit prej nesh të vërë pikëpyetjet e veta mbi vlefshmërinë e shifrave të shërbyera deri më tani, shifra të cilat pa dyshim janë ende të pranishme për shkak të mosnjohjes apo mospërfilljes së pamerituar të ekzistencës së dokumenteve të nxjerra në dritë nga prof. Shaban Sinani. Nga ana tjetër, duhet pranuar edhe ana objektive e problemit: është e sigurt që izolimi i vendit për rreth 50 vjet nuk ka favorizuar apo inkurajuar aspak kërkimin në këtë fushë, duke filluar këto kufizime së pari me kërkimin e historianëve të huaj.

 Jashtë çdo lloj polemike, në parim larg disa ideve çmendurake apo disa legjendave që janë ende në fuqi, thelbësisht të formësueshme sipas vullnetit vetjak; nga mosnjohja, nga mungesa e informacionit apo nga mungesa e shpirtit të kërkimit në lidhje me burimet e vëna në dispozicion; autori mbi të gjitha ka bashkangjitur një kapitull rreth historisë se si Shqipëria arriti të fitonte një vëmendje ndërkombëtare për të mbajtur gjallë shpresat e hebrenjve si një territor i mundshëm i mikpritjes së tyre. Kjo vëmendje erdhi në një proces shumëvjeçar bashkëbisedimi me përfaqësues të mëdhenj të shoqatave ndërkombëtare të hebrenjve, të qeverive amerikane e britanike dhe të faktorëve të tjerë diplomatikë, të shqetësuar për atë që mund të ndodhte qysh në fillim të viteve 1930, në funksion të realizimit të ekzilit masiv të hebrenjve prej vendeve ku rrezikoheshin. Në fakt Shqipëria u bë në ato vite një atdhe i rezervuar i hebrenjve të Europës dhe kjo pjesë e historisë së Shqipërisë nuk njihet aspak mirë.

Duke u mbështetur te një dokumentacion shumë i detajuar, shpesh i pabotuar ndonjëherë, prof. Shaban Sinani ka dashur dhe tentuar t‘u përgjigjet pyetjeve të gjithsecilit dhe e arrin këtë me ndershmëri, me pasion dhe me bindjet shkencore që e karakterizojnë dhe e nderojnë. Në fund të leximit të kësaj vepre, subjekti i së cilës evokon një qëndrim të papërsëritur në llojin e vet, karakteristikë e dukshme dhe e veçantë e Shqipërisë, një fakt shumë i rëndësishëm të vë në mendime: Autoritetet vendore të një shteti të vogël të pushtuar nga nazistët gjatë Luftës së Dytë Botërore refuzuan kategorikisht t‘u dorëzonin autoriteteve pushtuese listat e emrave të popullsisë së tyre hebreje, po ashtu dhe listat e hebrenjve të ardhur që gjetën shpëtim në Shqipëri, dhe kjo bëri që këta të fundit të shpëtonin, ndoshta jo absolutisht të gjithë (duke iu referuar faktit se gjatë luftës nën kontrollin e qeverisë së Shqipërisë ishte dhe Kosova e një pjesë e Maqedonisë së sotme), por shumica dërrmuese e tyre jashtë çdo dyshimi.

Çfarë do të kishte ndodhur nëse të gjithë përfaqësuesit e shteteve europiane do të kishin pasur të njëjtin qëndrim, do të kishin arritur në të njëjtat zgjidhje dhe do të kishin vepruar me të njëjtën vendosmëri? Nëse është e vështirë t‘i përgjigjesh kësaj pyetjeje apo t‘i shkosh deri në fund kësaj hipoteze, shembulli i dhënë nga autoritete të ndryshme e të njëpasnjëshme shqiptare provon se, sido që të ketë qenë ndalimi formal i pranuar prej gjermanëve nazistë për të (mos) ndërhyrë në punët e brendshme të vendit, merita për çështjen hebreje u takonte vetëm shqiptarëve dhe vendimeve të tyre dinjitoze, që kontribuuan për shpëtimin e ndriçuar tashmë të hebrenjve në Shqipëri.

Për të përfunduar po i lejoj vetes të evokoj disa radhë të cituara në gjuhën e origjinalit nga reflektimet e prof. Henry Morgenstein, fjali të marra prej gjykimeve të tij personale të ekspozuara në website-in e këtij dijetari, të shkruara përpara përditësimit shkencor zyrtar të kësaj historie, që sot është e njohur dhe e pranuar edhe nga instancat më të larta të Institutit Yad Vashem të Jeruzalemit: Një histori kam dëgjuar - por në këtë moment nuk e mbaj mend se kush ma ka thënë apo se si mund ta vërtetoj. Ka vetëm një vend i cili zyrtarisht i ka pranuar hebrenjtë emigrantë, dhe ky vend është Shqipëria. Kur ua tregoja këtë "histori shpëtimi" nxënësve të mi në Traverse City Michigan, unë gjithmonë kam theksuar faktin që ka shumë vende të tjera në botë - Amerika midis tyre - të cilët kanë qenë të përgjegjshëm për "zgjidhjen përfundimtare" të Hitlerit, që përfaqëson vendimin për t‘i vrarë të gjithë hebrenjtë. Në fillim Hitleri u tha hebrenjve vetëm të largoheshin duke lënë pasuritë e tyre, pa sendet e tyre, pra, ata duhej vetëm të largoheshin.

 Hebrenjtë u lejuan të largoheshin nga Gjermania dhe gjermanët okupuan pasuritë e tyre. Në atë kohë pjesa tjetër e botës kishte "kuota" për numrin e hebrenjve që mund të lejonte në territorin e vet dhe "kuotat" e tyre të emigrimit gjithnjë ishin të mbushura, të realizuara, kështu që Hitleri iu rikthye "zgjidhjes së tij përfundimtare". Shqiptarët dhe Shqipëria nuk caktuan kurrë "kuota" për numrin e hebrenjve që do të pranonin. Kushdo që arriti të hyjë në tokën e tyre gjeti strehë, fshehje dhe shpëtim.

Detyra Plote

Motivimi i nxenesve neper shkolla

Motivimi i nxenesve neper shkolla me theks te vecante ne shkolla te mesme profesionale......

Une besoj se arsimtaret dhe profesoret qe jane te kycur ne procesin arsimore  tani me e kuptojne se c'fare ndryshimesh kane ndodhur ne arsimin neper vendet ish komuniste.Keshtu ne ne shkollen tone te mesme profesionale ekonomike - juridike "8 Shtatori" patem rastin te degjojme nje ligjerate nga perfaqesues te ambasades amerikane ne Maqedoni.Ne kete ligjerate perfaqesuesit sollen disa shembuj se si ne SHBA  motivohen nxenesit e tyre nese ata arrijne sukses  deri aty sa qe te bejne edhe ndonje zbulim.Ne bashkebisedim u kycen edhe koleget e shkolles  dhe natyrisht se edhe ata dhane mendimet e tyre.Keshtu une po jap  mendimin tim por po e sjell ketu edhe mendimin e kritik te nje kolegu.Une p.sh me vetedije nxenesve gjate ores mesimore u marr shembuj te ndryshem kjo per shkak se ne raste te caktuara nxenesit me duket se jane me te interesuar kur u tregon ndonje shembull praktik se sa tu flasesh per teori.Natyrisht se une i percjell zhvillimet e ndryshme dhe mundohen te jape shembuj te fresket.Keshtu une shpesh marre shembuj pozitive per ti stimuluar ata qe kur te perfundojne mesimet apo studimet se si mund te behen te suksesshem.Natyrisht se ne nuk mund te krahasohemi me Ameriken qe atje p.sh per nje zbulim mund te shperblehesh edhe me miliona dollare por kishte raste kur nxenesit ishin shperblyer edhe me udhetime te ndryshme apo edhe me nje takim me presidentin e shtetit Barak Obama.Ndersa sa i perket disa zbulimeve psh. qe ra fjala aty  per produktet e ndryshme (kuptohet se ne jemi shkolle e mesme profesionale ekonomike -jurdike) qe sollen koleget e ambasades amerikane une mora shembull supermarketet ne Tetove.Keshtu po te verehet re neper keto supermarkete dominojne produktet na importi.Pradaj une thashe se c'faredo qe te prodhosh mendoj se nuk eshte gabim.Ndersa nje koleg  pak me i moshuar kolegeve amerikane  u tha :-Si ta motivoj  une nxenesin   kur e kam problem ta motivoj veten.Sepse une marr afer 390 dollare amerikane ne muaj per punen qe bej.Pra edhe kjo eshte nje kritike  e qelluar.Ne kete drejtim une mendoj se pagat  e profesoreve neper shkollat e mesme do te duhej te ngriteshin prej 450 deri ne 500 euro ne muaj.Natyrisht se kjo mase do te ishte edhe si nje motiv per vete profesionistet e arsimit  por edhe per vete nxenesit qe edhe ata ta duan arsimin me shume.

Detyra Plote

ANALIZE E ROMANIT - Gjenerali i ushtrise se vdekur koment dhe analize (I.Kadare)

Ne roman takojme njerez te nje populli te vogel,por krenar per luften qe ka bere, te cilet dinin te respektonin traditat,te respektonin mikun, te respektonin te vdekurit, qofshin dhe armiq. Ne roman takojme nje gjeneral te huaj, i cili kishte ardhur te marre eshtrat e ushtarve te vrare te vendit te tij,dhe nje prift qe e shoqeronte gjeneralin, duke bere ritet e fundit fetare te atyre qe nuk jetonin me.

Një gjeneral dhe një prift kanë ardhur në Shqipëri rreth njëzet vite pas përfundimit të Luftës së Dytë Botërore në një kërkim arkeologjik. Misioni i tyre është të zhvarrosin trupat e ushtarëve të vendit të tyre, por ajo çka ata zbulojnë janë kujtimet, gjysmë të ndrydhura, të tmerreve të veçanta shqiptare të asaj lufte. Gjenerali dhe prifti rugëtojnë nëpër Shqipëri, në udhëtimin e tyre të shënuar jo vetëm nga eshtrat por gjithashtu edhe nga copëzat dhe mbeturinat e historisë: me gunga, të lodhur dhe të pastrehë. Gjenerali e sheh vetveten si një ushtarak, që lehtëson therjen e vdekjes duke hequr të vdekurit nga shtëpitë e tyre të përkohshme: “Gjeneralët e tjerë kanë udhëhequr ato kolona t ë pafund të ushtarëve në disfatë dhe shkatërrim. Por ai, ai ka ardhur t’i rinxjerrë nga harresa dhe vdekja ata që kanë mbetur”.
Zemërgur, kryelartë dhe i pavëmendshëm ndaj shqiptarëve përreth tij, gjenerali beson se misioni i tij është vetëm paqësor, por takimet e papritura të tij provojnë dhunën e mbledhur nga e kaluara, të varrosur. Çdo fjalë, çdo fakt, çdo kockë e shpërbërë merr një kuptim të dytë, dhe pastaj një të tretë: Një ushtri e tërë është shndërruar në “disa tonë fosfor dhe kalcium”, grafitet e ashpra janë përkujtues të parullave fashiste. Secila medalje e luftës në kraharorin e një shqiptari reflekton fytyrën e një ushtari të vrarë që duhet zbuluar. Gjenerali mendjemadh i deritanishëm kthehet në një oficer të vdekjes, që mobilizon një ushtri fantazmash.

Ndjenjat e gjeneralit ndryshojne shpejt dhe vazhdimisht. Gjenerali ne fillim te udhetimit te tij paraqitet i mbushur me entuziazëm për “misionin” e tij historik.Ne te njejten kohe del se gjenerali ka pritur te takoje njerez te eger dhe barbare por ndodh e kunderta sa me shume njeh nga afer popullin shqiptar aq me shume ai ka dashamiresi dhe vete kritike.Personazhet ne roman nisin te shtohen dhe kjo shton dramen e gjeneralit duke nisur sin je mision monoton, duke ndryshuar me vone me gjetjen e ditarit gje e cila le gjurme tek gjenerali dhe duke vazhduar tek dasma qe e perball gjeneralin me te verteten e hidhur. 

Skenë mjaft melodramatike eshte kur gjenerali që kryesonte misionin i gjen eshtrat e kolonelit në ballafaqimin me një plakë shqiptare (Nica), e cila e pati vrarë kolonelin me sëpatë, pasi ai i pati përdhunuar vajzën e saj 14-vjeçare, e cila pas kësaj fatkeqësie i dha fund jetës, ndërsa plaka Nicë e varrosi kolonelin tek pragu i portës së vet. Kur në fshatin e saj erdhi gjenerali italian që mblidhte eshtrat, Nica i nxori eshtrat e kolonelit të mbledhura në një thes dhe ia hodhi gjeneralit para këmbëve, në mes të një dasme shqiptare ku ai pati shkuar, i paftuar. Ketu na shfaqet dhe tragjizimi qe merr romani dhe dramaciteti qe perjeton gjenerali ne vetvete duke bere qe gjenerali te ndjeje peshen e mekatit , duke e barazuar veten me kolonelin Z ,duke u zhytur ne depresion. 

Dhe ky roman ne paraqitet i tille me ndryshime te thella psikologjike jo vetem kaq.Eshte nje udhetim neper nje vend te frikshem, te huaj dhe misterioz dhe udhetaret mesojne se nuk mund ti kapercejne kufijte e vdekjes.Nje udhetim neper boten e te vdekurve:sa me teper zgjat kjo sipermarrje e cmendur aq me e pakuptimte nis ti duket e gjitha kjo gjeneralit .Hap pas hapi te vdekurit e shkulin nga pozitat e njeriut sundimtar sic paraqitej ne fillim dhe e cojne deri aty sa ai pranon plaget qe hap lufta jane te pasherueshme.

Detyra Plote

ANALIZE E VEPRES LETRARE - "Makbeth", subjekti, koment dhe analize (Shekspir)

Tragjedi Shekspiriane

Subjekti :

Makbethi na paraqitet si nje luftetar I guximshem dhe ambicios qe po kthehej nga lufta me  mikun e tij Bankuo.Rruges ata takojne tre magjistrica te cilat I tregojne nje profeci qe thoshte se Bankuo  do te linde mbreter, ndersa Makbethi do te fitoje nje titull te larte dhe do te behet mbret.

Kur kthehet ne atdhe, mbreti I Skocise, Dunkan I jep nje titull te larte.Ambicja e shtyn ate me shume te deshiroje fronin ,ndersa e shoqja Lady Makbeth e manipulon akoma me shume.Gjtihasthu profecia e magjistareve  dhe ambicia personale e shtyn ate te vrase mbretin Dunkan gjate nje  gostie ne pallatin e tij.Djemte e mbretit largohen te frikesuar nga Skocia. Ato ia vejne fajin sherbetoreve te dehur, ndersa vete fiton fronin.

Megjithate ketu nis bjerrja e Maktbehtit, I cili na paraqitet si nje tiran.Pas vrasjes ate nis ta denoje ndergjegja,  megjitate nga frika se mos Bankuo do te kujtone profecine, vendos ta vrase dhe ate e te birin e tij,I biri shpeton.

Ne nje gosti , Makbethit I shfaqet fantazma e Bankuoit, dhe ai vendos te takoje perseri magjistaret, Ato I thone se ai duhet t’I druhet  Makdufit, por nga ana tjeter ai nuk mund te mundohej nga ndonje njeri I lindur nga nje nene, dhe derisa pyjet perballe keshtjelles te spostoheshin.Nderkohe Lady Makbeth vuan nga ecjet sonabul ne gjume dhe vret veten.

Makdufi dhe ushtria e tij angleze nis te avancoje drejt keshtjelles se Makbethit. Makbethi del te luftoje, sheh qe pyjet ishin spostuar sepse ushtria I kishte prere per ti perdorur si mbrojtje, dhe Makdufi I thote qe ai ka lindur nga nje operacion cesarian. Ne dyluftim Makdufi e vret Makbethin dhe mer fronin bashke me djalin e Bankuos. Ata premtojne se do te bejne mire per Skocine.

Temat :

Fuqia  malifike e ambicjes se tepert.

Ishte ambicja ajo qe shtyu ciftin Makbeth te kryente mbretvrasjen, kete krim te rende. Ambicja per pushtet eshte e madhe, por dhe gjakatare. Gjithashtu ajo con ne dhune, dhe thuhet se nje here te perdoret dhuna, eshte e veshtire ta ndalesh ate. Ky krim merr permasa biblike “ nje ze me thirri mos fli me”

Lidhja mes gjinise ( mashkullore)  dhe forces

Zonja Makbeth e shtyn  te shoqin te kryeje krimin duke vene ne dyshim burrerine e tij. Ajo thote se me mire te ishte ajo vete burre, per tab ere ate krim. Keshtu vendoset nje barazim mes burrerise dhe dhunes. Nga ana tjeter edhe femra ka po aq fuqi sa mashkulli, vecse ne nje menyre tjeter. Magjistaret dhe zonja perdorin manipulimin per te arritur ate cka duan.

Ndryshimi midis mbreterimit dhe tiranise.

Dunkani eshte quajtur gjithnje mbret gjate tragjedise, ndersa Makbethi I trazuar eshte nje tiran qe perdor dhunen dhe vrasjen per te eliminuar armiqte. Nderkohe qe mbreti kurorezon Makbethin nga fitorja ne ufte, vete Makbethi sjell trazira ne Skoci ( koha e keqe- simbol) . Malkomi eshte ai qe premton per nje qeverisje serisht te drejte te denje mbreterore e Skocise.

Motivet :

-          Halucinacionet

-          Dhuna

-          Profecite

Simbolet :

-Gjaku- faji

-Moti I keq – korrupsioni moral dhe politik

Personazhet :

Makbethi na paraqitet njeheresh si  I guximshem, ambicios dhe I  trazuar nga dilemat.

Ai paraqitet ne rrethana te jashtezakonshme. Ndjenja e fajit e bren ate gjate gjithe kohes, dhe e ndien se ndeshkimi  eshte I pashmangshem, sepse ashtu sic vrau ai Bertin, mund ta pesoje edhe vete.

Dilemat e tij jane mbi lakmine e papermbajtshme per pushtet dhe ndjenjes se detyres si mbret. Ai ka shume imagjinate, madje ajo e ndikon me shume se arsyeja e tij.

Zonja Makbeth  eshte gjithashtu e etur per pushtet, krenare, e ashper, urdheruese.

Ky cift eshte ne bashkeveprim, ata nuk zevendesojne njeri tjetrin.Te dy I lidh ambicja dhe krimi. Nga ana tjeter  lakmia e zonjes nuk njeh kufi. Ajo eshte me gjakftohte dhe I mungon imagjinata. Megjithate ajo nuk mund te quhet e lige, as Makbethi, sepse I rendon ndjenja e fajita , aq sa e shtyn ne vetevrasje.

Magjistricat  here duken si karikatura, here supernatyrale dhe paranormal e here marrin rolin e  personazhit me te rrezikshem ne tragjedi. Fjalet e tyre mistike, mund te duken edhe si loje fjalesh ( nga barku I nenes) . Fjalet e tyre mund te merren edhe si  parashikime te fatalitetit te pashmangshem ( pyjet qe leviznin) , edhe si nje shtyse psikologjike per Makbethin , I cili pa fjalet e tyre ndoshta nuk do te  kishte arritur ta vrsite mbretin.

Mesazhet  :

Karakteri demokratik e humanist. Idete perparimatare te rilindjes, barazia midis njerezve, e drejta e mendimit te pavarur, e ndjenjes se lirise, himnizimi I virtytit, qeverisja e drejte, ndeshkimi per fajet, pergjegjesite per veprimet etj.

                                                                                          

Detyra Plote

ANALIZE: Poezia e ISMAIL KADARESE

 POEZIA E KADARESË
Poezia e Ismail Kadaresë është një prej zhvillimeve më novatore në vjershërimin shqip gjatë një gjysmë shekulli. Ajo shprehu vendosmërinë e shkrimtarëve të brezit të viteve '60 për të realizzar qëllime estetike të ndryshme prej paraardhësve.
Frymëzime dialoshare (1954), Ëndërrimet (1957), Endërr industriale (1960), Shekulli im (1961), Poemë e blinduar (1962), Përse mendoben këto male (1964), Shqiponjat fluturojnë lart (1966), Motive me diell (1968), Koha (1976), Shqipëria dhe tri Romat, përbëjnë titujt kryesorë të veprës poetike të Kadaresë.
Ismail Kadare, ndryshe nga Agolli, në periudhën e parë të krijimtarisë së tij, u tërhoq pas poemës epiko-lirike. Në prirjen e përgjithshme ai nuk u shkëput prej frymës monumentalizuese të poezisë së mëparshme, por e kushtëzoi këtë me tipin e njeriut shqiptar, të historisë së tij kombëtare, të fatit të tij nëpër shekuj. Thuajse në të gjitha poemat e shkruara në vitet '60 -'70 ka një gërshetim të mjeteve të reja të të shprehurit me mënyrën tradicionale të të vështruarit të jetës dhe të historisë:
Po s'ndërron ai kurrë
Art i skulpturës
Gënjeshtrën mbi mua ka ngrírë përgjithnjë.
I mbërthyer në dëshminë e saj të rremë
Të vërtetën kujtoj dhe qaj për të. 
(Laokonti)

Poezia e Kadaresë, ndryshe prej prozës së tij, është përgjithësisht e qartë, pa ekuivoke, shpesh marciale, thuajse përherë optimiste. Ajo, në kritikën zyrtare, është pritur si pasurim problematik i poezisë shqipe, veçanërisht me temën e qëndresës shumëshekullore të popullit shqiptar në rrugën e tij të gjatë të historisë. Poezia e Kadaresë është poezi e sfidave të mëdha shqiptare. Ajo është e përshkuar nga qëndrimi hyjnizues ndaj historisë kombëtare, ndaj lavdisë së tyre, ndaj tokës së të parëve, ndaj gjuhës shqipe.
Qëndresa hyn në poezinë e Kadaresë qysh prej kohërave antike, deri në periudhat më të afërta të historisë. Veçmas ajo lidhet me "motin e madh", të epokës së Gjergj Kastriotit; por Kadare hyjnizoi një periudhë më të hershme se kjo, që ishte mitizuar më herët prej Rilindjes Kombëtare: periudhën e humanizmit evropian (siç mendon shkenca e historisë, kjo periudhë e gjeti Shqipërinë në të njëjtën shkallë zhvillimi me anën tjetër të Adriatikut), e cila pati shprehjen e saj dhe në njeriun dhe qytetërimin shqiptar:
Njëzet e katër luftra bëri,
Njëzet e katër vdekje theu.
çka mangut linte ditën Gjergji,
Plotësonte natën Skënderbeu.
(Portreti i Skënderbeut)
Përgjithësisht poezia e Kadaresë është e sunduar prej mitit të së shkuarës, evokimit të lavdisë së dikurshme. Kadare synon, përmes poezisë së tij, ta çlirojë njeriun shqiptar prej akuzash që e kanë ndjekur ndër shekuj, duke përfshirë akuzën si popull i lindur me instinktin e luftës dhe të mercenarizmit, binjak me armën dhe peng i saj:
Dhe kur binin në prille a në vjeshtra
Nëpër brinja të shtrirë, nëpër lugje,
Si me zjarre të vegjël të pëtjetshëm
Era loste me xhufkat e kuqe.
(Nisja e shqiptarëve për në luftë)
Poema epiko-lirike shqipe arriti një nivel të lartë afirmimi me vepra të tilla të I. Kadaresë, si "Përse mendohen këto male" dhe "Shqiponjat fluturojnë lart", pastaj me "Shekulli i 20-të", "Poemë e blinduar", "Shqipëria dhe tri Romat" e vepra të tjera.
Poezia e Kadaresë është e prirur drejt sintetizmit dhe abstraksionit. Në këtë cilësi poezia e Kadaresë të sjell ndërmend vjershërimin e Migjenit. Sintetizmi shfaqet në mungesën e çfarëdo subjekti apo elementi të subjektit. Poemat e Kadaresë, përgjithësisht poezia e tij, janë art mendimi, pa elemente të rrëfimit (narracionit). Si të tilla, si poema mendimi, ato ofrojnë shumësi leximesh, në kohë dhe në miedise të ndryshme.
Kadare në problematikën e poezisë shqipe, krijoi emërtesën e "temës së madhe". dhe jo vetëm kaq, ai e ktheu në mit atë, duke e bërë mbizotëruese në jetën letrare të vendit për më shumë se dy dekada. Para së gjithash poezinë e Ismail Kadaresë e intereson ajo që shpesh quhet gojëdhënë kombëtare ose mit i origjinës. Sfidat më të rëndësishme të historisë së popullit shqiptar janë stacione të poezisë së tij.
Kadare i shkroi disa prej veprave të tij më të rëndësishme në vargje të lira, duke përvetësuar vlera të rëndësishme të vjershërimit tradicional, prej De Radës deri tek Migieni. Në fillimet e veta ishte i ndikuar prej poezisë ruse, veçmas prej Majakovskit. Poezia intime e Kadaresë është mjaft e ngrohtë, e drejtpërdrejt, një bashkëbisedim me të dashurën që përgiithësisht është larg si vend apo si kohë:
Do shkoj të ulem përmbi pellgjet,
Të pi në gjunjë duke rënë,
Në grykë e di që do më ngelet
I ftohti medaljon i hënës.
Gjithashtu poezia intime e Kadaresë përshkruhet nga malli për qytetin e lindjes, për njerëzit që lanë gjurmë në fëmijërinë e tij,
për atdheun kur ndodhet larg tij, për kohën studentore, vajzat dhe rrugët e Moskës kur është në atdhe, e mbi të gjitha, për vajzën që le gjurmë në shpirtin e tij, por që përgjithësisht ndodhet larg.
RAPORTI NDËRMJET JETËS DHE VDEKJES
Raporti midis jetës dhe vdekjes, midis të gjallëve dhe varreve, midis brezit që shkoi dhe atij që vjen, një nga raportet më thelbësore të qenies njerëzore, përbën një rregullator të mbifuqishëm të gjithë yllësisë së veprave të Kadaresë. Synimi parësor i çdo letërsie serioze që të qëndrojë mbi kohën dhe hapësirën zuri vend kryesor që tek romani "Gjenerali i ushtrisë së vdekur". Ky roman i kushtohet misionit të një shtabi ushtarak të gjallë, i cili duhet t'i bëjë nderet e fundit një armate të tërë ushtarësh të mbuluar me dhè. Vlera e jetës, çmimi i vdekjes, taksa e gjakut, varrimi dhe zhvarrimi, muranat anonime dhe piramidat hijerënda, ringjallja dhe rivdekja (rivrasja), arka e hirit dhe dosja e zezë, kamarja e turpit dhe përmendorja e nderit, harrimi dhe përjetësia, vetëflijimi dhe kurbani, trupi dhe hija (fantazma, sozia, spiritus), janë nocione themelore artistike të shkrimtarit.
Në mënyrë të veçantë vdekja përbën një zgjedhje të dendur të autorit për të dhënë qëndrimin e tij ndaj jetës njerëzore. Ajo paraqitet në formë individuale dhe kolektive, natyrore dhe heroike, të mirëqenë dhe të sajuar. Ajo vjen nga fati, nga hakmarrja, nga lufta, nga gjyqi, nga sëmundja nga mplakja; në të gjitha pamjet e saj, si ndërprerje e zakonshme e jetës, si shpagim për vdekjen e tjetrit, si prurje e lëngatës, si varje apo pushkatim nga shteti, si zvarrisje apo linçim nga hakmarrja.
"Gjenerali i ushtrisë së vdekur", vepra që i dha njohjen ndërkombëtare Kadaresë, nuk është e para që trajton raportin midis jetës dhe vdekjes. Qysh tek "Balada e zhvarrimit", kushtuar fatit pas-vdekjes të prijësit arbër Gjergj Kastrioti, duket qartë prirja për të zbuluar, nëpërmjet qëndrimit ndaj varrit, kulturën nga barbaria, dhunimin nga shenjtërimi, sundimin e të vdekurve mbi të gjallët.
Në tregimin "E krehura", vdekja dhe varret, në heshtjen e tyre, marrin vlerë fisnikëruese. Njeriu që edhe me vdekjen dëshiron të tregojë dinjitet dhe fuqi shpirtërore ka një varr të thjeshtë, pa shenjë, në një kënd të padukshëm të varrezave verilindore të kryeqytetit, ndryshe nga shumë të tjerë, që, në përputhje me hierarkinë zyrtare mbitokësore, mbajnë mbi krye statuja, ornamente, lule dhe figura. Por ata nuk kanë bërë më shumë se Egla e vogël për Shqipërinë dhe s'kanë asnjë meritë për të qenë të diferencuar edhe përpara vdekjes e varrit. Nëpërmjet varreve Kadareja ka stratifikuar gjithë shoqërinë shqiptare, në kuadrin e së cilës veprojnë personazhet e tij.
Shtresëzimi i shoqërisë në veprën e Kadaresë fillon me varret pa emër, me muranat e thjeshta në gryka malesh e pusish, me varrezat e zakonshme shqiptare, pranë kishës, rrethuar me selvi; për të vazhduar më tej me përmendoret dhe lapidarët, me varret e shenjtëruar për motive patriotike, siç janë varret e dëshmorëve (le të kujtojmë, për shembull, varrin e veçantë të Alush Tabutgjatit; varrin e Skënderbeut ose edhe të pashait turk në Orikum) dhe për të përfunduar me piramidën e faraonit Keops ose arkën e hirit të trupit të djegur të Çu En Lait, që, sipas testamentit të tij, u derdh mbi hapësirën ndërkontinentale të Kinës, për ta pushtuar me frymën e vet.
Ismail Kadare është nga personalitetet më të shquara të letërsisë shqiptare. Me veprën e tij, që ka shënuar një numër rekord të përkthimeve (në rreth 32 gjuhë të huaja) ai e bëri të pranishme Shqipërinë në botë, me historinë dhe me kulturën e saj shekullore.
Kadareja që në vitet '60 shënoi kthesë në letërsinë shqiptare me poezinë dhe prozën e tij. Brenda potencialit të tij krijues janë mitet dhe legjendat, e shkuara dhe e ardhmja, raportet e përkohshmërisë dhe të përjetësisë, dramat e kaluara dhe ato të tashmet, veset dhe virtytet shqiptare, kullat dhe pallatet moderne, qëndresa dhe humbja, zhdukja dhe ringjallja, të gjitha labirintet e jetës dhe të vdekjes. Duket sikur asgjë çka është shqiptare, nuk mund t'i shpëtojë syrit të shkrimtarit të madh.
E gjithë vepra e Ismail Kadaresë që nga botimi i parë deri te i fundit ndrit nga mesazhi dhe shpresa për një Shqipëri të barazuar me shtetet më të qytetëruara të botës, sepse asktu e meriton, ndihet të pohojë autori

Detyra Plote

Lista e veprave letrare, programi i letersise Matura Shteterore.

Poezi

Epi i Gilgameshit,

Homeri “Iliada”,

Populli “Këngë të epikës legjendare shqiptare”,

N. Frashëri “Lulet e verës”,

De Rada “Këngët e Milosaos”,

Bajron “Cajld Harold”,

N. Frashëri” Histori e Skënderbeut”,

Fishta “Mrizi i  zanave”,

 Pushkin “Eugen Onjegin”,

  Poradeci “Lirika”,

Migjeni “Vargjet e lira”,

Camaj “Palimpsest”,

I.  Kadare “Ca pika shiu ranë mbi qelq”,

Uitman “Fije bari”,

 Bodler “Lulet e së keqes”.

Prozë

Servantes “Don Kishoti”,

 Barleti “Historia e Skënderbeut”,

 Hygo “Katedralja e Parisit”,

Pashko Vasa “Bardha e Temalit”,

 Balzak “Evgjeni Grande”, “Xha Gorio”,

P. Marko “Qyteti i fundit”,

Kadare “Kështjella”/“Gjenerali i ushtrisë së vdekur”,

Kamy “I huaji”,

Markes “100 vjet vetmi”,

E. Koliqi “Vepra”,

Camaj “Karpa”,

Kasem Trebeshina “Odin Mondvalsen”. “Kënga shqiptare”,

Dramë

Eskili “Prometeu”,

 Shekspir “Romeo dhe Zhuljeta”, Shekspir “Nata e dymbëdhjetë”,

Molier “Mizantropi”,

Shekspir “Mbreti Lir”/ “Makbeth”/ “Hamleti”, Ibsen “Shtëpi kukulle”/”Armiku i popullit”,

Çajupi “14 vjeç dhëndër”,

Fishta “Jerina ose mbretëresha e luleve”,

Miler “Pamje nga Ura”,

E. Haxhiademi ”Abeli”,

 Noli “Izraelitë dhe filistinë ”,

 A. Pashku “Drama”.

Detyra Plote

ANALIZE LETRARE - "Mbreti Lir" subjekti, koment dhe analize (Shekspir)

Tragjedi Shekspiriane mbeshtetur ne gojedhene te kelteve.

Subjekti :

Mbreti Lir eshte mbreti I Anglise. Ai vendos te lere fronin e tij dhe t’a ndaje mes tre vajzave te tij, Gonerilit, Reganit dhe Kordelias. Ai I vendos ato para nje prove ku do te shihte se cila nga vajzat do ta donte me shume. Dy vajzat e medha  nisin ta manipulojne me fjale, ndersa Kordelja, vajza e vogel thote se ajo e do babain e saj ashtu sic do femije. Prandaj ai nuk I jep asaj nga tokat e veta, por e mallkon  dhe  e debon ate nga shtepia. Nderkohe  Kordelja shkon ne France pasi mbreti I Frances ishte ne dashuri me te. Me pas  Liri e kupton se c’gabim te rende kishte bere pasi dy vajzat e debojne nga shtepia dhe e lene ne shi.

Nderkohe  Konti I Glosterit  ka gjithashtu probleme familjare. Djali I tij I madh, Edmundi, eshte I adaptuar . Ai nuk e pranon dot kete dhe thur nje intrigue sikur djali tjeter , Edgari do te vrase babane e tyre. Ndaj Glosteri e debon Edgarin dhe mban prane vetes Edmundin. Kur Glosteri merr vesh qe Lirin e kane braktisur te bijat, e ndihmon ate. Regan dhe I shoqi I saj ,  e masakrojne per kete, dhe ai perfundon serisht tek Edgari, ku shkoi dhe Liri.

Nje ushtri franceze niset kundra Anlgise, e kryesuar nga Kordelja. Edmundi lidhet me dy motrat, dhe Albani, I shoqi I Gonerilit eshte shume I shqetesuar rreth ceshtjes se Lirit, dhe per pasoje ate e vrasin. Nderkohe ushtria e Kordelias mundet dhe ajo dhe I ati mbahen peng. Nga ana tjeter ushtria angleze e Edmundit dhe motrave thyhet nga ajo e Edgarit. Glosteri tenton te vrase veten, Edgari vret Edmundin, Gonerili vret motren e saj per shkak te xhelozise ndaj Edmundit dhe me pas kryen vetevrasje , Glosteri vdes, Kordelja ekzekutohet dhe Liri vdes I thyer n zemer me trupin e saj nder duar.

Personazhet:

Mbreti Lir -  ka nje karakter te dyfishte e kontradiktor ku spikasin: despotizmi mizor me humanizmin e thelle, mendja cinike me ate plot kureshtje, dyshimi me pastertine shpirterore. Ai eshte nje karakter qe eshte formuar nen ndikimin e raporteve te caktuara shoqerore. Edhe ne moshe te madhe, mbreti ka nje krenari te tepruar, e vetem me dinakeri mund t’ia fitosh zemren. Kjo ka ndikuar keq e ne edukimin e vajzave , dhe vete Shekspiri thote keshtu. Edhe ato jane impulsive e I binden mbretit sa per sy e faqe, dhe kur u cenohet interesi  bejne veprime ekstreme. Mbreti Lir vetem kur mbetet jashte kupton te verteten. Ai peson nje goditje te tmerrshme, saqe cmendet. Gjate zhvillimit te ngjarjeve ndryshon dhe mendimi I lexuesit per mbretin. Ne fillim mbreti duket sikur I intereson me shume aparenca se  e verteta. Kordelja eshte vazja e tij e preferuar ne fillim, dhe ai ndoshta e di qe ajo e do me shume, por nuk mund ta pranoje pergjigjen e saj indiferente. Me vone ai meson nga gabimet e tij.

Kordelja – Karakteristikat e saj jane bukuria fizike e shpirterore, ndershmeria, perkujdesja, dashuria etj. Ajo kontraston me karakteret e dy motrave. Ajo eshte personifikimi I virtytit, dhe nga ana tjeter nje viktime e pafajshme e padrejtesive te botes.

Edmundi – eshte antagonisti I tragjedi. MEgjithate karakteri I tij eshte kompleks, pasi ai nuk vepron vetem per interesa te tipit dedhira per pushtet, ambicja per sa me shume, por sepse nuk mund te lejoje qe shoqeria ta shohe si nje bastard, sic e cilesoi dhe vete babi I tij. Ai eshte shume I ftohte, porsi dhe shoqeria  ka trajtuar ate, dhe vetem ne fund te tragjedise shfaq nje shenje dobesie, kur sheh qe Gonerili dhe Regani kishin vdekur per te.

Regan dhe Gonerili- jane personazhe negative. Ne fillim ato duken te zgjuara, aq te zgjuara sa t’ia hedhin babait te tyre. Me pas ato tregohen te pashpirta dhe shume ambicioze, te pangopura. Nuk kane meshire as kur perzene babain e tyre dhe as kur verbojne Glosterin. Ne fund ato duan te kenaqen me Edmundin, por e keqja I kthehet mrapsht duke I vrare ato te dyja nga duart e njera tjetres.

Temat :

Drejtesia  

Autoriteti kunder kaosit – Liri s’eshte vetem nje baba, por edhe nje mbret. Ai ia le trashegim fronin e tij vajzave, por nga ana tjeter kjo qeverisje I sjell kaos Anglise.

Pajtimi – Edhe pse Liri e deboi Kordelia, ajo vazhdoi ta doje babain e saj dhe madje ta mbroje ate. Edhe Liri I cili u tregua aq I ashper me te, u lidh me shume se me cdo njeri tjeter.

Motivet :

Cmenduria -  Nga vuajtet  dhe tronditjet e medha, Liri cmendet dhe kjo cmenduri e shoqeron tere tragjedine.Personazhit te tij tragjik I bashkangjitet dhe persnazhi komik I Lolos. Nen pamjen e tij qesharake fshihet nje dituri e urtesi dhe nje zemer e madhe. Ai misheron urtesine popullore dhe e sheh jeten me sy te mprehte dhe e di te verteten.

Tradhetia – fillimisht mes femijeve dhe babait, dhe vellait me villain. Ne marredhenien e Kordelias dhe te atit forcohet ideja qe zemra e tradhetise eshte  mospasja e  nje gjykimi te drejte.

Simbolet

Shiu dhe shtrengata e madhe - simbol I krimit me te tmerrshem : uzurpimi I pushtetit dhe mosmirenjohja ndaj prindit. Ky krim I dyfishte ka prishur gjithe ekuilibrat natyrore mbi te cilet ngrihet jeta shoqerore dhe ajo individuale. Gjendja shpirterore e mbretit te shperfillur jepet pikerisht me kete shtrangate. Ajo mund te jete gjithashtu simbol I natyres qe I ben thirrje mbretit te shohe te vertetat, simbolizon drejtesine hyjonore qe eshte e thyer nga veprimet e njerezve, por edhe gjendjen ne te cilen Liri po le vendin e tij.

Verbimi -  verbimi fizik I Glosterit eshte gjithashtu metaforik. Si ai si Liri kane te dy femije te ndershem dhe te pandershem , dhe ata jane te verbuar per sa kohe nuk shohin te verteten, por mbajne anen e te keqinjve. Ato jane te verbuar nga fjalet, dhe nuk mund ta shohin te verteten .

Mesazhet :

Ajo percjell ide humaniste. Liri nis te ndieje dhimbje per te varfrit dhe urrerjte e zemerim te thelle kunder krimineleve, hipokrizive dhe sistemit shoqeror. Fataliteti I pashmangshem e heronjve  lidhet me denimin e tyre per te ikur nga bota e se keqes qe u solli aq shume vuajtje sa qene gjalle. Kjo tragjedi eshte kunder erresires se despotizmit te kishte pushtuar Europen ne Rilindjk, dhe kjo shfaqet me kundershtimin e hapur ndaj mbretit te Kordelias dhe Kentit. Ne fund ka shprese dhe kjo jepet me fjalet “Ju miq te dashur, te dy tok sundoni, Dhe rregullojeni shtetin e percare.”

Detyra Plote

ANALIZE LETRARE - "Hamleti" Subjekt, koment dhe analize (Shekspir)

Tragjedi Shekspiriane

Subjekti :

Fantazma a mbretit te vrare te  Danimakres shfaqet ne Elsinore, dhe shihet fillimisht nga Horatio dhe nje sherbetor.Horatio I thote birit te mbretit te vdekur, Hamleitit, I cili vendos te takoje fantazmen.Nga ajo , ai kupton se I  ati eshte vrare nga xhaxhai I tij, Klaudius me helm ne vesh.Xhaxhai I tij I kishte zene fronin dhe kishte marre nenen Gertrude per grua.

Hamleti tronditet dhe  per te zbuluar te verteten, nis te shtiret si I cmendur.Ofelia, e dashura e tij bashkepunon me te atin, Polonin dhe mbreterit per te zbuluar te verteten e Hamletit.Duket sikur Hamlet eshte vertete I marre, dhe ai bashkohet me trupen e teatrit per te  vene ne skene nje tragjedi ku perhskruhet menyra si Klaudi vrau mbretin.Klaudi nuk e perballoi sot dhe u largua nga shfaqja, duke e siguruar keshtu Hamletin per fajsine e tij.

Ndersa hyri ne dhomen  e nenes, ai vret Polonin I cili ishte fshehur ne dollap.Pas kesaj Ofelia cmendet, dhe Laerti vellai I saj kthehet nga Franca.Klaudi  shtyn Laertin kunder Hamletit, dhe vendos qe gjate nje dyluftimi rutine, te helmoje shpaten e Laertit, nderkohe qe Hamleti ishte debuar per ne Anlgi, por u kthye prape prej sulmeve pirate.Ai u kthye gjate funeralit te Ofelise e cila vdiq e mbytur ne lume.

Me pas, Klaudi e merr ne gosti ku kishte vere te helmuar, per Hamletin.Gertruda e pi gabimisht dhe vdes, Laerti plagos Hamletin me shpaten e helmuar, dhe me pas veten.Hamleti detyron Klaudin te pije veren e helmuar dhe vdesin te gjithe.Kur vijne norvegjezet per t dhene lajme te luftes, I gjejne te gjithe te vdekur.Ka mbijetuar Horatio miku I Hamletit I cili tregon historine e Hamletit.

Personazhet :

Hamleti : karakter kompleks.Intelektual, akademik, I sjellshem.

I lekundur, misterioz, I pasigurte , enigmatic , I rrembyer, melankolik.Ai ka dy karakteristika : gjakftohtesine ne kohe rreziku dhe shpejtesine rrufe ne veprim.Tragjizmi I tij qendron ne faktin qe  planet e medha shpirterore te tij , perballe fatalitetit te vdekjes humbasin kutimin e tyre.Dilemat e tij jane te shumta por permendim ate qe c’ka eshte jeta ? detyre apo e drejte e njeriut?A duhet vendosur puna dhe misioni para dashurise?  - fati ironic. Hamleti eshte nje hero I vetmuar  ku kompromisi me kriminelin dhe hiprokizia e jetes nuk I lene vend per te jetuar sic ai do.Hamleti nuk deshiron te vrase mbretin per ti marre fronin, por ai ka ideale humaniste.Ai  brengoset per lumturine e pergjithshme dhe do ta ndreqe ate “ kjo bote u shtur” ..

Klaudi : personazhi antagonist, tiran, egoist, I lig, burracak.

Fjalet e tij hipnotizojne por dhe helmojne veshet, njelloj si krimi I tij.

Gertruda : sharmante, karakter I pasur por shpesh keto duken si cilesite e saj te vetme, pasi nuk ka mendime te kthejjta ne situate kritike.

Fabula : Melankolia e Hamletit, hakmarrja per vdekjen e mbretit Hamlet,kurthe dhe dredhi.

Nenfabula : Dashuria e Ofelise dhe Hamletit, Laerti ne France, cmenduria e Ofelise.

Temat : Hakmarrja, cmenduria, lakmia, udheheqesi ideal, spiunimi dhe fuqia e artit jane vetem disa prej temave qe trajtohen ne kete tragjedi kaq te gjere.Tema te tjera jane :

Pamundesia e te qenurit I sigurte. – vete tragjedia me shume na shtron pyetje sesa na jap ergjigje.Pyetjet  shtrohen qe ne rrafshin fantazmagorik dhe abstract “ A duhet besuar fantazma, apo eshte nje krijim I se keqes? “ , ne rrafshin tokesor “ Si mund te veprojme kur kemi te bejme me nje krim pa deshmitare? “ , ate psiklogjik “ Si mund te kuptojme shpirtin e nje njeriu dhe te vertetat e tij vetem duke pare reagimet apo gjestet? “ etj.

Kompleksiteti I aksioneve  - Hamleti mendon shume per veprimet e tij, jo vetem persa I perket siguire, por dhe gjendjed emocionale, shpirterore etj.Ndryshe nga ai persnazhet e tjere veprojne pa u menduar gjate, por mesa duket , veprimet e pamenduara mire cojne ne demin e vete personazhit.Kujtojme ketu Klaudin me helmin dhe Laertin ne dyluftim.

Misteri I vdekjes : Hamleti obsesionohet me vdekjes.Ai e shef ate edhe ne aspektin shpirteror ( fantazma e tea tit), edhe fizik (kafka e Jericos).Ai gjithashtu e sheh vdekjen si nje mundesi per te shpetuar nga jeta  torturuese dhe dilemat e tij, por misteri pertej vdekjes eshte ai cka e mban njeriun ende ne jete.

Shteti si nje trup I semure : mund te themi keshtu, sepse mesa duket,mireqenia e  Danimarkes varet nga familja mbreterore.Para se te vinte Klaudi, Danimarka nen nje qeverisje te mire ishte e qete, ndersa tashme ajo eshte kthyer  ne nje trup te infektuar nga korruptimi I Klaudit dhe Gertrudes.Ne fund kemi tone optimiste per fatin e Danimarkes.

Mesazhet :

Ide te thella humaniste,  ngrihet kulti I njeriut me virtyte  qe ngadhejen ne luften kunder se keqejes dhe bjerrjes qe jane rrenjet e nje shoqerie ne mjerim. Thirrja qe I ben Hamletit nenes se tij  eshte universal ne dhimbjen qe percon; aty ku ka shprese virtyti mund te lulezoje dhe njeriu mund te gjeje fuqine Brenda vetes qe te permiresoje jeten e tij dhe cilesite e tij te brendshme “ Jeto me gjysmen me te paster”

Motivet :

1.Incesti(Klaudio- Gertrude, Laerti – Ofelia, Hamlet- Gertrude)

2.Urrejtje ndaj femres  (Lidhja mes seksualitetit femeror dhe bjerrjes )

3.Veshet dhe degjimi ( fjalet perdoren si per te komunikuar,ashtu dhe per te shtremberuar realitetin)

Simbolet :

Kafka e Jericos.

Procesi fizik I vdekjes dhe dekompozimit e habit Hamletin.Ai kujton seJeriko ishte  gaztori I babait te tij, dhe tani ishte ngrene nga krimbat dhe I kishte mbetur vec kafka.Ky fat do t’I perfhije te tere, madje dhe vete mbretin.Mbreti do te jete dhe vete nje dite ushqim per krimbat qe do te perdoren per te peshkuar, e peshqiit ushqim per njerezit.Ne kete menyre, Shekspiri jep ne menyre artistike rrjedhen e jetes per te gjithe njerezit njesoj)

Kjo tragjedi eshte shkruar me varg te bardhe.Shekspiri perdor pesekembeshin jambik per te krijuar ndjesite tingelluese sepse ky varg ka aftesine e krijimit ten je ritmi qe rrit ndjesite emocionale.Ky varg dallohet nga perdorimi I nje zakonereje te patheksuar dhe nje zanoreje te theksuar prapa saj.

Gjetjet artistike :

1.Tensioni I trefishte – vrasja e mbretit, cnderimi I nenes, krimi ndaj babait

2.Fantazma – ne mungese te deshmitareve te gjalle krijon piken e lidhjes

3.Drama Brenda drames

4.Marrezia e shtirur.

Ligjerimet poetike :

1. lirika e dashurise Hamlet- Ofeli

2.poezia elegjiake – cmenduria e ofelise

3.Komike- komedianet dhe gazmoret

4.misteri – fantazma

5. monologue shperthyes

6. poezia e larte tragjike.

Detyra Plote

ANALIZE LETRARE: Gjenerali i ushtrise se vdekur koment dhe analize (I.Kadare)

Ne roman takojme njerez te nje populli te vogel,por krenar per luften qe ka bere, te cilet dinin te respektonin traditat,te respektonin mikun, te respektonin te vdekurit, qofshin dhe armiq. Ne roman takojme nje gjeneral te huaj, i cili kishte ardhur te marre eshtrat e ushtarve te vrare te vendit te tij,dhe nje prift qe e shoqeronte gjeneralin, duke bere ritet e fundit fetare te atyre qe nuk jetonin me.
Një gjeneral dhe një prift kanë ardhur në Shqipëri rreth njëzet vite pas përfundimit të Luftës së Dytë Botërore në një kërkim arkeologjik. Misioni i tyre është të zhvarrosin trupat e ushtarëve të vendit të tyre, por ajo çka ata zbulojnë janë kujtimet, gjysmë të ndrydhura, të tmerreve të veçanta shqiptare të asaj lufte. Gjenerali dhe prifti rugëtojnë nëpër Shqipëri, në udhëtimin e tyre të shënuar jo vetëm nga eshtrat por gjithashtu edhe nga copëzat dhe mbeturinat e historisë: me gunga, të lodhur dhe të pastrehë. Gjenerali e sheh vetveten si një ushtarak, që lehtëson therjen e vdekjes duke hequr të vdekurit nga shtëpitë e tyre të përkohshme: “Gjeneralët e tjerë kanë udhëhequr ato kolona t ë pafund të ushtarëve në disfatë dhe shkatërrim. Por ai, ai ka ardhur t’i rinxjerrë nga harresa dhe vdekja ata që kanë mbetur”.
Zemërgur, kryelartë dhe i pavëmendshëm ndaj shqiptarëve përreth tij, gjenerali beson se misioni i tij është vetëm paqësor, por takimet e papritura të tij provojnë dhunën e mbledhur nga e kaluara, të varrosur. Çdo fjalë, çdo fakt, çdo kockë e shpërbërë merr një kuptim të dytë, dhe pastaj një të tretë: Një ushtri e tërë është shndërruar në “disa tonë fosfor dhe kalcium”, grafitet e ashpra janë përkujtues të parullave fashiste. Secila medalje e luftës në kraharorin e një shqiptari reflekton fytyrën e një ushtari të vrarë që duhet zbuluar. Gjenerali mendjemadh i deritanishëm kthehet në një oficer të vdekjes, që mobilizon një ushtri fantazmash.
Ndjenjat e gjeneralit ndryshojne shpejt dhe vazhdimisht. Gjenerali ne fillim te udhetimit te tij paraqitet i mbushur me entuziazëm për “misionin” e tij historik.Ne te njejten kohe del se gjenerali ka pritur te takoje njerez te eger dhe barbare por ndodh e kunderta sa me shume njeh nga afer popullin shqiptar aq me shume ai ka dashamiresi dhe vete kritike.Personazhet ne roman nisin te shtohen dhe kjo shton dramen e gjeneralit duke nisur sin je mision monoton, duke ndryshuar me vone me gjetjen e ditarit gje e cila le gjurme tek gjenerali dhe duke vazhduar tek dasma qe e perball gjeneralin me te verteten e hidhur.
Skenë mjaft melodramatike eshte kur gjenerali që kryesonte misionin i gjen eshtrat e kolonelit në ballafaqimin me një plakë shqiptare (Nica), e cila e pati vrarë kolonelin me sëpatë, pasi ai i pati përdhunuar vajzën e saj 14-vjeçare, e cila pas kësaj fatkeqësie i dha fund jetës, ndërsa plaka Nicë e varrosi kolonelin tek pragu i portës së vet. Kur në fshatin e saj erdhi gjenerali italian që mblidhte eshtrat, Nica i nxori eshtrat e kolonelit të mbledhura në një thes dhe ia hodhi gjeneralit para këmbëve, në mes të një dasme shqiptare ku ai pati shkuar, i paftuar. Ketu na shfaqet dhe tragjizimi qe merr romani dhe dramaciteti qe perjeton gjenerali ne vetvete duke bere qe gjenerali te ndjeje peshen e mekatit , duke e barazuar veten me kolonelin Z ,duke u zhytur ne depresion.
Dhe ky roman ne paraqitet i tille me ndryshime te thella psikologjike jo vetem kaq.Eshte nje udhetim neper nje vend te frikshem, te huaj dhe misterioz dhe udhetaret mesojne se nuk mund ti kapercejne kufijte e vdekjes.Nje udhetim neper boten e te vdekurve:sa me teper zgjat kjo sipermarrje e cmendur aq me e pakuptimte nis ti duket e gjitha kjo gjeneralit .Hap pas hapi te vdekurit e shkulin nga pozitat e njeriut sundimtar sic paraqitej ne fillim dhe e cojne deri aty sa ai pranon plaget qe hap lufta jane te pasherueshme. Gjenerali i ushtrise se vdekur koment dhe analize (I.Kadare)
Roman nga Ismail Kadare.
Ne roman takojme njerez te nje populli te vogel,por krenar per luften qe ka bere, te cilet dinin te respektonin traditat,te respektonin mikun, te respektonin te vdekurit, qofshin dhe armiq. Ne roman takojme nje gjeneral te huaj, i cili kishte ardhur te marre eshtrat e ushtarve te vrare te vendit te tij,dhe nje prift qe e shoqeronte gjeneralin, duke bere ritet e fundit fetare te atyre qe nuk jetonin me.
Një gjeneral dhe një prift kanë ardhur në Shqipëri rreth njëzet vite pas përfundimit të Luftës së Dytë Botërore në një kërkim arkeologjik. Misioni i tyre është të zhvarrosin trupat e ushtarëve të vendit të tyre, por ajo çka ata zbulojnë janë kujtimet, gjysmë të ndrydhura, të tmerreve të veçanta shqiptare të asaj lufte. Gjenerali dhe prifti rugëtojnë nëpër Shqipëri, në udhëtimin e tyre të shënuar jo vetëm nga eshtrat por gjithashtu edhe nga copëzat dhe mbeturinat e historisë: me gunga, të lodhur dhe të pastrehë. Gjenerali e sheh vetveten si një ushtarak, që lehtëson therjen e vdekjes duke hequr të vdekurit nga shtëpitë e tyre të përkohshme: “Gjeneralët e tjerë kanë udhëhequr ato kolona t ë pafund të ushtarëve në disfatë dhe shkatërrim. Por ai, ai ka ardhur t’i rinxjerrë nga harresa dhe vdekja ata që kanë mbetur”.
Zemërgur, kryelartë dhe i pavëmendshëm ndaj shqiptarëve përreth tij, gjenerali beson se misioni i tij është vetëm paqësor, por takimet e papritura të tij provojnë dhunën e mbledhur nga e kaluara, të varrosur. Çdo fjalë, çdo fakt, çdo kockë e shpërbërë merr një kuptim të dytë, dhe pastaj një të tretë: Një ushtri e tërë është shndërruar në “disa tonë fosfor dhe kalcium”, grafitet e ashpra janë përkujtues të parullave fashiste. Secila medalje e luftës në kraharorin e një shqiptari reflekton fytyrën e një ushtari të vrarë që duhet zbuluar. Gjenerali mendjemadh i deritanishëm kthehet në një oficer të vdekjes, që mobilizon një ushtri fantazmash.
Ndjenjat e gjeneralit ndryshojne shpejt dhe vazhdimisht. Gjenerali ne fillim te udhetimit te tij paraqitet i mbushur me entuziazëm për “misionin” e tij historik.Ne te njejten kohe del se gjenerali ka pritur te takoje njerez te eger dhe barbare por ndodh e kunderta sa me shume njeh nga afer popullin shqiptar aq me shume ai ka dashamiresi dhe vete kritike.Personazhet ne roman nisin te shtohen dhe kjo shton dramen e gjeneralit duke nisur sin je mision monoton, duke ndryshuar me vone me gjetjen e ditarit gje e cila le gjurme tek gjenerali dhe duke vazhduar tek dasma qe e perball gjeneralin me te verteten e hidhur.
Skenë mjaft melodramatike eshte kur gjenerali që kryesonte misionin i gjen eshtrat e kolonelit në ballafaqimin me një plakë shqiptare (Nica), e cila e pati vrarë kolonelin me sëpatë, pasi ai i pati përdhunuar vajzën e saj 14-vjeçare, e cila pas kësaj fatkeqësie i dha fund jetës, ndërsa plaka Nicë e varrosi kolonelin tek pragu i portës së vet. Kur në fshatin e saj erdhi gjenerali italian që mblidhte eshtrat, Nica i nxori eshtrat e kolonelit të mbledhura në një thes dhe ia hodhi gjeneralit para këmbëve, në mes të një dasme shqiptare ku ai pati shkuar, i paftuar. Ketu na shfaqet dhe tragjizimi qe merr romani dhe dramaciteti qe perjeton gjenerali ne vetvete duke bere qe gjenerali te ndjeje peshen e mekatit , duke e barazuar veten me kolonelin Z ,duke u zhytur ne depresion.
Dhe ky roman ne paraqitet i tille me ndryshime te thella psikologjike jo vetem kaq.Eshte nje udhetim neper nje vend te frikshem, te huaj dhe misterioz dhe udhetaret mesojne se nuk mund ti kapercejne kufijte e vdekjes.Nje udhetim neper boten e te vdekurve:sa me teper zgjat kjo sipermarrje e cmendur aq me e pakuptimte nis ti duket e gjitha kjo gjeneralit .Hap pas hapi te vdekurit e shkulin nga pozitat e njeriut sundimtar sic paraqitej ne fillim dhe e cojne deri aty sa ai pranon plaget qe hap lufta jane te pasherueshme.

Detyra Plote

Ese argumerntuese: Lendet shkencore parapelqehen me shume se ato natyrore.

Shkolla ! Shtepia e dijes !Ajo e cila mban gjithmone dyert hapur,e qe ne “tryezen” e saj servir “ushqimin”me vlera te pacmueshme , dijen ,per te gjithe “udhetaret” te cilet ndalojne aty.Shkolla!.Aty ku zhvillohen shume lende shoqerore,natyrore dhe shkencore,te cilat pasurojne bagazhin tone mendor vit pas viti. Vendi ku kalojme pjesen me te madhe te kohes sone ,si dhe vendi ku hedhim themelet e sigurta per te ardhmen tone.Aty ku bashkohet natyra dhe shkenca,thjesht aty ku mesojme te panjohuren si dhe njohim me mire te njohuren.
Bera nje paranteze per rendesine dhe kontributin e shkolles ne formimin tone intelektual dhe shoqeror,per tu ndalur me pas tek lendet qe zhvillohen,tek premisat,aspiratat apo tek te preferuarat ore ,kjo edhe ne varesi te vullnetit ,deshires apo thjesht gjetjes se vetvetes tek nje lende e caktuar. Nje rol te rendesishem luan ajo se cfare ne “enderrojme” apo presim nga vetja ,per nje te neserme,karrierre apo profesion. Shpesh-here ne ,nxenesit nuk shkelqejme ose nuk jemi “elitare”ne te gjitha lendet,por mbajme me me “hater”,ato lende ku ne japim maksimumin tone,dhe kete gje e bejme me deshire. Shume priren drejt lendeve natyrore:fizike,kimi,biologji te tjere priren te lende ekzakte ,shkencore :matematika. Po pse ne pergjithesi nxenesit priren me shume te lendet shkencore,p.sh te matematika dhe jo te lendet shoqerore apo natyrore?Shpesh-he re kemi degjuar shprehjen qe : “Matematika eshte lende me te lindur”te jete e vertet kjo?S’besoj,cdo dite e me shume po vihet re nje tendence drejt zgjedhjes apo mesimit te saj. Ndoshta pikerisht ato misteret e saj ,enigmat e perhershme X dhe Y ,qe asnjehere nuk i gjen,qe ka plot te tille ,te terheqin me misterin e tyre,drejt zgjidhjes. Pikerisht ai X dhe Y i fshehur ne nje ekuacion qe ne pamje te pare te duket krejt i thjeshte ,te mban ngjitur pas vetes per ore te tera ,derisa i gjen,dhe ne fund te japin kenaqesine e fitimit,triumfit te nje cmimi “note te mire”.Pikerisht ky “germim”i se vertetes ,ngjit pas vetes shume nxenes te cilet ju pelqejne veprimet matematikore,me shume sesa fjalet “pergjithsuese” te nje leksioni biologjie p.sh.Ata jane te sigurte qe 1+1 bejne 2 dhe nuk ka variant tjeter dhe nuk ekziston ndonje Njuton,Paskal apo ndonje tjeter te kete thene ndryshe.Pikerisht ,te qenurit strikt ne ate qe thuhet,”te kursen” te mbajturit mend te ligjeve te ndryshme te fizikes,kimise apo biologjise. Lendet shkencore kerkojne pak fjale dhe shume veprime,ndryshe nga lendet natyrore te cilet kerkojne shume fjale.. Nje arsye tjeter mund te jete qe lendet shkencore ka vetem nje variant ne zgjidhjen e problemeve te tyre,,nuk ekziston nje i dyte,e kunderta p.sh mund te ndodhe ne lendet e tjera ku mund te ekzistojne shume variante ne lidhje me nje ceshtje apo nje “ekuacion”te caktuar ,dhe ke veshtiresi ne gjetjen e tij.Tjeter e mire e lendeve shkencore,e cila mund te jete nje arsye qe nxenesit priren me shume tek keto te fundit eshte:Mosmbajtja mend e shume perkufizimeve,termave apo emrav e te autoreve te shumte ,nderkohe qe te matematika ka veprime strikte,fikse dhe ndoshta “ligji”me i rendesishem i cili duhet mbajtur mend eshte “Teorema e Pitagores” e cila edhe kjo ne vetvete mban veprime matematikore,ku edhe po nuk t’u kujtua emri i saj,mjafton veprimi matematikor dhe problemi zgjidhet. Pra nuk nevojitet “mbajtja” mend e matematicienve per te zgjidhur pikepytjet qe mund te lindin. Arsye tjeter mund te jete noshta edhe numri i vogel I “mesuesve” qe ka ekzistuar para disa viteve,te cilet kane dhene lendet shkencore,dhe vihet re nje tendence ne rritje e atyre te cilet kerkojne cdo dite e me shume “ gjetjen” e X apo Y-se.Ndoshta edhe pse lendet shkencore,matematika p.sh nuk kerkon prova laboratorike te biologjise apo te fizikes,reaksione kimike te kimise per te gjetur nese ky element kimik bashkevepron ose jo me el ementin tjeter.,nderkohe qe te matematika te gjitha numrat e “gjejne veten te njeri-tjetri”mjafton vetem te kryhet veprimi mes tyre qofte ky mbledhje,zbritje,shumezim apo pjesetim. Ndoshta sepse llogjika e perdorur ne matematike(jo se mungon te lendet tjera)por rruga deri ne gjetjen e te panjohures ,te terheq ne vetvete,dhe shpesh-here ndoshta i perngjason atyre problemeve qe na parashtrohen dita-dites ,qe edhe pse nuk kane veprime matematikore,duhet te ndjekin nje rruge me “shenja sinjalistike”pra nje vije llogjike deri ne zgjidhjen e problemit,perfundimisht. Gjithashtu nje arsye tjeter mund te jete edhe qe sot,ne kapitalizem,me zhvillimin e ekonomise dhe levrimit te hapesirave te reja per pune,shume nxenes jane te prirur drejt turizmit,ekonomise,

kontabilitetit,apo edhe finances, ku baza ,A-ja e tyre eshte matematika. Pra nje arsye e forte eshte edhe “ftesa”qe ju ben tregu ,per tu bere te sukseshem ne hapat e metejshem,qofte ne bisnes,banke,apo edhe ne inxhinieri ndertimi. Te gjitha keto arsye qe permenda,mes shume te tjerave noshta kane luajtur nje rol thelbesor ne parapelqimin e lendeve shkencore ndaj atyre natyrore,kjo jo per te zbehur rendesine dhe vleren e “natyres” po thjesht qe shkenca ekzakte ka zere me teper vend ne “oazet” e mendjes te secilit prej nesh.
Por pavaresisht kesaj vlen te permendet faktit qe per te qene nje njeri i sukseshem si ne natyre,shkence apo shoqeri duhet te kesh njohuri nga te gjitha,te mbushesh ate “oqeanin” tend te dijes me “pika”njohurie nga te gjitha fushat ,pavaresisht faktit se cilat pika peshojne me shume ne nje te ardhme te afert. Oqeani yne i dijes ka nevoje per “pika” njohurie,sado qe te vogla te jene keto te fundit,sepse pa to ,qofte edhe per mungesen e nje te vetmes do te ndihej i “vogel” dhe jo i afte per te “perplasur valet”ne “brigjet” e jetes. Me nje “oqean” te pasur dijesh do te jemi gjithmone te zote,te afte per tu bere “kapiten”te forte anijesh,(te papriturave qe na vendos jeta).

Detyra Plote

Analize dhe koment i vepres "Zonja Bovari" (Gustav Flober)

Analize dhe koment i vepres "Zonja Bovari" (Gustav Flober)
Veçoritë e veprës
Titulli: Zonja Bovari
Autori: Gustav Flober
Lloji: novelë
Gjuha: Frëngjisht
Koha dhe vendi ku është shkruar: Croisset, Francë, 1851-1857
Data e publikimit të parë: 1857


Rrëfyesi
Në kapitullin e parë, shokët e Sharlit tregojnë historinë në vetën e parë shumës “ne”. Është e paqartë nëse flet e gjithë klasa apo një person. Deri në fundin e novelës, një person i tretë e tregon historinë. Megjithëse rrëfyesi duket objektiv, ai shpesh e bën opinionin e tij të ndihet, në veçanti përpjekjet qesharake të personazheve të tij të duken të sofistikuara.

Pikëpamja
Kapitulli i parë tregohet nga perspektiva e një apo më shumë shokë klase të Sharlit. Pas kësaj, ne e shohim botën sipas syve të Sharlit momentalisht para se të prezantohet me Emën. Pjesa më e madhe e veprës tregon mënyrën se si ajo i përjeton ngjarjet, megjithëse gjithmonë në vetën e tretë dhe ndonjëherë duke na dhënë një paraqitje të shpejtë në mendjen e të tjerëve. Pavarësisht faktit që rrëfyesi e kufizon vëmendjen drejt Emës, gjithsesi, ekziston një përzierje e vëzhgimeve objektive të sjelljes së saj dhe e mendimeve subjektive pra të ndjenjave dhe mendimeve të saj. Floberi gjithashtu shpesh përdor ligjëratën e drejtë, integrimin rrëfyes të mendimeve dhe të ndjenjave pa shënime për të treguar çfarë po mendonin personazhet e tij. Pas vdekjes së Emës, rrëfimi është pothuajse objektiv.

Interpretimi
Sjellja e Floberit ndaj kësaj historie dhe heroinës së tij është i ndarë ndërmjet simpatisë dhe dhe përbuzjes ironike. Ne dimë që ai identifikohet fort me heroinën e tij sepse ai dikur tha: “Unë jam Zonja Bovari.” Simpatia e tij është e dukshme në mënyrën se si ai i përshkruan pasionet e saj dhe rrethanat në të cilat gjendet ajo. Ai është gjithashtu i vetëdijshëm sa qesharake mund të jenë përpjekjet për sofistikim nga anëtarët e borgjezisë dhe prandaj ai i portretizon shumë prej personazheve të tij si budallenj, qesharakë dhe groteskë.

Koha e përdorur
Koha e kryer e thjeshtë
Koha: Mesi i viteve 1800
Vendi: Francë, duke përfshirë qytetet Tot, Jonvil dhe Ruan
Protagonistja: Ema Bovari

Konflikti: Ema dëshiron dashuri romantike, pasuri dhe status shoqëror por ajo nuk mund t’i ketë pasi është e martuar me një doktor të shtresës së mesme.

Veprimi rritës: Ema fillon që të marrë para hua që të paguajë dhuratat për të dashurin e saj të parë, Rodolfin. Kur ai e lë atë, ajo sëmuret dhe bashkëshorti i saj, Sharli, merr edhe më shumë para hua për kujdesin e saj. Ema tashmë duhet që të marrë edhe më shumë para hua që të paguajë borxhet e saj dhe të ushqejë shijet e saj ekstravagante. Ajo zë një të dashur të dytë, Leonin, por ai shpejt lodhet prej saj.
Klima: Kreditori kryesor i Emës, z.Lërë, insiston që ajo paguajë dhe zotëron një urdhër gjykate që të konfiskojë të gjithë pronën e saj.

Veprimi zbritës: Deri në dëshpërim, Ema kërkon ndihmë financiare kudo, por nuk mund të gjejë askënd; ajo gëlltit arsenik dhe vdes. Pas vdekjes së Emës, Sharli humbet gjithçka. Ai zbulon pabesitë e së shoqes dhe vdes si një burrë i thyer. Vajza e Emës, Berta dërgohet në një filaturë pambuku.
Tema: Papërshtatshmëria e gjuhës, varfëria e një gruaje, të metat e klasës së borgjëzisë.
Motivet: Vdekja dhe sëmundja, dritaret

Simbolet: personi i verbër, lulet e thara, taja

Paralajmërimi: Shkatërrimi financiar i Emës paralajmërohet në kapitullin e parë të novelës, kur Floberi prezanton rrezikun e financave nëpërmjet përshkrimit të menaxhimit të paaftë të anëtarëve të familjes së Sharlit. Prezenca e z.Lërë, që përpiqet për të tunduar Emën, paralajmëron natyrën e saj në rënie: ajo do ta shohë veten e saj thellë e më thellë në borxh me z.Lërë. Zhgënjimet romantike të Emës paralajmërohen gjithashtu ; me Rodolfin dhe Leonin, ne i shohim në ndjenjat e tyre ndaj Emës që nuk janë as të forta as të gjata sa ajo do të dëshironte. Përfundimisht, arseniku me të cilin Ema kryen vetëvrasjen na shfaqet gjashtë kapituj para se ajo t’i japë fund jetës së saj.

Stili i shkrimit të Zonjës Bovari: Ironik dhe përshkrues
Stili i Floberit në këtë libër është një përzierje interesante elementesh të ndryshme. Ai është i aftë në njëfarë mënyre të të kombinojë ironinë me përshkrimin evokativ. Ne vrasës të njëanshëm të cilët janë shkatërrues në thjeshtësinë e tyre, në të cilët qesharakja e njerëzimit është e dukshme. (Shembulli më i dukshëm është rreshti i fundit:"Ai sapo ka marrë çmimin e Kryqit të Legjionit të Nderit.)
Nga ana tjetër ne arrijmë të dallojmë detaje intime, në veçanti në lidhje me gjendjen e Emës. P.Sh: Pas eksperiencës së saj të parë me Rodolfin, ne mund të ndjejmë gati “zemrën e saj duke rrahur sërish, dhe gjaku duke rrjedhur në kraharorin e saj si një lumë qumështi.” Stili i këtij libri është një kujtesë që ne jemi njerëz dhe si njerëz, ne kemi të metat tona.

Iluzioni dhe realiteti
“Zonja Bovari” e Floberit gjendet ndërmjet mënyrës se si është bota dhe mënyrës se si do të dëshironte ajo që të ishte. Kjo novelë franceze është brilante në në portretin realist të mërzisë ecila ishte tipike për Francën në këtë kohë. “Zonja Bovari” është e avancuar, revolucionare dhe kontradiktore për kohën në të cilën është shkruar. Kjo novelë pati influencë në lëvizjen e realizmit dhe modernizmit në shekujt XIX dhe XX.
“Zonja Bovari” ishte qendra e romantizmit në shekujt e mëtejshëm dhe shkatërroi mitet të cilët ishin përplasja e romantizmit me botën moderne. Floberi e trajton marrëdhënien fizike në një mënyrë të përparuar dhe modern, duke pranuar që kënaqësia fizike nuk është vetëm dëshirë e meshkujve por në mënyrë të vullnetshme mund të jetë edhe dëshirë e grave.
I fuqishëm por i kuptuar, shkrimi i Floberit është më i miri ku bëhet fjalë për imtësira të çdo dite dhe me thellësinë e karaktereve të secilit. E fortë, e padobësuar në dëshirën për të arritur të vërtetën e njerëzimit, “Zonja Bovari” trajton dëshirën për një jetë më romantike dhe mirëkuptimin e këtij irritimi.

Papërshtatshmëria e gjuhës
Zonja Bovari eksploron mundësinë që fjalët e shkruara të dështojnë të kapin edhe një pjesë të vogël të thellësisë së jetës njerëzore. Floberi përdor një shumëllojshmëri teknikash për të shfaqur se si gjuha shpesh është një mjet i papërshtatshëm për të shprehur emocione dhe ide. Paaftësia e vazhdueshme e karaktereve për të komunikuar më njëri-tjetrin është fakti që fjalët nuk përputhen plotësisht me domethënien e tyre. Një kapitullin e parë, p.sh. mësuesi i Sharlit mendon se emri i tij është “Sharbovari.” Ai dështon që të bëjë të kuptohet emrin e tij. Papërshtatshmëria e gjuhës është diçka që Ema do ta hasë shpesh dhe ajo mundohet që ta çliroj&eu ml; stresin e saj duke u rrëfyer te prifti apo apo duke shprehur dashurinë e saj për Rodolfin. Kjo është gjithashtu e pranishme kur Sharli lexon letrën dhe e keqinterpreton këtë gjë si dashuri platonike.
Gënjeshtrat e Zonjës Bovari ndikojnë që fjalët të mos marrin kuptimin që duhet dhe bëjnë që fjalët të shërbejnë më shumë për qëllimin e errësimit të së vërtetës sesa për të treguar të vërtetën. Jeta e Emës përshkruhet si një “pëlhurë gënjeshtash”. Ajo shpik histori njëra pas tjetrës që i shoqi të mos e merrte vesh për lidhjen e saj. Në mënyrë të ngjashme Rodolfi thotë aq shumë gënjeshta saqë hamendëson se edhe fjalët e Emës nuk janë të vërteta. Floberi thekson se gështrat e të dashurvë e bëjnë të pamundur për fjalët të prekin të vërtetën .
Sensi i fortë i gjuhës është një pjesë e një reaksioni kundër realizmit të shkollës. Gjithashtu edhe Floberi ishte realist në disa sense, ai gjithashtu besonte se ishte e gabuar të pretendohej që realizmi siguronte një pikturë më të mirë të jetës sesa romanticizmi. Floberi përdor disa përshkrime romantike ironike që të sigurojë një tension ndërmjet aspekteve reale të jetës dhe eksperiencës së ngjarjeve të karaktereve të ndryshme. Floberi kombinon romantizmin ironik dhe tregimin realist letrar në veprën e tij.

Pafuqia e një gruaje
Shpresa e Ema Bovarisë që fëmija i saj do të ishte një mashkull sepse “një grua është gjithmonë e penguar” është vetëm një nga momentet ku Floberi demonstron një mirëkuptim të lehtë mbi vështirësitë e gruas në këtë kohë. Ne shohim përmes Emës sesi meshujt që rrethojnë Emën zotërojnë fuqinë që të ndryshojnë jetën e tyre për mirë ose për keq, një fuqi që asaj i mungon. Edhe Sharli ndikon në pafuqinë e Emës. Përtacia e tij ndalon atë prej të qënit një doktor i mirë, dhe paaftësia e tij e ndalon nga avancimi në një shkallë më të lartë që mund të kënaqte ambicjen e Emës. Si rezultat, Ema ka ngecur në një qytet pa shumë para. Rodolfi, i cili zotëron f uqinë financiare që ta largojë Emën nga jeta e saj e varfër, e braktis atë, dhe si një grua, është e paaftë të largohet vetëm. Leoni fillimisht ngjason me Emën. Të dy janë të shkëputur nga jeta e qytetit dhe të dy ëndërrojnë gjëra më të mira dhe më të mëdha. Por duke qenë se Leoni është një burrë, ai ka fuqinë që ta realizojë ëndrrën e tij të largohet nga qyteti, kurse Ema duhet të qëndrojë e lidhur pas një burri dhe një fëmije.
Sidoqoftë, struktura morale e novelës kërkon që Ema të mbajë përgjegjësitë për veprimet e saj. Ajo nuk mund të fajësojë për gjithçka burrat përreth saj. Ajo lirshmërisht zgjedh që të mos jetë besnike ndaj Sharlit dhe tradhtitë e saj e çojnë Emën në një fund. Nga ana tjetër,në situatën e Emës, dy zgjidhjet e vetme që Ema ka janë ose të mbajë të dashur ose të qëndrojë besnike në një martesë të kotë. Kur Ema martohet me Sharlin, zgjedhja për të kryer tradhëti bashkëshortore është mjeti i vetëm që ka Ema për të ushtruar forcë mbi fatin e saj. Ndërsa meshkujt kanë fuqi në pasuri dhe pronë, e vetmja pasuri që Ema ka për të influencuar të tjerët është trupi i saj, një formë pasurie që ajo mund ta tregtojë në fshehtësi me çmimin e turpit dhe me shpenzimin e mashtrimit. Kur ajo kërkon dëshpërimisht për para që të paguajë për borxhet e saj, burrat ofrojnë para në këmbim të ndereve të dashurisë së Emës. Gradualisht, ajo përpiqet ta fitojë mbrapsht Rodolfin si një i dashur nëse ai i paguan borxhet e saj. Vetë akti final i vetëvrasjes është bërë i mundur nga një veprim i kryer me sharmin e saj, i cili i drejtohet Justinit, që Emën të marrë arsenik nga ena ku mbahet. Edhe për të marrë jetën e saj, ajo duhet të përdorë fuqinë e sharmit të saj, që të përdorë dashurinë e Justinit në mënyrë që ta bindë atë për të bërë atë q&eu ml; ai dëshiron.

Detyra Plote

BUXHETI DHE ROLI I TIJ

Tema: Buxhetimi
Buxheti eshte nje plan I detajuar I krijimit dhe perdorimit te burimeve financiare dhe burimeve te tejra per nje periudhe johe te dhene . ai perfaqeson  nje plan te se ardhmes.
Buxheti është një plan i detajuar, i shprehur në terma sasior që specifikojnë se si do të kërkohen dhe shfrytëzohen burimet gjatë një periudhe specifike kohore.
Procedura e shfrytëzuar për zhvillimin e buxhetit quhet sistem buxhetor, i cili ka pesë qëllime:

1. I detyron menaxherët të planifikojnë,
2. Jep informacione për burimet që mund të përdoren për të përmirësuar marrjen e vendimeve,
3. Ndihmon në përdorimin e burimeve dhe punonjësve duke caktuar si pikë referuese që mund të përdoret për vlerësimet pasuese të performansës,
4. Përmirëson komunikimin dhe koordinimin.
5. Kontrollimi i profitit dhe i operacioneve.

Buxheti për planifikim dhe kontroll
·         Buxheti luan një rol thelbësor në planifikim dhe në kontroll.
·         Planet identifikojnë objektivat dhe veprimet që nevojiten për t’i arritur ato,
·         Buxhetet janë shprehje sasiore e këtyre planeve të deklaruar në terma fizik, financiar apo së bashku.

·         Kontrolli është proces i vendosjes së standardeve, i marrjes së përgjigjeve të performansës së tanishme si dhe kryerjen e veprimeve korrigjuese kur performansa e tanishme shmanget nga ajo e planifikuar.
Qëllimet e buxhetimit
Buxhetet zakonisht përgatiten për fushat brenda firmës (departamentet, sektorët...) dhe për veprimtaritë (shitjet, prodhimin...),
Ky sistem buxheti shërben si plan financiar i hollësishëm i firmës si një tërësi dhe i jep asaj disa përparësi:

1. I detyron menaxherët të planifikojnë,
2. Jep informacione për burimet që mund të përdoren për të përmirësuar marrjen e vendimeve,
3. Ndihmon në përdorimin e burimeve dhe punonjësve duke caktuar si pikë referuese që mund të përdoret për vlerësimet pasuese të performansës,
4. Përmirëson komunikimin dhe koordinimin.

Llojet e buxhetit
Buxheti kryesor (master buxheti) është një plan financiar gjithëpërfshirës për vitin, i ndërtuar nga departamentet e ndryshme individuale dhe nga buxhetet e veprimtarive, Nga ky aspekt dallojmë dy lloje të paraqitjes së buxhetit:

1. Buxheti operativ
2. Buxheti financiar

Sikurse jane shprehur edhe ne diagrame procesi I buxhetimit fillone me buxhetimin e shitjeve dhe vijon me pergatitjen me rradhe te buxheteve te prodhimit, te materialeve direkte se bashku me flukset eblerjeve , te punes direkte, te shpenzimev et epergjithshme prodhuese, te gjendjes se inventarit ne fund te periudhes, te shpenzimeve te shitjes dhe te administrimit dhe duke vazhduar me tre buxhetet permbledhese ate te arkes , bilancit dhe pasqyres se te ardhurave dhe shpenzimeve.
Buxheti i shitjes
Hartimi i buxhetirt te shitjeve bazohet ne parashikimin e nivelit te shitjeve qe mendohet se do te realizohet periudhat e ardhshme.Tregon numrin e njësive, çmimeve dhe shitjen totale për secilin katërmujor (apo muaj). Shprehet ne vlere monetare ose njesi produkti .
Nje njesi ekonomike merret me prodhimin e topave plastike. Pas analizave te bera nga departamenti i marketingut u percaktua plani i shitjeve per 100000 njesi topa  dhe i ndare sipas tremujoreve si me poshte . duke u bazuar ketu percaktohet niveli i prodhimit  te nevojshem per te mundsuar keto shitje,  dhe do et jete baze per  per hartimin e buxhetit te materialev direkte, te punes direkte dhe shpp te prodhimit.

Tremujoret	1	2	3	4	Total
Shitjet e pritshme ne nj	10000	30000	40000	20000	100000
Cmimi per njesi	20	20	20	20	20
Te ardhurat nga shitja	200000	600000	800000	400000	2000000

LllaA	90000				90000
Trem I	140000	60000			200000
Trem II		420000	180000		600000
Tremujor III			560000	240000	800000
Tremuj IV				280000	280000
Total	230000	480000	7400000	520000	1970000

Mbledhja e te ardhurave behet 70% kur ndodhin shitjet dhe 30% ne ate paserdhes.
Buxheti I prodhimit
Tregon numrin e njësive që duhet të prodhohen gjatë secilës periudhë të buxhetit për të kënaqur nevojat e shitjes dhe për të ofruar inventarin e dëshiruar përfundimtar
Ky buxhet  percakton  sasine  e produkteve qe duhet te prodhohen per kete periudhe, pra produktet e mjaftueshme per te mbuluar nevojat e shitjeve dhe gjendjen e inventarit te deshiruar ne fund. Nevojat e shitjeve I gjejm ene buxhetine  shitjeve ndersa gjendjen e inventarit ne fund e percaktojne duke u bazuar ne pervojen e  e vitit te meparshem por paraqesim dhe ndryshimin ne kushtet e tregut.
Nevojat per prodhim llogariten nga ekuacioni
Buxheti I shitjeve+ gjendjen e inventarit ne fund- gjendjen ne fillim te periudhes




Gjendja e invntarit ne fund llogaritet sa 20% te prodhimit te periudhess se kaluar.

Tremujoret	1	2	3	4	5
Shitjet e prits	10000	30000	40000	20000	100000
Inventor (T2)	60000	80000	4000	3000	3000
Inventar (T1	2000	6000	8000	4000	-2000
Njesi per prodhim	14000	32000	36000	19000	101000

Buxheti I materialeve direkte
Tregon lëndën e parë që duhet të blihet për të kënaqur buxhetin e prodhimit dhe të plotësoj pjesën e inventarit adekuat
Materialet qe nevojiten per prodhimin e produkteve + gjendja e inventareve ne fund te periudhes= totalin e material te domosdoshem- materiali ne fillim te peridhes= materialet qe duhet te blihen.
Materile ne fund = 10% te nevojave per materile te periudhes pasardhes

Tremujoret	1	2	3	4	Totali
Njesite per prodhim	14000	32000	36000	19000
Materilet per njesi	5	5	5	5
Nevojat per berje	70000	160000	180000	95000
+ gjendje fund	7000	16000	18000	9500
Materile per tu blere	79000	162000	171500	93000
Kosto blerje 0.6 leke per njesi	47400	97200	102900	55800

Buxheti I punes direkte
Tregon orët e punës direkte (dhe shumën totale) të nevojshme për të prodhuar numrin e njësive të specifikuara në buxhetin e prodhimit

Tremujoret	1	2	3	4	5
Njesi per prod	14000	32000	36000	19000	101000
Pune direk njesi	0.8	0.8	0.8	0.8	0.8
Totali I punes  direkte	11200	25600	28800	15200	89800
Kosto e nje ore p direkte	7.5	7.5	7.5	7.5	7.5
Totali I K, punes	84000	192000	216000	114000	606000

Duhet edhe buxheti I shpp te prodhimitm ete dhenat perkatese. Me te dhenat e mesiperme do ndertohet buxheti I arkes. Ky buxhet perbehet nga 4 seksione te medha ;pasqyrohen te ardhurat e marra nga shitjet  dhe shpenzimet e planifikuara per cdo buxhet te vecante.
·         Seksioni I hyrjeve
·         Seksioni I shpenzimeve
·         Seksioni I diferencave

·         Seksioni I finanicmit

Detyra Plote